به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان همدان، قصه زبان حال درون انسان است؛ زبانی که قابلیت ترجمه به زبانهای دیگر را دارد؛ با باورها، عقاید و آداب و رسوم درآمیخته و نقش مهمی در ایجاد تغییرات فرهنگی دارد. قصه و قصهگویی یکی از ابزارهای مهم اصلاح رفتار است تا جاییکه خالق هستیبخش در کلام خود از قصه برای هدایت و تربیت انسانها استفاده کرده است. پژوهشها نشان میدهند که قصه و قصهگویی در پرورش روحیه ملی- مذهبی، شکلگیری هویت، کاهش اضطراب در کودکان، کاهش رفتارهای نامطلوب، افزایش رفتارهای سازگارانه و تقویت حس همدلی و... تأثیر مثبت و معناداری داشته است.
همچنین قصه و قصهگویی پلی است برای ارتباط بین نسلها و انتقال مفاهیم و مضامین اخلاقی و دریافت گوهر گرانبهای سنتها و آداب و رسوم.
از این رو مسئولان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با علم و شناخت به قدرت قصه و قصهگویی در حوزه تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان با پیگیری و تلاش توانستند آئین قصهگویی ایرانی را در سال گذشته به ثبت ملی برسانند تا علاوه بر حفظ این آئین کهن، قصه گویی بتواند به صورت و شکلی دیگر در دنیای امروز به زیست خود در میان کودکان، نوجوانان، والدین، مربیان و معلمان و ... ادامه دهد.
هر ساله برای جشنواره قصهگویی شعاری با یک رویکرد خاص با توجه به موقعیت و شرایط موجود در نظر گرفته میشود که جشنواره امسال با شعار " راز قصهها، ساز زندگیست" کار خود را آغاز کرده و رویکرد این دوره از جشنواره قصهگویی شناخت و تعمیم قصههای عامیانه ایران و قصههای جهان به سبک زندگی ایران معاصر است تا از این طریق گفتمان جدیدی را در حوزه روایتگری شفاهی شروع کرده و بر مبنای تجربیات گذشته فرصتهایی جدید را در حوزه قصهگویی فراهم نماید.
دبیر بیست و ششمین جشنواره بین المللی قصهگویی استان همدان در خصوص این دوره از جشنواره گفت: پس از بررسیهای لازم، بیست و ششمین جشنواره قصهگویی بر اساس فرصتها و نیازهای امروز و همچنین امانتداری از سنت روایتگری تاریخی و تربیتی بر اساس دو نگاه محتوایی و فرمی تقسیم بندی شد تا با نگاهی واقعگرایانه، دستاوردهای این جشنواره را به جهت تحقق ترویج و عمومیسازی هنر قصهگویی به عنوان الگو منتشر کند.
مریم شریف زاده ادامه داد: در بخش علمی جشنواره نظر دارد علاوه بر رویکردهای سالهای گذشته، زمینههای گفتگو و تبادل اندیشه را در این شکل جدید جشنواره فراهم سازد.
وی افزود: در جشنواره امسال سعی شده است قالبهای ارزشمندی که تاکنون آثار قصهگویی کمتری در آن شرکت داده شده است؛ به شکل ویژه، حمایت و با داوران مجرب و متخصص مربوطه، در هر بخش به طور مجزا مورد داوری قرار گیرد. بخشهایی از قبیل: قصهگویی علمی، قصهگویی دینی، قصهگویی پیشرفت و قهرمانان، قصهگویی محیطی.
دبیر جشنواره قصهگویی استان همدان با بیان اینکه در این جشنواره نگاه کمی و کیفی، با هدف والای ترویج و مردمیسازی در اولویت برنامهریزی خواهد بود، خاطرنشان کرد: همچنین سعی وافر در معرفی و تثبیت جایگاه انواع قصهگویی شفایی مدنظر است لذا در سهمیه بندی و اهدای جوایز نگاهی نو را مشاهده خواهیم کرد.
وی تصریح کرد: بخش رقابتی صحنهای (قصههای با اولویت فرم و محتوا) شامل قصهگویی سنتی و کلاسیک، مدرن و نوآورانه، قصهگویی مینی مال(100ثانیه ای) (بخش استانی)، قصهگویی آیینی سنتی، قصهگویی منظوم، قصهگویی دینی، قصهگویی علمی، زبان اشاره و قصهگویی از قصههای پیشرفت و قهرمانان ایران مد نظر بوده که در این بخش قصهگویان سراسر کشور در صحنه یا سکوی قصه حاضر میشوند و قصهی خود را اجرا میکنند و خردسالان، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان مخاطب قصه هستند.
دبیر جشنواره استانی در توضیح بخشهای مختلف گفت: قصههای بخش کلاسیک یعنی قصههایی از روزگاران کهن، تاریخ، سنتها، مذهب، آداب، قهرمانیها و ... از منابع شفاهی یا کتبی که توسط قصهگو به شیوه قصهگویی متداول اجرا میشود.
