خاطرههای فرزندان ایران از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نزدیک ۶۰ سال میرسد و این مرکز در استانها نیز سابقهای طولانی دارد و بسیاری از کودکان و نوجوانان بهرهای از کلاسهای آموزشی یا کتابخانههای تخصصی آن بردهاند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به پشتوانه سابقه درخشان در انتشار کتابهای پرآوازه کودک و نوجوان و خدمترسانی فرهنگی، هنری و کتابمحور به کودکان و نوجوانان سراسر کشور توانسته اعتماد خانوادههای ایرانی را برای سپردن فرزندانشان به دامان آموزشی آن جلب کند و نقطه عطف تداوم پویایی آن نیز همین سرمایه اعتمادی است که طی ۶ دهه فعالیت کسب کرده است.
اما با این حال اکنون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در فارس برای جذب حداکثری کودکان و نوجوانان با اما و اگرهایی روبروست که البته گامهایی اثربخش نیز برای حل آن برداشته شده است.
گسترش چتر کانون در سراسر فارس
در این مسیر امروز یکی از مهمترین چالشهای کانون پرورش فکری فارس توسعه فیزیکی است، چیزی که به گفته مدیرکل کانون این استان متناسب با رشد و توسعه جمعیت و شهر به پیش نرفته است.
آنطور که علی خواجهنژادیان گفت: هنوز ۶ شهر جدید این استان از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بیبهرهاند و در مرکز استان نیز همه بچهها به مراکز ۶ گانه دسترسی ندارند.
به گفته او شمال غرب شیراز یعنی از میدان نمازی تا شهرکهای شمالی مرکز فارس از این مراکز بیبهرهاند و مرکز میدان ولیعصر نیز که کودکان و نوجوانان بخش گستردهای از شهر یعنی از بلوار مدرس تا کوزهگری و کلبه سعدی را پوشش میداد برای ساخت پل کابلی تخریب شد.
هرچند رای به نفع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داده شده تا شهرداری در همان حوالی مرکزی به مساحت ۸۰۰ متر و زیربنای ۵۰۰ متر مربع بسازد اما به پیشبینی خواجهنژادیان ساخت آن ۲ تا سه سال طول میکشد.
در هیاهوی کارتونها، بازیهای کامپیوتری و گوشی به دستی بچههای امروز، شاید در معرض دید بودن و دسترسیپذیری گام نخست برای جذب بچهها به کتابخانههای غنی کانون، استفاده از دورههای کتاب محور و هنری و قرار گرفتن در فضای امن تفکر و آموزش کانون پرورش فکری باشد.
حالا مدیرکل کانون پرورش فکری فارس در گفتوگو با ایرنا، نوید خوب تایید اولیه بیش از ۲۰ پروژه این نهاد برای تصویب در دومین سفر رئیسجمهور مردمی به فارس را داد که میتواند بسیار راهگشا باشد.
او گفت: با توجه به ضعف زیرساختی که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فارس با آن روبرو بود، در ۲ سال اخیر پروژههای مختلفی را در دستور کار خود قرار داده است.
خواجهنژادیان عنوان کرد: برای ایجاد دسترسی بچههای شمال غرب شیراز به کانون پرورش فکری قرار است در حد فاصل پل معالیآباد تا شهرک گلستان مرکزی ایجاد شود که اکنون در حال جانمایی است.
به گفته او برای ساخت ۶ مرکز در شهرهای جدید فارس نیز رایزنیهای لازم با نمایندگان مجلس و مسئولان انجام شده تا با تخصیص زمینی به این منظور و کسب اعتبار از محل سفر دوم ریئسجمهور به فارس اجرایی شود.
خواجهنژادیان از پروژه ایجاد مدرسه طبیعت در شیراز خبر داد که قرار است به عنوان یکی از خلاقیتهای کانون به کودکان این شهر درباره رشد گیاهان، حیوانات خانگی و مسائل زیست محیطی آموزش دهد، این مدرسه طبیعت در مرکز شماره ۵ شیراز اجرایی شده اعتبارات لازم برای ان نیزدر میان پیشنهادات تصویب در سفر دوم قرار گرفته تا در آیندهای نه چندان دور به کودکان شیراز تقدیم شود.
