نقد و بررسی آثار در انجمن‌های ادبی کانون دامغان و سیستان و بلوچستان

نشست‌های انجمن نویسندگان و شاعران نوجوان کانون پرورش فکری دامغان و سیستان و بلوچستان با حضور مرتضی حاتمی نویسنده و منتقد ادبی و نسرین قربانی شاعر کودک و نوجوان به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، پنجمین جلسه‌ انجمن نویسندگان نوجوان کانون پرورش فکری دامغان با نقد و بررسی آثار اعضا و بررسی ادبیات داستانی با رویکرد انقلاب با حضور مرتضی حاتمی نویسنده و منتقد ایلامی همراه بود.

حاتمی در ابتدای سخنانش ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع مجازی اعضا و مربیان انجمن نویسندگان نوجوان «لبخند انار» در نقد و بررسی آثار اعضای این انجمن به معرفی داستان‌های اجتماعی با مضمون انقلاب پرداخت.

میهمان انجمن نویسندگان دامغان در نقد اثر داستانی یکی از اعضا با موضوع کولبران، مشکلات و رنج‌های زندگی آن‌ها، اظهار داشت: این موضوع؛ یعنی بخشی از جامعه‌ منطقه‌ مرزی ایران در قالب کولبر، دغدغه‌ ذهنی این نویسنده‌ نوجوان است و جای تشکر دارد؛ هر چند این موضوع در بخش بزرگسال بیش‌تر مورد توجه بوده؛ اما در آن بخش هم خیلی ‌زیاد به آن پرداخته نشده است.

وی درخصوص پرداخت داستان افزود: داستان مورد نظر در منطقه‌ جغرافیایی خاصی که کردنشین هستند و فرهنگ خاص، زبان، پوشش و آداب ویژه‌ای دارند، اتفاق افتاده که توجه به خرده‌فرهنگ‌ها، آوازها، نوع پوشش مردم در روایت داستان می‌توانست به ملموس‌تر و عینی‌تر شدن داستان برای مخاطب کمک کند.

حاتمی در ادامه با خوانش دو داستان کوتاه از مجموعه‌ تازه چاپ‌شده‌ خود با عنوان «کولبران نان و رنج» تأکید کرد: در بیان مصائب و سختی‌های زندگی کولبران به خرده‌فرهنگ‌های آن‌ها، توجه و اشاره شود.

میهمان انجمن نویسندگان «لبخند انار» دامغان در استان سمنان نیز در نقد داستان عضو دیگر این انجمن با اشاره به تازگی موضوع اثر اظهار داشت: انتخاب جدید و نگاهی تازه به دنیای درونی ریل‌های آهن، دردها و رنج‌ها و آرزوهای ریل‌های آهن از زبان خودشان، از ویژگی‌های ممتاز این اثر بود.

وی در ادامه افزود: پرداخت خوب و زبان صمیمانه نیز به جذابیت داستان کمک کرده، همچنین جاندارپنداری ویژگی دیگری بود که نگاه متفاوت نویسنده را نشان می‌داده و فضایی سرشار از تخیل، آمیخته با ماجرایی رئال، ترکیب زیبا، جذاب و هیجان‌انگیزی ایجاد کرده بود؛ هر چند نیاز به گفت‌وگوهای بیش‌تر شخصیت‌های داستانی احساس می‌شد تا ارتباط میان خواننده و متن داستان بیش‌تر شود؛ اما از نقاط برجسته‌ داستان، پایان‌بندی هوشمندانه‌ اثر بود که نویسنده، پایانی باز برای آن در نظر گرفته بود و اشاره‌ای به جریان ‌داشتن زندگی و جاری ‌بودن زمان در این داستان شده که همه‌ این نکته‌ها، پویایی داستان را نشان می‌داد.

نویسنده و روزنامه‌نگار ایلامی با نقل قولی از بیژن نجدی یادآور شد: داستان با زندگی حرکت می‌کند و نویسنده با انتخاب هوشمندانه‌ ایستگاه قطار به جابجایی قطارها و مسافران و درواقع به ایستگاه‌های مختلف زندگی و حرکت در زمان و زندگی آن‌ها اشاره داشته است.

میهمان انجمن نویسندگان دامغان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تکنیک استفاده شده در داستان عضو دیگر این انجمن خاطرنشان کرد: استفاده از خواب و خیال در پیشبرد داستان نقش بسزایی داشته که این تکنیک به دلیل استفاده زیاد در داستان‌ها، دیگر قدیمی شده و تازه نیست.

