به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسانرضوی، نقد و بررسی اشعار غزل خاکسار، فرزانه سادات علمدار، مطهره جعفری ملک آبادی و زهرا اسمعیلی طرزقی در دفتر استان و همزمان از طریق اسکای روم با حضور ۱۶ عضو انجمن ادبی انجام شد.
مهمان این نشست حمیرا خدابنده، شاعر و منتقد بود. او در این نشست با توجه به شعر فرزانه سادات علمدار به عناصر سازنده شعر و نکات کاربردی اشاره داشت. تأکید بر عنصر زبان به عنوان مؤلفهای مهم برای ارتباط با مخاطب و این که زبان شعر باید به دوران خودش و جنس زندگی خودش نزدیک باشد اشاره کرد و یادآور شد: اجتناب از ابتذال و کلیشهگویی، حرفهای تکراری و نمادهای تکراری به سرایش بهتر شعر کمک میکند.
شاعر مجموعه غزل «با تو تا غزل» گفت: زبان وجه ممیز حیوان و انسان است و کاربرد درست کلمات، صداها و تلفیق آن با هنر، تصویرسازی و خیال انگیزی شعر را بیشتر میکند. شاخصه زبان، به درستی حس و حال را به مخاطب منتقل میکند و ابزاری برای بیان مفاهیم و عنصری تأثیرگذار بر مخاطب و ذهن مخاطب است و حالت شناور زبان باعث اختلاف زبانی میشود. با توجه به مخاطب شعر باید ملموس و صمیمی باشد تا فاصله بین مخاطب و شاعر کم شود. زبان باید از جنس زمان باشد. باید در دوری از کلیشه و حذف کلمات شعاری با توجه به تجربیات حسی و درونیات ذهنی و سود بردن از دنیای ذهنی به قویتر کردن کلام و شعر کمک کند.
خدابنده به ارائه موارد مختلفی چون، موجز بودن کلام، حذف و اضافه حرفهای ربط و اضافه، حفظ ادبیّت شعری، استفاده صحیح از آرایههای ادبی جون ایهام، تلمیح، تمثیل، مجاز، ایجاز و تشبیه و ... پرداختند. هم چنین به تعاریفی از شعر مبتنی بر نظریات نظامی، ملاهادی سبزواری و قیس راضی اشاره کردند. در همین راستا به مواردی چون دوری از متن ادبی و رسیدن به شعر و حفظ شاعرانگی زبان، دوری از کلمات آزار دهنده، چیدمان درست کلمات، توجه به موسیقی واژگان و ضرورت به کارگیری کلمات با توجه به ترکیبات جدید، نگاه اندیشه تازه و نو بیان گردید.
کارشناس مسئول ادبی کانون پرورش فکری استان گیلان ادامه داد: به معماری کلمات، ارتباط صمیمانه بین شعر و مخاطب، مقفی و موزون بودن، کشف و شهود شاعرانه و داشتن نگاه متفاوت و دوری از نظم توجه داشته باشید و گفتهای از ملارمه را در این زمینه نقل کرد: «در سرایش شعر ابتکار عمل را به واژهها بدهید».
شاعر مجموعه شعر آیینی «دلواژههای سبز» درباره شعر آیینی به نکاتی چون وسواس در انتخاب کلمات برای خلق مضامین جدید، استفاده درست از نمادها، نشانهها و ایماژ در شعر آیینی، هم پوشانی ابیات و کلمات، پیوند درست و محکم در محور عمودی شعر، واج آرایی و هم حروفی و ساده و سلیس بودن را از عناصر مهم در خلق اثری آیینی اشاره کرد.
قابل ذکر است در طول نشست، اعضای حاضر در جلسه و فضای مجازی نیز به موارد مختلفی اشاره کردند که رعایت آنها برای ترغیب مخاطب برای خواندن اثر تأثیر گذار است. مواردی چون: شناخت دقیق کلمات و بار معنایی و حسی آنها، خروج از کلی گویی و نزدیک شدن به درونیات، رعایت ایجاز و خلاصه گویی، شناخت وزن و این که شعر باید به ما دلیلی برای خواند بدهد و این ممکن نمیشود مگر این که نگاه و اندیشهای نو بر آن حاکم باشد و عناصر شعری به خوبی رعایت شده باشد. این جلسه در ساعت مقرر پایان یافت.