اعضای انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) شهرکرد با ویژگی‌های شعر آیینی آشنا شدند

اعضای انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز شماره۳شهرکرد روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور ۱۴۰۳ با ویژگی‌های شعر آیینی آشنا شدند.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان چهارمحال و بختیاری، انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) روز سه شنبه ۲۰ شهریور ماه ۱۴۰۳ و در آستانه‌ی شهادت امام حسن عسگری(ع) و آغاز امامت حضرت ولی‌عصر(عج) با حضور در مرکز شماره۳ شهرکرد، نشست ادبی تشکیل داده و با راهنمایی و هدایت "عادل حیدری" که به عنوان کارشناس نشست، حضور داشت به خوانش و نقد و بررسی آثار هم پرداختند.

در این برنامه که مدیر کل، معاون فرهنگی،کارشناسان ادبی، مربیان و اعضای ادبی کانون استان به همراه جمعی از والدین و اعضای ادبی سابق این مرکز حضور داشتند، پس از تلاوت قرآن و توضیح در مورد موضوع جلسه، چند اثر از اعضای انجمن خوانده شد  و پس از آن مدیر کل کانون استان، شعری زیبا از مرتضی امیری اسفندقه که متناسب با حال و هوای روزهای مهر و بازگشایی مدارس بود خواند و در ادامه در مورد تفکر انتقادی با حاضرین صحبت کرد.

تفکر انتقادی با انتقادپذیری متفاوت است

روح‌الله واحد گفت: تفکر انتقادی با انتقاد پذیری تفاوت دارد، انتقاد پذیری همین کاری‌ست که شما در این جلسه انجام می‌دهید و نظر و انتقاد را در آثار خود لحاظ می‌کنید ولی معنی تفکر انتقادی در قدرت حل مسئله و قدرت تصمیم‌گیری نهفته است. وی در ادامه گفت: حل مسئله تنها مربوط به درس ریاضی و فیزیک نمی‌شود بلکه وقتی شما در شعر و متن ادبی‌تان بتوانید یک کلمه را در جای مناسب قرار دهید و همچنین بعد از خوانش اثر خود و تذکر مخاطبان، متوجه شوید که یک کلمه و یا قافیه را باید تغییر دهید و بعد از سرایش شعر بتوانید کلمه‌ی نامناسب را حذف کنید، به این ترتیب توانسته‌اید یک مسئله را حل کنید و تفکر انتقادی را درخود تقویت کرده‎‌اید.

واحد گفت: در کل، آفرینش و سرایش شعر و تجزیه و تحلیل آن توسط مخاطبان، نوعی حل مسئله است. وی در ادامه گفت: این تفکر نه تنها در متون ادبی بلکه می‌باید در انواع هنر هم استفاده شود و هنرمند برای پیشرفت و ترقی خود، می‌باید اثر هنری‌اش را در معرض تحلیل  و نقد قرار دهد و معایب آن را برطرف کند.

در ادامه‌ی این نشست، که بیش از سه ساعت با محوریت نقد و بررسی آثار اعضا و با هدف آشنایی با ویژگی‌های شعر آیینی به طول انجامید؛ عادل حیدری (کارشناس مهمان، شاعر و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی) پس از شنیدن خوانش آثار که توسط اعضا انجام می‌گرفت‌ گفت: یک شعر خوب با آهنگی آرام آغاز می شود؛ سپس با شاه بیت‌هایی که دارد به اوج می‌رسد و در پایان نیز با وارد کردن ضربه‌ی نهایی، فرود می‌آید و شاعران نوجوان باید توجه داشته باشند که هر قدر برای سرودن یک شعر خوب وقت می‌گذارند، باید برای خواندن آن نیز وقت صرف کنند چرا که خوانش زیبای یک اثر؛ زیبایی آن را دوچندان می‌کند و تاثیری مضاعف بر مخاطب می‌گذارد.

مظلوم پنداری و دادن صفات خداگونه به ائمه و بزرگان و شهدا یکی از معضلات ادبیات آیینی است

حیدری، در مورد لازمه‌ی خوانش شعر گفت: خواننده‌ی شعر می‌باید برخلاف خوانش‌های بیانیه‌ای و خبرخوانی و با استفاده از احساس در خوانش، عواطف شنونده را درگیر کند. وی در ادامه گفت: رعایت فضای یکدست در شعر از اصول ضروری است و شاعر موفق کسی است که از فضای اصلی شعر خود دور نشود و از ابتدا تا انتهای شعر دچار پراکندگی نگردد.

