به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون چهارمحال و بختیاری، در این کارگاه ۲ ساعته قریب به ۸۰ نفر از اعضای گروههای نمایشی استان و اعضای ادبی علاقهمند به نمایشنامهنویسی حضور یافتند.
در ابتدای برگزاری این کارگاه که روز شنبه ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ و با تدریس سمیرا سلیمانی فارسانی از نمایشنامهنویسان نامآشنا و چهرهی برتر هنر انقلاب اسلامی برگزار شد؛ کارشناس ادبی استان ضمن قدردانی از همراهی و حمایت مدیر کانون استان و همکاری ارزشمند معاون فرهنگی به منظور برگزاری هرچه پربارتر این کارگاه تقدیر و از مشارکت و همراهی بسیار خوب اعضا و مربیان مراکز استان نیز سپاسگزاری کرد.
معصومه مهری گفت: کارگاه مقدماتی "چگونه متن نمایشی بنویسم؟" با هدف دانشافزایی و تقویت بنیهی ادبی اعضای نوجوان، آشنایی مقدماتی با حوزهی ادبیات نمایشی و شناخت تفاوتهای متون نمایشی با سایر گونههای ادبی، روشها و تکنیکهای ابتدایی خلق متن نمایشی به صورت عملی و پرورش و تربیت استعدادهای ادبی و هنری اعضای علاقه مند برگزار میشود.
مهری گفت: در این کارگاه برآنیم تا اعضا با الفبا، نقشهی راه و الگوی مقدماتی نوشتن یک متن نمایشی با زبانی ساده، روان و قابل فهم آشنا شوند و امیدواریم با ادامهی سلسله نشستهایی از این دست در آینده بتوانیم مبانی و مباحث حرفهایتر را در حوزهی ادبیاتنمایشی به علاقهمندان آموزش دهیم.
در ادامه، مدرس کارگاه ضمن بیان مقدماتی در خصوص تاریخچهی پیدایش نمایشنامهنویسی گفت: نمایشنامه از ۳۰۰۰ سال قبل وجود داشته و یکی از معروفترین نمایشنامهنویسان جهان "شکسپیر" است. وی در ادامه به تعریف "نمایشنامه" پرداخت و افزود: به متن قابل اجرا در تئاتر نمایشنامه گفته میشود و نمایشنامه معمولا در قالب گفتوگو بین شخصیتها نوشته میشود و نمایشنامه اصولا برای اجرا شدن نوشته میشود.
خالق نمایشنامهی برتر"وای خداجون برف میاد" اولین قدم برای نوشتن نمایشنامه را داشتن فکر اولیه، ایده یا هستهی اصلی نمایش دانست و افزود: راههای بهدست آوردن ایده و موضوع، متنوع و بسیار وجود دارد اما مهمترین آنها عبارتند از: ۱- رویدادها و حوادثزندگی روزمرهی افراد که ارزشمندترین و مهمترین منبع ایدهیابی برای هر نویسنده هستند. ۲- حوادثی که برای دیگران رخ میدهد و ما صرفا شاهد آن هستیم میتواند الهام بخش ما برای نوشتن باشد. ۳- خاطره یا داستانهایی که دیگران تعریف می کنند. ۴- انواع گزارشهای رسانهای. ۵- خوابها. ۶-قوهی تخیل و... هماهنگی عین و ذهن نکتهی مهم دیگری بود که سلیمانی به آن اشاره کرد و گفت: یک نمایشنامهنویس موفق باید این توانایی را داشته باشد که بتواند ذهن خود را به تصویر بکشد و عینی کند؛ آنچه در فکر یک نویسنده است اما نمیتواند آن را بنویسد و به مرحلهی اجرا درآورد فاقد ارزش است.
در ادامه، استاد دوره به چگونگی تبدیل ایده به طرح(پلات) اشاره کرد و با ارائهی نقشهی راه، به صورت عملی با اعضا به تمرین نمایشنامهنویسی پرداخت. وی "شخصیت اصلی"، "مکان"، "زمان" و "صحنهی اصلی" را از اجزای اصلی طرح دانست و ادامه داد: در طرح باید ترتیب کنشها و رویدادها را با رعایت روابط علّی و معلولی از زمان حال به سمت زمان آینده سوق دهیم. ایشان نمایشنامه را به خانهای تشبیه کرد که هم دارای نمای بیرونی و هم ساختار درونیست و یادآور شد که بخش درونی، بخش دراماتیک نمایشنامه است و ارتباط مستقیم با خلاقیت نویسنده دارد و موفقترین نمایشنامهنویسان کسانی هستند که خلاقترند و صرفا به دیدهها و شنیدههای خود اکتفا نمیکنند و کارشان ساختن دوباره است.
مولف نمایشنامه"ماه و ماهی" در اولین قدم برای نوشتن نمایشنامه( به صورت عملی) به معرفی شخصیتها پرداخت و مهمترین روشهای آشکارسازی شخصیت را شخصیتپردازی در بین حوادث و گفتگوها و تحول شخصیتها در جریان حوادث دانست و کنش شخصیتی را به عنوان عاملی برای نشان دادن درونیات معرفی کرد و ادامه داد: "چگونگی، چرایی و چه کرد" از جمله مهمترین سوالهایی هستند که یک نویسنده با پاسخ دادن به آنها میتواند درون شخصیت نمایشی را به تصویر بکشد. در ادامهی این کارگاه عملی، اعضا با طراحی یک شخصیت و پاسخگویی بداهه به بیست و پنج سوالی که از سوی مدرس مطرح شد، به تمرین آنچه باید دربارهی شخصیت بدانند، دست یافتند.
نویسنده ی نمایش" ماهی نقره ای" در دومین قدم در مسیر نمایشنامهنویسی به تعریف "توضیح صحنه" پرداخت و افزود: نمایشنامه با توضیح صحنه آغاز میشود و توضیح صحنه دومین قدم در مسیر نمایشنامهنویسیست که در این زمینه باید به سه عنصر "مکان"، "زمان" و "حضورشخصیت" توجه ویژه داشته باشیم. وی در سومین گام از جریان نمایشنامه نویسی به "دیالوگ" نویسی اشاره کرد و گفت: آشنایی با ظرفیتهای زبانی در خلق دیالوگها بسیار مهم است و با در اختیار قرار دادن دو دسته از کلمات به صورت عملی دو شخصیت نمایشی را با اعضا در زمینه ی دیالوگنویسی آشنا نمود.
اشاره به تفاوت های پرده و صحنه، نوع نگارش دیالوگها، انگیزه، شخصیت و مانع به عنوان سه عامل مهم در نمایشنامهنویسی از دیگر مواردی بود که توسط سمیرا سلیمانی فارسانی (چهره هنر سال استان در بخش هنرهای نمایشی)، مطرح گردید.
در پایان این کارگاه روح الله واحد(سرپرست استان) با حضور معاون فرهنگی، کارشناسان ادبی استان و جمعی از اعضا و مربیان حاضر با اهدای لوح تقدیر از زحمات سمیرا سلیمانی تقدیر نمود.