وی در ادامه تصریح کرد: نکته مهم در داستان، استفاده از فضای غیرایرانی است که البته ضرورتی برای انتخاب این مکان غیرایرانی برای بیان حوادث نبود و می‌شد حادثه و این خواب و خیال در فضایی تاریخی و یا طبیعی در شهر خود نویسنده اتفاق بیفتد تا باورپذیری داستان بیشتر شود.

حاتمی با اشاره به موضوع داستان اظهار داشت: اتفاق‌ها، تعلیق، بحران، انتظار، اوج و... همه از عناصر مهم داستان هستند؛ اما بخش اصلی، موضوع داستان است که به‌عنوان چهارچوب و شاکله‌ داستان آن‌قدر اهمیت دارد که همه‌ حوادث و زوایای داستان را به‌هم مرتبط می‌سازد و در واقع مفهومی است که داستان درباره‌ آن نوشته می‌شود.

این نویسنده در پایان سخنانش با ارسال چند نمونه داستان صوتی از مجموعه‌ داستان نوجوان با عنوان «بیمارستانی در باغچه» به اعضا پیشنهاد داد تا به مطالعه‌ کتاب‌هایی مانند «مبانی داستان کوتاه» نوشته‌ مصطفی مستور، «نگاشتن و ویراستن» اثر مریم جلالی و «ارواح شهرزاد» نوشته‌ شهریار مندنی‌پور بپردازند.

استفاده از زیبایی‌آفرینی در شعر

شانزدهمین نشست انجمن شاعران نوجوان کانون استان سیستان و بلوچستان نیز با حضور اعضا و علاقه‌مندان و نسرین قربانی شاعر کودک و نوجوان و کارشناس ادبی همین استان به صورت مجازی برگزار شد.

کارشناس انجمن شاعران نوجوان کانون سیستان و بلوچستان گفت: در شعر با اندیشه‌ای که شاعر در ذهن خود می‌پروراند مواجه نیستیم بلکه با چیزی که نوشته شده روبه‌رو هستیم و به همین دلیل شاعر باید بسیار تلاش کند تا اثرش به مرحله‌ پذیرش در نزد مخاطب برسد.

نسرین قربانی در ادامه افزود: شناخت وزن و قافیه گام‌های اساسی در سرودن شعر کلاسیک است اما به تنهایی کافی نیست.

وی با بیان این نکته که سروده‌ای که تنها وزن و قافیه را رعایت کرده باشد، «شعر» نیست «نظم» است، ادامه داد: برای این کار (سرودن شعر) نیازمندهایی از قبیل هنجارشکنی‌ها و به‌کارگیری آرایه‌های بدیعی همچون ایجاز در کلام و... نیاز است تا بتوان یک اثر زیبا ارایه داد.

مولف مجموعه شعر «شاعران همیشه‌های ناگهان» سپس افزود: البته شاعر باید به مخاطبان خود هم فضا بدهد تا بخشی از کار کشف راز و رمز معنی را به عهده بگیرند.

کارشناس انجمن شاعران کانون سیستان در پایان سخنان خود، سرودن شعر همراه با تلاش و مطالعه‌ زیاد را بهترین تمرین‌ها برای استحکام و زیبایی اثر یک شاعر دانست و مخاطبان خود را به رعایت آنها توصیه کرد.

اهمیت آغاز شعر در جذب مخاطب، استفاده از تکنیک‌های زیبایی‌آفرینی، وجود منطق و ارتباط محورهای افقی و عمودی شعر دیگر بخش‌های سخنان قربانی در جمع اعضای انجمن شاعران نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سیستان و بلوچستان بود.

نسرین قربانی دانش‌آموخته‌ دکتری زبان و ادبیات فارسی است که عضویت در هسته مرکزی ادبیات حوزه هنری استان سمنان، انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی، رتبه برتر کنگره شعر علوی ساری (سال ۹۰)، رتبه برگزیده شعر دفاع مقدس (در سال‌های ۸۶ تا ۹۰)، داور جشنواره‌های متعدد استانی و... را در کارنامه‌ کاری خود دارد. همچنین سه اثر با نام‌های مجموعه شعر یک اتفاق تکراری، مجموعه شعر شاعران همیشه‌های ناگهان و داستان کودک پادشاه و شاخ‌هایش از وی به چاپ رسیده است.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 6 =