وی ادامه داد: بخش مدرن (نوآورانه) یعنی قصههایی که به صورت خلاقانه در اجرا و متن با استفاده از تصویر و سایر ابزارهای خلاق و از منابع شفاهی یا کتبی توسط قصهگو اجرا میشود و قصههای بخش آیینی- سنتی یعنی قصههایی که در این بخش قصهگو با نگاه به سنتها و آیینهای دینی و ایرانی، قصهای را در یکی از قالبهای «نقالی»، «پرده خوانی»، یا «شمایل گردانی» روایت میکند.
شریفزاده با تأکید بر مراحل ثبتنام به شکل ثبت اثر در وبگاه و بارگذاری اثر توسط دبیر جشنواره در هر استان، اضافه کرد: تشکیل گروه پایش و داوری(مرحلهی استانی) برای ارزیابی آثار بارگذاریشده، برگزاری جشنواره استانی، معرفی نفرات برگزیده هر بخش به جشنواره منطقهای (راه یافتگان در هر بخش براساس معدل شرکت کنندگان در بخش استانی، اعلام میگردند اما در صورت عدم حد نصاب استانی در برخی از بخش ها، آثار به دبیرخانه مرکزی ارسال میگردد و در صورت برگزیده شدن به مرحله منطقهای، کشوری و بینالملل دعوت میشوند.) خواهد بود.
وی به ادامه روند جشنواره اشاره و بیان کرد: سپس مرحله منطقهای به شکل غیر حضوری برگزار شده و نفرات برگزیده هر منطقه برای حضور در مرحله کشوری معرفی میشوند و به مرحله استانی راه پیدا میکنند.
دبیر جشنواره قصهگویی استان همدان با اشاره به شرایط شرکت در این دوره از جشنواره گفت: در صورت اجرای قصه به گویشی غیر از فارسی، ترجمه آن به صورت مکتوب در اختیار گروه داوری قرار میگیرد، قصهگویان ایرانی راه یافته در بخش بینالملل که به زبانهای ترکی و عربی اجرا دارند باید با حضور مترجم قصه خود را اجرا کنند.
وی ادامه داد: از دیگر شرایط، زمان قصهگویی است که باید بین 5 تا 15دقیقه در نظر گرفته شده است که در بخش قصهگویان غیر ایرانی زمان مترجم اضافه خواهد شد، قصهگویان در بخش ملی و بینالملل، در هر بخش تنها مجاز به انتخاب یک قصهاند و در طی مراحل این بخش نمیتوانند قصه خود را تغییر دهند.
شریف زاده افزود: همچنین در بخش قصهگویی 100 ثانیهای، 90 ثانیهای، محیطی و پادکست تمام قصهگویان بخشهای دیگر میتوانند شرکت نمایند و منعی وجود ندارد مثلا یک قصهگوی بخش کلاسیک میتواند در پنج بخش فوق الذکر دیگر نیز شرکت کند.
وی به منتخبین جشنواره قصهگویی اشاره و خاطرنشان کرد: در بخش قصهگویی کلاسیک- سنتی، آیینی- سنتی و مینی مال در هر گروه سنی سه نفر برگزیده انتخاب میشود، بخش قصهگویی مدرن و نوآورانه، دینی، علمی، قصههای قهرمانان و پیشرفت و منظوم به ازای هر 5 نفر شرکتکننده در هر بخش یک سهمیه برگزیده وجود دارد.
دبیر جشنواره قصهگویی استان همدان گفت: بدون شک نظریات متعددی در باب تفاوت گویش، لهجه و زبان وجود دارد و برخی معتقد هستند مثلا کردی یک زبان است و نه گویش.
وی اضافه کرد: دبیرخانه جشنواره بر این مبنا که بعضی از لهجهها و گویشها مشترکات زبانی بیشماری با فارسی دارند و میتوانند بدون مترجم در این جشنواره حضور یابند و امسال فقط در بخش قصهگویی به زبان ترکی و عربی، حضور مترجم را تجربه خواهیم کرد. بدون شک تجربیات امسال می توانند راهگشای تصمیمگیریهای دیگری در سالهای بعد باشد.
شریف زاده در پایان خاطرنشان کرد: سالهاست که جشنواره قصهگویی درکانون برگزار شده و از دل این جشنوارهها بسیاری از استعدادهای برتر شناسایی و مسیر کودکان و نوجوانان علاقمند را تغییر داده است. برگزاری جشنوارهها و مهروارههای مختلف کانون در رشد و پرورش کودکان و نوجوانان بسیار مهم بوده و باعث افزایش اعتماد به نفس آنها میشود.
امسال هم با توکل بر خدا و حمایت متولیان ترویج و توسعه قصهگویی و قصهگویان داخلی و خارجی و مربیان هنرمند کانون چراغ بیست و ششمین جشنواره بینالمللی قصهگویی را در دل کودکان و نوجوانان سرزمینمان روشن خواهیم کرد و امیدوارم که استان همدان در این جشنواره چون سال گذشته حایز رتبههای برتر شود.