به گزارشاداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، نشست «شکلگیری قصهنامه کارد و استخوان» با سخنرانی علی خانجانی، مدرس، پژوهشگر و داور جشنوارههای قصهگویی روز سهشنبه ۹ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ صبح برگزار شد.
در این نشست که به کوشش کمیته علمی بیستوپنجمین جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، ۴۳۱ نفر به صورت حضوری و مجازی شرکت کردند.
علی خانجانی، سخنران این نشست، نویسنده و پژوهشگر قصهگویی است که کارنامه پرباری در زمینه ترویج قصههای ایرانی دارد. وی در این برنامه در تعریف قصهنامه گفت: قصهنامه متنی است که بر اساس آن قصهای گفته میشود. بحث چیستی و چرایی و چگونگی قصهنامه مهم است؛ یعنی باید دانش، بینش و کنش لازم در ارتباط با آن را بدانیم. قصهنامه مثل نمایشنامه و فیلمنامه متنی است که بر اساس آن قصهای گفته و بر مبنای دستور زبان فارسی نوشته میشود. در تاریخ ادبیات گذشتهمان داستاننامه داشتیم؛ اما به شکل قصهنامههای امروز وجود نداشته است و امیدوارم از این به بعد این کار آنقدر رواج پیدا کند که حتی دبیرخانهای شکل بگیرد و بخواهد قصهنامهها را جمعآوری کند.
این مدرس در بخش دیگری از صحبتهای خود به اهمیت وجود آرایههای کلامی در قصهنامه اشاره و بیان کرد: پس از اینکه متن قصهها را گفتاری کردیم آنها را به آرایههای کلامی مجهز میکنیم. این آرایههای کلامی چیست؟ آرایههایی هستند که موجب آرایش و زینت کلام میشوند و نقش بسیار مؤثری در درونیکردن قصهها توسط قصهگو دارند. مثلا میگوییم فلانی خیلی قوی است و قصه را مال خود کرده است. این درونیکردن به همان مطلب اشاره دارد. این درونیکردن به یکسری قابلیتهای ما برمیگردد: مثل حافظه قویمان، حفظیات ما، تسلط به زبان عربی، اندوختهها از ضربالمثلها و حکایتها.
خانجانی در بخش پرسش و پاسخ، عنصر تعامل با شنونده و مخاطب قصه را بسیار مهم برشمرد و گفت: قصهگویی سه عنصر حتمی دارد: گوینده، قصه و شنونده. ما باید شنونده را جدی بگیریم و با او تعامل داشته باشیم. گاهی با نگاهکردن به او میتوانیم شنونده را جدی بگیریم. توجه نداشتن به همه شنوندهها حین اجرای قصه، ضعف قصهگوست. راه دیگر جدی گرفتن مخاطب، برقرار ارتباط کلامی با اوست و همچنین میتوانیم تعامل رفتاری با او داشته باشیم. مثلا او را صدا بزنیم و بخواهیم روی صحنه بیاید و از او سؤالی بپرسیم. ما نمیخواهیم قصهای را اجرا کنیم و برویم؛ بلکه میخواهیم بچهها از قصه لذت ببرند.
بیستوپنجمین جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با شعار «با قصه لبخند بسازیم» همزمان با شب یلدا برگزار میشود.