به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، اردشیر صالح‌پور درباره معیارهای داوری آثار حاضر در بخش «آیینی‌سنتی» بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون بیان کرد: داوری یک سری اصول و مبانی، کلیت نمایش‌های آیینی‌سنتی را دربر می‌گیرد. کانون امسال جدولی برای امتیازدهی تقسیم‌بندی کرده که شامل ایده، نوآوری و خلاقیت، ابتکار، لحن و بیان می‌شود. به‌طورکلی در عالم هنر هیچگاه به مسابقه اعتقاد نداشتم، در ریاضی حساب دو دو تا چهارتا است، اما در هنر اینطور نیست. شما از منظری نگاهی می‌کنید و دیگری از منظری دیگر.
وی افزود: من قائل به قضاوت در هنر نیستم، چون ذات هنر این‌گونه است. اتفاقا ویژگی این بخش جشنواره این است که قضاوت در آن صورت نمی‌گیرد. سنت‌ها هر کدام از ظن خود یار می‌شوند و زیبایی آن نیز به همین است. یکی می‌خواهد پندی بیاموزد، دیگری حکمت یا مفهومی دارد و....
داور بخش «آیینی‌سنتی» جشنواره قصه‌گویی کانون؛ با تأکید براینکه اثر خوب باید به دل مخاطب بنشیند گفت: ممکن است فردی تکنیک را نداند اما اولین اصل، برقراری ارتباط است. کارهای مدرن اول می‌خواهند ذهن را بهم بریزند و مخاطب را دگرگون کنند. اما واقعیت در یک اثر آیینی‌سنتی این است که به دل بنشیند و لذت ایجاد کند.
صالح‌پور ادامه داد: به نظر من اولین اصل هنر، لذت است و هنری که نتواند در گام اول حس لذت را بوجود بیاورد اولین میخ را بر تابوت خود کوبیده است و درنتیجه مخاطب از آن دور خواهد شد. نقال باید بتواند با اندیشه و جان مخاطب ارتباط برقرار کند، سپس با توجه به یک سری تکنیک رایج مانند ملال‌انگیز نبودن، لحن مناسب، چاشنی‌ها و گریزهای مناسب در تأثیرگذاری اثرش همت گمارد.
وی افزود: حکیم کسی است که به جمیع علوم احاطه داشته باشد. نقال هم حکیم نمایشی است. چون یک نفر بیشتر نیست و با یک چوب باید همه چیز را خلق کند و آن وقت دیگر نور، دکور، گریم، لباس و... نمی‌خواهد.
داور بخش «آیینی‌سنتی» جشنواره قصه‌گویی با بیان اینکه نقالی یک هنر مردمی است اظهار کرد: چون از منظر نمایشی نگاه می‌کنیم معتقد هستیم که هنرهای دینی و بیش از هر چیز تعزیه و شبیه‌خوانی و امثال آن شیوه‌های بسیار مردمی و رایج هستند. اینها آثار کلاسیک هستند که در روح و جان ایرانیان هم شکل گرفته است. مثلا قصه‌های شاهنامه یک اثر ادبی است. آنچه در نقالی وجود دارد نشان می‌دهد فرهنگ ایرانی سعی می‌کند مدیوم‌ها و ارتباطات خود را با برخورداری از آن مفاهیمی که دارای ارزش است تبلیغ و ترویج کند.
وی ادامه داد: نمایش‌های آیینی‌سنتی به‌عنوان هنری که شالوده فرهنگ ملی و آیینی هستند متعلق به مردم است، چون مردم آرمان‌ها، ارزش‌ها و دغدغه‌های خود را در این هنر می‌بینند. به نظر من اینها طبق سنت و آیین باید ادامه پیدا کند و مدرنیته نباید اینها را از بین ببرد، بلکه باید با زبان مدرن منطبق شوند؛ درست همین کاری که فرنگی‌ها با سوپرمن و بتمن و اسپایدرمن انجام می‌دهند. درصورتی‌که ما نمونه‌های پهلوانی آن گرشاسب و رستم و اسفندیار را داریم. اما آنها این مفاهیم را می‌گیرند و با اهداف خود دنبال می‌کنند. البته طی یکی دو سال اخیر حدود ۱۶۰۰ نقال دانش‌آموز معرفی شده که نشان می‌دهد آموزش و پرورش به بحث‌های آیینی و سنتی توجه خوبی دارد.
این کارگردان و مدرس تئاتر عنوان کرد: انیمیشن، نقاشی متحرک و امثال آن خوب است، ضمن اینکه نمونه‌های سنتی نیز زیبایی‌های خاص خود را دارند و اینها را هم باید حفظ کنیم چون نمونه‌های اصیل و جذابی هستند. درحالی‌که به شکل سنتی این هنر معتقد هستیم ولی باید قالب‌های نو را هم تجربه کنیم و تداوم دهیم تا عقب نمانیم؛ در غیر این صورت آنها ذهن کودک ما را بمباران می‌کنند.
این متخصص پژوهش هنر بیان کرد: قصه یک امر مادرانه است و بدون تردید نقش ما در فرهنگ‌سازی است. به نظر من جامعه‌ای که قصه نداشته باشد حکمت و تاریخ ندارد. قصه برای جامعه لازم است و جای خوشحالی دارد که کانون این ضرورت را احساس کرده و به این امر بهایی دهد. قصه‌ها واجد حکمت و ارزش‌هایی هستند که باید در همه خانواده‌ها باشد. الزاما این نیست که بگوییم فقط شب یلدا قصه بگوییم، برگزاری جشنواره قصه‌گویی اتفاق خوبی است که می‌تواند به تداوم قصه‌گویی درطول سال کمک کند. اصلا جهان قصه‌ای است که خداوند روایت می‌کند.
وی افزود: به نظر من جهان ایرانی، جهان قصه است. ما دو مدیوم اساسی داریم؛ شعر و دیگری داستان. یعنی نشانه فرهنگی و تشخص فرهنگی ما ادبیاتمان است. قصه مثلا هزارویک شب؛ شما کدام ملتی را پیدا می‌کنید که هزارویک قصه داشته باشد؟ جامعه بدون قصه، بدون روح و خشک است.
صالح‌پور درپایان ضمن ابراز خرسندی از حضور این بخش در جشنواره گفت: جای خوشحالی دارد که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این دوره از جشنواره در ابعاد بین‌المللی، انواع قصه‌ها را جدی گرفته و اینکه به قصه‌های آیینی و سنتی از جمله پرده‌خوانی و نقالی توجه دارد، اتفاق خوبی است.
مرحله پایانی بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری به دبیری محمد گودرزی‌دهریزی همزمان با شب یلدا ۱۴۰۰ برگزار می‌شود.
