به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل کانون، این نشست بههمت واحد آموزش و پژوهش استان سمنان با دعوت از میثم متاجی داور، مدرس جستارنویسی و کارشناس مرکز آفرینشهای ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان مازندران ظهر روز شنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ برگزار شد.
میثم متاجی در ابتدای سخنانش با تعریف جستار، انواع آن و تفاوت این نوع نوشتار با خاطره، مقاله و داستان، اظهار داشت: جستار یعنی روایت، تجربه و هر آنچه که دلتان میخواهد و به بیانی دیگر، جستار، متنی غیر داستانی دربارهی مفهوم یا رخدادی واقعی است که فقط به یک موضوع مشخص میپردازد و هدفش طرح دیدگاه شخصی و توجیه موضعگیری نویسنده است و مقالهای که بهجای انتقال اطلاعات صرف، دیدگاه جستارنویس را نسبت به موضوع، شرح میدهد.
وی در ادامهی سخنانش، جستار روایی را بهترین نوع جستار دانست و افزود: کانون خاستگاه قصه و قصهگویی و کتابهای آن، بهترین منابع برای نوشتن جستار است و جستار روایی هم متنی غیرداستانی است که با چاشنی طنزی ظریف، ساختاری ظاهرا نامنظم و گاه به لحنی شبیه زبان شفاهی؛ داستان یا ساختار داستانی را به خدمت خود میگیرد و روایت نویسنده از موضوع را ارائه میدهد.
متاجی تأکید کرد: در نوشتن جستار به انواع آن کاری نداریم و براساس تجربههای شخصی خود به قصهی خود خط روایت میدهیم و آن را به نگارش درمیآوریم.
این مدرس جستارنویسی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه خلاقیت در فرم، خلاقیت در محتوا و خلاقیت در زبان، سه نکته اساسی برای نوشتن است، بیان کرد: ویترین همهی گونههای نوشتاری، زبان است؛ چون میزان اتصال مخاطب با متن در جستار به زبان ما بستگی دارد و نویسنده جستار باید به میزان بهکارگیری زبان معیار، فاخر، محاوره و عامیانه در متن توجه داشته باشد و برای استفاده درست از زبان در نوشتار هم باید کتابهای زیادی ازجمله داستان و... بخوانیم.
وی با اشاره به دو بخش جستار مبنی بر اجزا و کلیت گفت: جستار سهگونه است که یا اولویت آن اندیشه است، یا فقط خط روایت دارد و یا با خلاقیت و کشف نو همراه است. پرسش در جستار مثل تعلیق در داستان میتواند ذهن خواننده و مخاطب را درگیر کند که این پرسشها خیلیمهم است.
متاجی اظهار داشت: جستار را باید اول بسازیم؛ چراکه ساخت جستار بهعنوان یک ایده و طرح اولیه، مهم است پس ابتدا تجربههای خود را روی کاغذ پیاده کنیم بعد شروع به نوشتن کنیم مثل طرحی که برای کشیدن یک نقاشی در ذهن خود تجسم میکنیم.
وی همچنین یادآور شد: استعداد به تنهایی پیشبرنده نیست؛ بلکه استمرار و تمرین موجب پیشرفت در نوشتن میشود و تجربه هرچه نوتر، جذابتر و خلاقانهتر باشد جستار هم بههمان اندازه خواندنیتر میشود. تفاوت جستارهای برگزیده با سایر جستارها نیز در بهکارگیری خلاقیت یا همان کشف و شهود است.
متاجی در پایان سخنانش ضمن معرفی کتابهایی چون «رها و ناهشیار مینویسم»، «پرنده به پرنده»، «خانه بیکاغذ» و «مجله ناداستان» و ارائهی دو موضوع پیشنهادی برای نوشتن جستار از مربیان خواست تا مسیر جستارنویسی را جدی بگیرند و بیشتر مطالعه کنند.
در ادامه شهناز دامغانیان کارشناس آموزش و پژوهش کانون سمنان، هدف از برگزاری این نشست را شناسایی مربیان توانمند در این زمینه نوشتاری، عنوان و اظهار کرد: مربیان علاقهمند پس از کسب مهارتهای کافی در جستارنویسی، به نگارش جستارهای مختلف با موضوعات پیشنهادی خواهند پرداخت.
وی افزود: جستارنویسی سبک ادبی جدیدی است که در آن نگارش علمی و ادبی با هم ترکیب شدهاند و درواقع جستار متن به نسبت کوتاهی است که از لحاظ محتوایی به موضوعی علمی میپردازد؛ اما در قالب و فرم از متننویسی علمی فاصله گرفته و با استفاده از نویسندگی ادبی، شیرینی و حلاوت را به مخاطبان خود انتقال میدهد.
در بخشی از این نشست، دو نمونه اثر جستارنویسی مربیان کانون استان، ارائه شد و ازسوی متاجی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.