شاعر مجموعه شعر" اسم نداشتم" در ادامه یادآور شد: کاربرد آرایه‌های ادبی و صور خیال در شعر باید به صورت هوشمندانه باشد؛ استفاده‌ی بیش از حد از این صنایع یا کاربرد بسیار محدود آنها باعث کاهش قوت شعر می‌گردد و یک شاعر باید در استفاده دووجهی از واژگان، بازی با کلمات، به کارگیری احساس و تغییر در صفات برای ایجاد معانی و مفاهیم یک موضوع، دقت نظر کافی را داشته باشد.

حیدری در پاسخ به پرسش یکی از اعضا در مورد تفاوت‌های متن ادبی با شعر سپید گفت: در شعر سپید چند قانون ناگزیر داریم؛ اول از همه این که موسیقی در هر نوع از شعر ضروری‌ست و اگر اثری فاقد موسیقی(بیرونی،کناری،درونی و...) باشد یک متن است و در شعر سپید نیز لازم است که شاعران جوان با استفاده از زبان بازی و بازی‌های زبانی با کلمات و واژگان و کاربرد آرایه‌های ادبی، ایجاد موسیقی کنند، نکته‌ی دوم این که احساس، جز لاینفک شعر است و اگر در اثری احساس و عاطفه وجود نداشته باشد و مخاطب تحت تاثیر عاطفی قرار نگیرد، شعری خلق نشده است، سومین مورد به تخیل مربوط می شود؛ در واقع شعر کلامی خیال‌انگیز است و اگر این خیال‌انگیزی از شعر گرفته شود با یک متن مواجه هستیم.

کارشناس این نشست در ادامه از اعضا خواست تا بارها و بارها اشعار خود را بخوانند، بخش‌ها و واژگان اضافه را حذف نمایند، کلمه‌ها را جابه‌جا کنند، ارکان برخی ابیات و جملات را بهم بریزند(تا حدی که معنا لطمه نبیند) شکل نوشتاری شعر را تغییر دهند و در خصوص ترکیب‌سازی و واژه‌سازی‌ها دست به عصا راه بروند و این را بدانید که بهترین منتقد یک اثر در درجه اول، خالق آن اثر است.

این شاعر آیینی در بخش پایانی صحبت‌های خود در مورد ویژگی‌ها و شاخصه‌های شعر آیینی و مذهبی گفت: یکی از بزرگترین آفت‌های شعر آیینی، شعارزدگی‌ست و ردیف کردن تعدادی کلمه و واژه که برای یک شخصیت خاص یا مناسبت مذهبی ویژه باعث ایجاد شعارزدگی در شعر می‌شود و لازم است که شاعران نوجوان با تغییر زاویه دید در خلق آثار شعری خود دست به آفرینش آثاری تازه و متفاوت در این حوزه بزنند.

وی مظلوم پنداری یا برعکس، دادن صفات خداگونگی به ائمه و بزرگان و شهدا و...را در عرصه‌ی ادبیات آیینی یکی دیگر از معضلات این گونه از ادبیات دانست و افزود: امامان بزرگوار و شهدای عزیز ما انتخابشان شهادت بود؛ آنان با مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی برای ماندن پای قول و عملشان دست به انتخاب زدند و شهادت را با جان پذیرفتند؛ لذا تمرکز صرف بر این موضوع که ایشان مورد تظلم واقع شدند درست نیست و در شعر آیینی باید از همه‌ی جوانب و همه‌ی زوایا به موضوع مورد نظر پرداخت و با نگاهی‌نو و متفاوت از زبان اشیا و پدیده‌ها دست به خلق اثر زد.

عادل حیدری در پایان به عنوان تکلیف از اعضا خواست که برای جلسه‌ی بعد یک کشف شاعرانه پیدا کنند و در قالب یک جمله‌ی کوتاه به عنوان تمرین در نشست ارائه نمایند.

گفتنی است در این نشست آثار ساغر ساعدی، محمد طاها اصغرزاده، معصومه شبانیان و نسترن پیک فلک، پس از خوانش، مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

اجرای خطابه خوانی با موضوع وظایف منتظران در دوران غیبت امام توسط عضو کودک مرکز، مداحی توسط عضو نوجوان مرکز، رونمایی از دست خط، آثار، عکس‌ها و تصاویر اعضای ادبی سابق مرکز شماره ۳ شهرکرد با حضور این اعضا و شعرخوانی توسط تعدادی از آنها به مناسبت هشتمین سالگشت افتتاح انجمن ادبی مرکز از دیگر برنامه‌های جنبی در این نشست بود.

برای تماشای آلبوم تصویری کلیک کنید

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 1 =