در همین راستا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان طی ۲۳ سال گذشته جشنواره‌ای با عنوان قصه‌گویی برگزار می‌کند که مخاطبان و علاقه‌مندان به خود را دارد.
در این جشنواره هر ساله با توجه به نیاز مخاطب و جامعه، بخش‌های جدیدی اضافه می‌شود که «پادکست» قصه‌گویی یکی از بخش‌های جدید و متفاوتی است که به بیست‌وسومین دوره افزوده شده است.
برای آشنایی بیشتر با این بخش با محمدعلی یزدان‌شناس کارگردان و تدوینگر و داور این بخش از جشنواره گفت‌وگو کرده‌ایم.
اهمیت و ضرورت برگزاری جشنواره قصه‌گویی از نظر شما چیست؟
قصه‌گویی، هنری به قدمت درازای عمر انسان در کره خاکی است و زبانی قدرتمند، ساده و تاثیرگذار دارد که از سوی خداوند، انبیا الهی، فیلسوفان، معلمان و... برای انتقال مفاهیم تربیتی و اخلاقی به انسان استفاده شده است.
در کشور ما نیز پیشینه قصه‌گویی که بخش مهمی از ادبیات شفاهی است به هزاران سال قبل می‌رسد و منابع گوناگونی در گسترده ادبیات غنی فارسی برای این هنر وجود دارد.
برای حفظ، پاسداشت و معرفی قصه‌گویی، برگزاری جشنواره از سوی کانون در سطوح و مراحل مختلف تاثیر شایان توجه داشته و دارد.
در طی برگزاری جشنواره قصه‌گویی در مراحل کتابخانه‌ای، حوزه‌ای، استانی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی این فرصت و ظرفیت وجود دارد که طیف وسیعی از اقشار مختلف (مربیان، معلمان، کتابداران، اساتید دانشگاه، پدران و مادران، روحانیان و…) با این هنر دیرینه آشنا شده، اهمیت آن را بیش از پیش دریابند و بتوانند از این ابزار تربیتی کارآمد در امور آموزشی و پرورشی بهره جویند.
در دوره‌ای که با گسترش فناوری، استفاده از ادبیات شفاهی در جوامع مختلف با تهدیدی جدی رو به رو شده، برگزاری جشنواره قصه‌گویی از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می‌تواند نقشی مهم و به‌سزا در احیای این بخش ایفا کند.
روند و سیر برگزاری جشنواره و تغییرات اعمال شده در آن طی ۲۳ دوره را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بعد از گذشت بیست‌وسه دوره از برگزاری جشنواره قصه‌گویی، این برنامه تبدیل به یک رویداد مهم فرهنگی هنری شده که علاقه‌مندان خود را در ایران و برخی از کشورهای دیگر دارد.
در طول این مسیر، جشنواره با تغییرات محسوس و چشمگیری به پختگی و بلوغ رسیده است.
در ادوار مختلف با توجه به نیاز قصه‌گویان و مخاطبان بخش‌های جدیدی مانند بخش علمی، آزاد، ۹۰ثانیه‌ای، بین‌الملل، مجازی، پادکست، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و... به جشنواره افزوده شده که به غنا و اثربخشی این برنامه قابل توجهی کرده است.
جشنواره قصه‌گویی در شرایط بحرانی شیوع کرونا به سوی مجازی شدن پیش رفت که همین امر خود، دستاوردهای جدیدی برای قصه‌گویی و مخاطبان آن به ارمغان آورد که از این میان می‌توان به تولید پادکست قصه‌گویی و گسترش کمی و کیفی طیف مخاطبان این هنر اشاره کرد.
معیارهای داوری بخش پادکست چیست؟
همان‌طور که می‌دانید پادکست به معنای عام خود تعریف مشخص و ثابتی دارد. در پادکست‌های قصه‌گویی مطابق با ملاک‌های معین‌شده از سوی دبیرخانه جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، بخش‌هایی همچون هماهنگی و کیفیت صدا از نظر شدت، ضعف و اندازه، طراحی آرم و استفاده از آن برای اثر، درج شناسنامه برای کار، ضبط فایل صوتی مناسب و توجه به جنبه‌های علمی، هنری و پژوهشی اثر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
پادکست قصه‌گویی چیست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
به مجموعه‌ای از محتواها و فایل‌های صوتی دیجیتال که در اینترنت منتشر می‌شود و از طریق پخش‌کننده‌های دیجیتال، تلفن همراه و یا رایانه قابلیت پخش دارند؛ پادکست می‌گویند. پادکست‌ها معمولاً به صورت سریالی منتشر می‌شوند و کاربرها می‌توانند آنها را دنبال و از مطالب جدید آن باخبر شوند.
پادکست قصه‌گویی می‌تواند به صورت انفرادی یا گروهی به روایت یک قصه پرداخته یا این که محتوای آن در مورد هنر قصه‌گویی باشد. همچنین این پادکست‌ها با توجه به ارزشمندی و غنای هنر قصه‌گویی می‌توانند به صورت یک آرشیو مستند دیجیتال و قابل دسترس در هر زمانی و برای هر نوع مخاطبی باشند.
پادکست قصه‌گویی با فایل صوتی قصه‌گویی چه تفاوتی دارد؟
در فایل صوتی قصه‌گو صرفا به ضبط صدا می‌پردازد اما در پادکست این فایل صوتی باید قابلیت انتشار در رسانه‌های نوین را داشته باشد.
تأثیرگذاری پادکست نسبت به قصه‌گویی چهره به چهره در چیست؟
پادکست‌ها می‌توانند یک آرشیو مستند قابل دسترس باشند و از طرف دیگر چون یک رسانه شنیداری هستند، مثل رادیو با قوه تخیل و تجسم شنونده سر و کار دارند و مخاطب می‌تواند در زمان و مکانی دلخواه، با توجه به موقعیت و ضرورت و نیازمندی روحی و اجتماعی به آنها رجوع کند.
تفاوت پادکست با قصه‌گویی چهره به چهره در چیست؟
در قصه‌گویی چهره به چهره راوی و مخاطب باید هر دو حضور فیزیکی داشته باشند.
هر چند تاثیرگذاری این شیوه با هیچ روش دیگری قابل مقایسه نیست؛ اما محدودیت‌های خاص خودش را داشته و دارد.
بیماری، شرایط جغرافیایی و... می‌تواند قصه‌گویی چهره به چهره را تحت تاثیر خود قرار دهد اما در پادکست این محدودیت‌ها از بین می‌رود و مخاطب در هر نقطه از کره زمین با شرایط جسمانی خاص و حتی شرایط زمانی متفاوت می‌تواند قصه مورد علاقه‌اش را بشنود.
