به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل کانون استان سمنان، هفدهمین‌جلسه‌ی اعضای انجمن شاعران نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان، پیش از ظهر پنج‌شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۰ با دعوت از فاطمه سلیمانی شاعر، منتقد و کارشناس ادبی کانون زنجان، برگزار و ضمن نقد شاعرانه‌های اعضای این انجمن، درخصوص ماهیت شعر، ایجاز و تفاوت شعر سپید با نثر، گفت‌وگو شد.
سلیمانی در ابتدای سخنانش ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع اعضا و مربیان انجمن شاعران نوجوان کانون سمنان اظهار داشت: آنچه که برای حرکت به سمت و سوی شعر لازم و ضروری است و با رعایت آن می‌توان یک متن را به شعر تبدیل کرد، زبان شعر، تصویر و ایماژ شعری با ارائه‌ی جهان‌بینی تازه و متفاوت، توجه به ایجاز، موسیقی و ریتم کلام، توجه به تقطیع شعری در قالب شعر سپید، توجه به اندیشه و لایه‌های زیرین مفهوم و معنا در شعر است.
وی در ادامه با اشاره به ماهیت شعر افزود: در متن‌هایی که اصرار دارند به سمت و سوی شعر حرکت کنند اولین عنصری که وجودش خیلی اهمیت دارد، نگاه متفاوت به پدیده‌ها یا همان تصویر خیالی یا ایماژ شعری است که از طریق کلمه و زبان شعر بیان می‌شود.
زبان شعر، هنر عینیت‌بخشیدن به تصاویر و پدیده‌های پیرامون است
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در نقد اثر یکی دیگر از اعضای انجمن، یادآور شد: زبان و نگاه متفاوت به پدیده‌های پیرامون؛ یعنی این‌که متفاوت ببینیم و متفاوت بیان کنیم و تصویر تازه‌ای را در قالب زبان و بیان شعری ارائه دهیم.
وی در ادامه با تأکید بر این‌که شعر در واقع به تصویر کشیدن تصاویر ذهنی در قالب واژه‌ها و عینیت‌بخشی به تصاویر ذهنی است، گفت: زبان شعر هم هنر عینیت‌بخشیدن به تصاویر و پدیده‌های پیرامون است؛ البته با تکنیک‌ها و شیوه‌هایی که از طریق هم‌نشینی کلمات برای ایجاد مفهوم و معنا و موسیقی استفاده می‌شود.
سلیمانی در بخش دیگری از سخنانش خاطرنشان کرد: برای نوشتن شعر لازم است بهترین کلمه را برای ساختن ریتم، موسیقی و تصویر شعری کنار هم بچینیم و بدانیم که عاطفه، احساس و ایماژ شعری مهم است و در شعر، مفهوم، اندیشه و آنچه که می‌خواهیم به مخاطب ارائه دهیم بایست به شکل غیر مستقیم در لایه زیرین شعر باشد.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان اظهار کرد: شاعر با آرایه‌هایی مانند جان‌بخشی، تکرار کلمات و با رعایت ایجاز و موسیقی خیلی راحت می تواند به تصویر بکر و تازه‌ای از یک پدیده تکراری برسد و استفاده از ضرب‌المثل هم یک راه ساده است که می‌توانیم از آن در ساختن تصویر و ایماژ شعری کمک بگیریم.
سلیمانی افزود: در شعر، نگاه تازه به پدیده‌ها و بیان تازه و نو، یک اصل است و این دو کنار هم دنیای شعر را می‌سازند و شاید مضمون شعر، تکراری باشد؛ اما این هنر شاعر است که مضمون تکراری را تازه‌تر و جذاب‌تر ارائه دهد.
وی هم‌چنین یادآور شد: نوشتن شعر کوتاه سپید به مراتب سخت‌تر از سرودن شعر بلند است؛ چون شاعر بایست یک مفهوم و فکر بزرگ را در چند سطر کوتاه طوری بیان کند که وقتی در ذهن مخاطب باز می‌شود، گستردگی فکر و اندیشه‌ی شعری تا مدت‌ها ذهن مخاطب را درگیر کند و در واقع شعر کوتاه سپید مانند رباعی در شعر کلاسیک است.
سلیمانی با بیان این‌که آشنایی‌زدایی در شعر، فاصله‌گرفتن از عادت‌زدگی در زبان است، تأکید کرد: توجه به تقطیع سطرها در شعر سپید مهم است و منظور از تقطیع؛ یعنی جایی که سطر تمام می‌شود و سطر بعدی قرار است که شروع شود، وقتی موضوع تمام می‌شود، وقتی مضمون عوض می‌شود، وقتی جمله تغییر می‌کند، وقتی راوی یا لحن و موسیقی تغییر می‌کند یا وقتی بخواهیم مفهومی را با کمک مکث‌کردن، ایستادن یا توقف در حروف و واژه و کلمه نشان دهیم.
زبان شعر، اولین ابزار ارتباطی شاعر با خواننده و مخاطب
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان اظهار داشت: شاعر در انتخاب کلمات بایست وسواس بیش‌تری داشته باشد و از کلماتی استفاده کند که در کم‌ترین سطر، مفهوم ذهنی را به مخاطب انتقال دهد؛ چون شعر به مانند یک بسته است که وقتی باز می‌شود قرائت‌های متعددی را بایست دست مخاطبش بدهد.
وی تأکید کرد: زیبایی شعر وقتی است که شاعر، نقطه‌ی پایانی برای انتهای شعرش قرار ندهد و پایان باز داشته باشد و بقیه شعر در ذهن مخاطب، کامل شود.
سلیمانی در ادامه افزود: توجه کنیم که تکرار در حروف، کلمه و جمله‌ها بایست هدفمند باشد و توجه به لایه زیرین معنا و ساختن ایماژ شعری، اولین پله برای بالا رفتن از شعر است.
وی دنیای پشت کلمات در شعر را که یک قسمتش توسط زبان و یک قسمتش به‌وسیله‌ی ایماژ و تصویر قابل ارائه است، مهم‌ترین مؤلفه برای ارزیابی یک شعر، عنوان و خاطرنشان کرد: استفاده از ضرب‌المثل، اغراق، تشبیه، تشخیص و...، روش‌های ساده‌ای است که می‌توانیم با آن ایماژ شعری را بسازیم، ابزاری که کمک می‌کند تا زبان شعری از زبان عادی فاصله بگیرد و برجسته‌سازی زبان که بایست خلاقیت و تازگی داشته باشد.
سلیمانی یادآور شد: برای این‌که در ساختار زبان و بیان شاعرانه بخواهیم تازگی و خلاقیت داشته باشیم بایست آشنایی‌زدایی اتفاق بیفتد استفاده از پارادوکس معنایی و تضاد هم می‌تواند به ساختن شعر و تصویر شعری کمک کند.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان تصریح کرد: زبان در شعر، اولین ابزار ارتباطی شاعر با خواننده و مخاطب است و شعر «نمایشی‌حرکتی» هم در واقع شعری است که شاعر هم‌زمان با توصیف فضای پیرامون با صحنه‌پردازی می‌تواند مفهوم حرکت را در شعر نشان دهد.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در پایان سخنانش از اعضا خواست تا در سرودن شعرهای کوتاه، فضای شعری را محدود کنند و به یک مفهوم منسجم بپردازند و آثار گروس عبدالملکیان و غلام‌رضا طریقی شاعران سپیدسرا را مطالعه کنند.
گفتنی است، ارسال نماهنگی با خوانش شعری از سروده‌های مهمان انجمن در گروه مجازیاعضا و مربیان انجمن ادبی بخش پایانی این نشست بود.
