به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، یکی از اهداف کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این است که هنرهای اصیل ایرانی همچون نمایش تخت حوضی، خیمه شب‌بازی، نقالی، پرده‌خوانی، تعزیه و… را برای کودکان بازسازی کند. به واقع هدف این است که اینگونه هنرهای آیینی و نمایشی برای کودک مناسب‌سازی شود و کودکان که فرهنگ‌ساز فردای کشور هستند با پشتوانه قوی به ایفای نقش پرداخته و بر غنا و ماندگاری این هنرها بیفزایند. به همین دلیل به مناسبت‌های مختلف تلاش می‌شود تا این هنرها برای کودکان احیا، بازنمایی و مناسب‌سازی شود؛ در این راستا نیز از نقالان، قصه‌گویان و پرده‌خوانان حرفه‌ای بهره گرفته می‌شود.
«پرده‌های علوی» ویژه‌برنامه‌ای است که به مناسبت ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر برنامه‌ریزی شد. داستان‌های این ویژه‌برنامه جملگی با ماه رمضان و آیین شب قدر مرتبط است و همچنین قصه‌گویان و نقالان و پرده‌خوانان داستان‌هایی با محوریت زندگی امیرالمومنین علی(ع) روایت می‌کنند و از این رو عنوان پرده‌های علوی بر آن نهاده شده است. امسال نیز این ویژه‌برنامه به مناسبت شب‌های قدر و ماه میهمانی خدا از سوی مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد. در ادامه گزارشی از این ویژه برنامه در دومین شب اجرایش (سه‌شنبه بیست‌دوم فروردین ۱۴۰۲) را می‌خوانید.
نقش خندق بر پرده
در زمان قدیم که رادیو، تلویزیون، ماهواره، اینترنت و رسانه‌های جمعی نبود، هنرمندانی پرده رسم می‌کردند. پرده‌های اساطیری بر اساس داستان رستم و سهراب که در شاهنامه ذکر آن‌ها رفته نقش می‌شود. پس از ورود اسلام بسیاری از داستان‌های اساطیری به بزرگان دین نسبت داده شد؛ به واقع پرده‌خوانی، نوعی نمایشِ مذهبی ایرانی است که کسی با عنوان پرده‌خوان یا نقال از روی تصویرهایِ منقوش بر پرده، مصایب اولیای دین به ویژه اولیای مذهب شیعه را با کلام آهنگین روایت می‌کند. از این رو نیز پرده‌های علوی، نبوی و عاشورایی شکل گرفت که پرده‌خوان بر اساس تصویر منقوش بر پرده از یک سمت شروع به پرده‌خوانی می‌کند. در ویژه‌برنامه پرده‌های علوی که در لیالی قدر و در محوطه باز مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پارک لاله تهران اجرا شد، نقش «جنگ خندق» بر پرده‌ای منقوش بود و هنرمندان بر اساس آن به قصه‌گویی و نقالی پرداختند.
حمد و ثنای پروردگار
«مناجات‌نامه‌خوانی» یکی از آئین‌های ویژه ماه مبارک رمضان شناخته شده است و اغلب با دعا، نیایش، گفتن ذکر و سرودن شعر انجام می‌شود؛ همچنین پیوند نزدیکی با موسیقی دستگاهی دارد. در ابتدای ویژه‌برنامه «پرده‌های علوی» محمدرضا معجونی از پرده‌خوان‌ها و نقال‌خوان‌های برجسته کشور با مناجات‌نامه‌خوانی و قرائت ابیاتی در حمد و ثنای خداوند عزوجل، مخاطبان حاضر در محوطه باز مرکز تولید تئاتر کانون را به تماشای قصه‌گویی صادق کیانی‌مقدم دعوت کرد.
قنبر؛ غلام امیرالمومنین(ع)
قنبر، غلام آزادشده، خدمت‌گزار و از مقربان درگاه امیرمومنان(ع) بود که ایمان و اخلاصش به خدا و ارادت زلالش به امام علی(ع) وی را به یکی از یاران بزرگ آن حضرت تبدیل کرده بود. او از جمله کسانی بود که زندگی‌اش را در ظاهر و باطن وقف امیرالمومنین(ع) کرده بود و تا پایان عمر به این دوستی دم زد. قنبر پس از شهادت امیرالمومنین علی(ع) نیز به خدمت‌گزاری در محضر امام حسن(ع) و امام حسین(ع) پرداخت و به گناه همین عشق، به شهادت رسید. روایت و قصه‌گویی این درام اجتماعی که بر اساس مستندات تاریخی و دینی نوشته شده است را صادق کیانی‌مقدم برعهده داشت و مخاطبان در این آیین دگر بار از زاویه نگاهی دیگر با داستان زندگی قنبر؛ غلام امیرالمومنین آشنا شدند.
دلاوری‌های مولای متقیان در جنگ خندق
در جنگ احزاب بود که به پیشنهاد سلمان فارسی در اطراف شهر، خندقی حفر کردند تا از پیشرفت دشمن به درون شهر جلوگیری شود و از آن رو به جنگ خندق هم معروف است. در این جنگ بود که عمرو بن عبدود فارس یَلیَل، پیرمردی که شجاعتش زبانزد بود، همراه عده‌ای از خندق گذشت و مبارز طلبید؛ ولی جز امیرالمؤمنین (ع) کسی جرأت پاسخ به او را نداشت. وقتی مولای متقیان(ع) به مصاف او رفت، همگان گمان می‌کردند که عمرو غلبه خواهد کرد؛ اما آن وجود مقدس، عمرو را از پای درآورد و نابود کرد. در پایان جنگ پیامبر اکرم(ص) مدالی به امام علی(ع) دادند که هیچ سپهبدی این مدال را دریافت نکرده است. بر اساس پرده‌ای که تصویر جنگ خندق بر آن نقش بسته است الهه تاجیک این داستان را در بخش دیگر این ویژه برنامه روایت کرد و نقلی از فضیلت و بزرگی امام علی(ع) گفت.
بازگویی یتیم‌نوازی خلیفه دنیای اسلام
در بخش پایانی این ویژه‌برنامه محمدرضا معجونی با نقالی، داستان کودک یتیمی را روایت کرد که پدرش از خوارج بود و این کودک تصمیم می‌گیرد وقتی بزرگ شد به انتقام پدر، امیرالمومنین(ع) را به شهادت برساند و با شمشیر چوبی، مشق شمشیر می‌کند. تا اینکه گذر علی‌ابن ابی‌طالب به این کودک می‌افتد و با او رفاقت می‌کند؛ زان پس حب و عشق امام در دل این کودک رخنه می‌کند.
ویژه‌برنامه ماه مبارک رمضان با عنوان «پرده‌های علوی» از روز دوشنبه بیست‌ویکم تا پنجشنبه بیست‌وچهارم فروردین ۱۴۰۲ به مدت چهار شب در محوطه باز مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پارک لاله تهران اجرا شد. در این ویژه‌برنامه هنرمندانی همچون محمدرضا معجونی، صادق کیانی‌مقدم، مهرداد کاوسی و الهه تاجیک به نقالی، پرده‌خوانی، مناجات‌خوانی و قصه‌گویی پرداختند.
