به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، سیدعلی کاشفی‌خوانساری با طرح این مساله که شناخت خصوصیات پلتفرم‌های جدید بر تغییرات محتوایی آن اولویت دارد گفت: با یک نگاه تاریخی آنچه که ما امروز آن را ادبیات کودک و نوجوان می‌نامیم و ۱۵۰ سال قبل و پیش از آن به‌عنوان بچه‌خوانی شناخته می‌شد یا آنچه که به‌عنوان محتوای غیردرسی برای استفاده گروه سنی کودک و نوجوان شناخته می‌شود شامل قالب و محتواست. اگرچه قالب و محتوا بر هم تاثیر می‌گذارند اما اصل ماهیت ثابت است. روزگاری ادبیات کودک و نوجوان بیشتر ماهیت شفاهی داشته و ایامی به شکل کتاب‌های چاپ سنگی عرضه می‌شده است و زمانی هم با کتاب‌های رنگی، تصویرگری و کاغذ گلاسه ما کتاب کودک و نوجوان را شناختیم. این محتوا زمانی به شکل محتوای رادیویی و تلویزیونی عرضه می‌شده و روزگاری در قالب لوح‌فشرده آن را شناخته‌ایم. امروزه همان محتوا با تغییرات در رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های جدید ارائه شده است.
این نویسنده و روزنامه‌نگار در حوزه تولید محتوا در فضای مجازی گفت: ما برای محتوایی که تولید می‌کنیم خصوصیات روانشناسی، شناختی، عاطفی، جسمی و روحی مخاطب را می‌شناسیم. نقاط ضعف و آسیب‌پذیری و سلایق و قواعد ادبی را باید بشناسیم. باید مهارت نگارش داشته باشیم اما چیزی که اضافه شده و نیازمند کسب مهارت در آن هستیم خصوصیات پلتفرم جدید است.
وی تاکید کرد: همان‌طور که نوشتن برای رادیو با نوشتن برای خوانده شدن از سوی کودکان تفاوت‌هایی دارد و یک نویسنده متبحر ادبیات کودک به آن توجه می‌کند، امروز هم متنی که برای یک پادکست تولید می‌شود یا برای استفاده در یک‌بازی، وب سری، اینستاگرام یا... تهیه می‌شود اقتضاءهایی دارد. پس آنچه که ما به‌عنوان پدیدآورنده به آن نیاز داریم آشنایی با اقتضاءها و قالب‌هاست.
سردبیر گاهنامه نقد کتاب کودک در بخشی از سخنان خود به آسیب‌های این فضا پرداخت و گفت: در مورد آسیب‌های این فضا هم اصل ثابت است. ما با شناخت قالب و ویژگی‌هایش از آسیب‌زدن پرهیز کنیم. این‌که محتوای نامناسب چیست می‌توان به ترس، خشونت، محتوای جنسی نامناسب، مطالب تردیدآور در مورد خانواده و اهمیت و قداست آن اشاره کرد که این محتوا در هر رسانه‌ای قابل بحث است و در رسانه‌های جدید هم مصداق پیدا می‌کند. اگر روزی این نگرانی وجود داشته است که زیاد مجله خواندن مانع ارتباط با همسالان یا عدم تحرک و بی‌خوابی می‌شود؛ این رسانه‌های جدید هم همین ویژگی‌ها را متناسب با بستر خود دارند که باید شناخته شود و به این آسیب‌ها دقت شود.
وی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین آسیبی که این فضا را تهدیدآمیز می‌کند آثار پدید آمده از سوی متخصصان حوزه کودک و نوجوان نیست، بلکه آسیب اصلی آن است که آثار ویژه کودک و نوجوان با آثار مخاطبان بزرگسالان قابل تبیین و تفکیک نباشند. گاهی دیده می‌شود که اثر، ظاهری کودکانه دارد اما محتوای آن کودک نیست. آنچه ما نگرانش هستیم طبقه‌بندی درست آثار است که بدانیم هر اثری توسط چه پدیده آورنده‌ای، برای کدام مخاطب تولید شده و مورد تایید کجاست. اما به دلیل نوپا بودن فضاهای نوین ارتباطی هنوز این امر شکل نگرفته است. اما در حوزه کتاب برحسب تجربه، وجود قانون، حضور مطبوعات، نقد و حضور نهادهای مرتبط ما کم و بیش در فضایی قرار داریم که قابل تفکیک و تمیز است. بنابراین هم پدیدآورنده باید با این فضا آشنا شود. هم خانواده‌ها و بچه‌ها باید فرهنگ استفاده از آن را بیاموزند و هم نهادهای مدنی، رصدکنندگان و مراقبت کنندگان در بخش فضای عمومی با نقد و تحلیل و بررسی باید این فضا را از مه آلودگی و ابهام خارج کنند.
گفتنی است ۲۲ مهر ۱۴۰۰ روز «کودک، رسانه و فناوری‌های نوین» نامگذاری شده است.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان امسال در هفته ملی کودک از ۱۶ تا ۲۲ مهر با شعار «حال خوش کودکی، رنگ خوش زندگی» در سراسر کشور میزبان کودکان و نوجوانان است.
