به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، هشتمین جلسهی مجازی مربیان و اعضای نوجوان انجمن هنرهای نمایشی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان در راستای موضوع «عروسک چیست؟» با دعوت از محسن اکرمی نویسنده، کارگردان، مدرس نمایش عروسکی و مربی فرهنگی و هنری کانون یزد، یکشنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۹ در پیامرسان واتساپ برگزار شد.
اکرمی در تعریف جامعی از عروسک بهگفتهی «بیل برد» استاد نمایش عروسکی آمریکا و نویسندهی کتاب «هنر عروسکی» اظهار داشت: عروسک، پیکرهای بیجان است که به کوشش انسان درست میشود و در مقابل تماشاگر به حرکت درمیآید و در این تعریف، مراد عروسکهای نمایشی است؛ نه عروسکهای اسباببازی که عمل نمایشی در آن دیده نمیشود و تماشاگری وجود ندارد و فقط جنبهی سرگرمی دارند.
وی در ادامه افزود: امروزه در سراسر دنیا، هزاران گروه نمایش عروسکی وجود دارد که هریک به شیوههای متنوعی عروسکها را به حرکت در میآورند مانند منطقهی جاکارتا و کشورهای جنوب شرق آسیا که عروسکهای سایه با پوست ساخته میشوند و با استفاه از منبع نور بهوسیلهی عروسکگردانها حرکت میکنند یا در اروپا و دیگر بخشهای جهان، عروسکهایی با فلز، چوب، خمیر مجسمهسازی و... ساخته شده و با استفاده از نخهایی که به ابزاری در دست عروسکگردان است و یکی از هدایتکنندههای چوبی، حرکت میکنند و به عروسکهای نخی یا ماریونت معروف شدهاند یا در منطقهی مسکو و رومانی بیشتر از عروسکهای میلهای استفاده میشود که اهرمهای زیادی به آن وصل شده و شکل ساده تا پیشرفته دارند یا در منطقهی استرالیا، سیدنی و هندوستان، عروسکهای دستکشی دیده میشود یا عروسکهای ماپت در اجراهای تلویزیونی، عروسکهای بلندقامت در فضاهای باز و...، بهطور کلی عروسکها انواع و اقسام مختلفی دارند که در نمایشها استفاده میشوند.
میهمان انجمن نمایش کانون استان سمنان یادآور شد: انگیزهی ساخت عروسک، جدید نیست و از هزارانسال قبل مردم به خلق نمایش عروسکی میپرداختند و هنرمندان بزرگ، اندیشههای خود را از طریق عروسک القا میکردند و هدف و انگیزهی کهن بشر برای بازآفرینی زندگی بهوسیلهی این هنر جذاب و دوستداشتنی بود.
اکرمی با طرح این پرسش که «عروسک چگونه بهوجود میآید؟» گفت: زمانی این ساخت و ساز اتفاق میافتد که عروسکساز، تصویری از انسان دیگر یا حیوان یا جهان اطرافش را در تخیلات خودش میبیند و به آن صدا و حرکت میدهد و عوامل زیادی در این ساخت و ساز دخالت دارند و به بیانی دیگر؛ عروسک همیشه یک تصویر ساده یا کوچک شده از یک انگیزهی اصلی است.
وی همچنین تأکید کرد: اولین نیاز عروسک این است که حرکت کند و برای خلق یک سرگرمی خوب همیشه نیاز به وجود یک پیکرهی زیبا نیست و بخش مهمی از عروسک، موسیقی است که عروسک با توجه به آن، حرکت میکند.
اکرمی تصریح کرد: عروسک، جوهر یک حقیقت و تأکید بر آن است و فقط از همین طریق است که عروسک میتواند بازتاب این حقیقت باشد که مدنظر سازنده بوده و قرار است به تخیل تماشاگر انتقال پیدا کند و بیتردید عروسک تأثیری بر تماشاگر میگذارد که هیچوسیلهای نمیتواند اینگونه اثرگذار باشد و در واقع عروسک در برابر تماشاگر، آفرینش نوعی زندگی را آغاز میکند.
هنر عروسکی در حکم یک زبان بینالمللی است
میهمان انجمن نمایش کانون استان سمنان با پرداختن به تفاوت عروسکهای نمایشی با یکدیگر تأکید کرد: همین تفاوتها و تنوعها، تازگی نمایش را حفظ میکند و رابطهی جادویی بین عروسک و عروسکگردان یا بازیدهندهی عروسک برقرار است که در این رابطه، عروسک، جان میگیرد و زندگی مستقل خود را آغاز میکند و این در هنر، یک پدیدهی بیمانند و هنر عروسکی در حکم یک زبان بینالمللی است و حرکت کلی بدن عروسک گویاتر از چهره عروسک است.
اکرمی در ادامه با بیان اینکه بازیدهندگی عروسکهای نخی بهدلیل کوچکی عروسکها دشوار است و تمرین زیادی میخواهد، افزود: عروسکساز بایست پس از آشنایی با تاریخچهی عروسک، مفهوم عروسک، دلیل ساخت عروسک، چرایی اجرای نمایش و تصویرسازی ذهنی و طراحی بهعنوان اولین گام در ساخت عروسک، تکنیکهای ساخت آن مانند عروسکهای پاپیهماشه، عروسکهای اسفنجی و سایر شیوهها را فراگیرد.
گفتنی است؛ در پایان جلسه به پرسشهای اعضا و مربیان درخصوص ساخت و ساز عروسکها، بازیدهندگی عروسکها و...پاسخ داد.