هرچند کانون خاطرهساز بچههای فارس کودکان و نوجوانان روستاها و مناطق محروم این استان را هم از نظر دور نداشته اما در این مسیر با کمبودهایی روبرو است.
ونهای کانون پرورش فکری کتاب و فرهنگ و هنر و آموزش با خود به روستاهای فارس میبرد تا بچههای جایجای فارس از این خدمات ارزنده و قابل اعتماد بینصیب نمانند.
اما اکنون تنها هشت دستگاه خودرو برای کانون سیار در اختیاز کانون فارس است که با توجه به گستردگی این استان با ۳۷ شهرستان پاسخگوی نیازها نیست.
پست کتاب یکی دیگر از راههای گستراندن چتر کانون به سراسر فارس حتی دورترین روستاها است که بچههای روستایی این استان سالها خاطره را از این بستههای ارزشمند در حافظه خود ثبت کردهاند.
خدمات پستی کانون فارس با همه فراز و نشیبهایی که از سرگذرانده اکنون با سه مرکز در شهرستانهای اقلید، شیراز و فیروزآباد فعال است و به گفته خواجهنژادیان سالانه بهطور میانگین سه هزار جلد کتاب به امانت برای بچههای روستایی فرستاده است.
اما چنانکه او گفت رویکرد کانون در سالهای پیش رو توسعه مراکز سیار است تا علاوه بر امانت کتاب خدمات آموزشی، هنری و فرهنگی متعدد به این کودکان و نوجوانان ارائه کند.
در این مسیر به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فارس خریداری و راه اندازی ۲۰ مرکز سیار برای تصویب در سفر پیش روی هیات دولت سیزدهم به فارس پیشنهاد شده که میتواند به خوبی بخش گستردهای از این استان را پوشش دهد.
نبرد ماندگاری کانون پرورش فکری فارس در هیاهوی چندرسانهایهای مجازی
امروز یکی از چالشها مراکز فرهنگی، آموزشی و بهویژه کتاب محور جذب ذائقه کودکان و نوجوانان به تولیدات و خدمات فکری و فرهنگی خود است و این امر در رقابت با بازیهای دیجیتال متعدد و پر رنگ و لعاب و دیگر تولیدات چند رسانههای فضای مجازی دشوار است.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فارس نیز به این وجود این مساله اذعان دارد و از تلاشهایی گفت که این مرکز در شرایط حاضر برای جذب بچههای فارس آغاز کرده است.
به گفته خواجهنژادیان هیاهوی تولیدات بازی و چندرسانهایهای متعدد تا اندازهای کانون پرورش فکری را عقب انداخته است اما تلاش میکند تا با استفاده از داشتههای خود و مربیان مجرب به عنوان سرمایههای اصلی خود، به تولید فیلم و انیمیشن بپردازد و با پر کردن این خلاءها، برای خود در این میان جا باز کند.
در استان فارس نیز این امر در دستور کار قرار گرفته و راهاندازی سینمای تخصیی کودک نیز کلید خورده است.
خواجهنژادیان گفت: موفق شدیم از تخریب مرکز قدیمی و باسابقه گذر حافظیه پیشگیری کنیم و اکنون سینمای این مرکز در حال بازسازی است. او پیشبینی کرد که این سینما پس از آغاز به کار بتواند با استقبال بسیار خوبی از سوی خانوادهها روبرو شود.
هرچند چارچوب و شاکله اصلی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان بر کتاب بنا شده و به گفته خواجهنژادیان «کتابخانهها قلب تپنده کانون پرورش فکری هستند» اما در کنار فعالیتهای کتابمحور، فعالیتهای هنری نیز در دستور کار کانون قرار گرفته و حالا تقریبا همه مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این استان سالن تئاتر دارند که محل نمایش تئاترهای خلاق است.