به گزارش روابط عمومی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران، به مناسبت سی و دومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، مرکز ۱۶ (نجوم زعفرانیه) با همراهی واحد فرهنگی استان اقدام به برگزاری کارگاه «ارتباط موثر کودکان و نوجوانان با والدین و اولیای تربیتی» نمود.
این کارگاه با حضور دکتر محبوبه اسپیدکار، محقق، پژوهشگر و درمانگر اختلالات رفتاری درکودکان و نوجوانان، برای والدین اعضای مرکز نجوم زعفرانیه و ۱۵ نفر ار مربیان و مسئولان مراکز استان در روز ۲۸ آبان ماه برگزار شد.
محبوبه اسپیدکار در مورد این کارگاه تعاملی و نحوه شکل‌گیری ارتباط موثر بین کوکان و نوجوانان با والدین و اولیای تربیتی گفت: «شناخت درست از تِروماهای دوره کودکی، در همزمانی بلوغ اول فرزندان با بلوغ دوم والدین در محدوده سنی ۴۰ تا ۴۵ سالگی می تواند کمک کننده و راهگشا باشد. در محدوده ۴۰ سالگی، افراد به آشتی و همدلی با والدین خود می‌رسند و در می یابند والدین آنها نیز مانند خود آنها انسان کامل و بی نقص نبودند و قطعا آنها نیز اشتباهاتی داشته اند.»
تمام نِوروزها و تِروماها در کودکی به این دلیل اتفاق می‌افتد که والدین خود را ایده آل و عاری از هرگونه نقصی می دانند. این تفکر از نظر تکاملی برای رشد و بقای کودک لازم و ضروری است و نقطه کمال آن برای کودک احساس امنیت است.
همچنین در ادامه افزود:«تعارض در این احساس امنیت و ایده آل بودنِ پدر و مادر زمانی به وجود می‌آید که کودک در می‌یابد در هنگام ناراحتی، خشم و ناملایم شدن خلق و خوی والدین، او می‌توانسته خوب باشد و این مهر و خوبی را به من (کودک) بدهد اما نداده است!»
اگر از این تِروما به درستی عبور نکنیم یا درمان نشویم در میانسالی دچار رفتارهایی می‌شویم که در تربیت و تعامل با کودکان و نوجوانان خود مساله‌ساز خواهیم بود. مهم‌ترین بخش در شناخت و رفع این موارد، بخشیدن پدر و مادر و سپس بخشیدن خود است.»
اسپیدکار در مورد نحوه تعامل با نوجوانان با توجه به مقدمه گفته شده گفت: «نوجوانی دوره گذار است. ویژگی دوره نوجوانی، زیرسوال بردن ارزش‌ها، هنجارها و مقابله با والدین است و چیزی که این ارتباط را سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌کند همزمانی بلوغ اول در نوجوان با بلوغ والدین در محدوده ۴۰ تا ۴۵ سالگی آنها است. یکی از راه‌حل‌های مهم در عبور از این مرحله، شناخت دقیق از مراحل رشد است.»
شناخت هنجارها و ناهنجاری‌ها متناسب با مراحل رشد و سن در درک و باورپذیری شرایط گذار کودک و نوجوان بسیار حائز اهمیت است.
صفاتی مانند خساست، لج بازی، احساس مالکیت، پرت کردن اشیاء و جیغ زدن، هر کدام چنانچه در مراحل رشد در بازه درست و با واکنش صحیح توسط والدین اتفاق بیوفتد، می‌تواند به تثبیت شخصیت سالم کمک کند.
محبوبه اسپیدکار در پاسخ به سوالات حاضرین در کارگاه به تفاوت «تشویق» و«تقویت» اشاره کرده و افزود: «در روانشناسی یادگیری علمی، به هیچ عنوان از تشویق نباید استفاده کرد؛ زیرا رفتار درست تا مادامی که جایزه (تشویق) وجود دارد، ادامه دارد و به محض قطع پاداش، رفتار درست نیز متوقف خواهدشد به همین دلیل در روانشناسی یادگیری علمی، از تقویت استفاده می شود.»
در بحث تقویت، با مولفه محرک‌های اولیه و ثانویه مواجه هستیم. محرک‌های اولیه قدرت بسیار زیادی در درونی کردن باورها و رفتارها دارند.
نمونه کامل تقویت اجتماعی یک رفتار با در نظر گرفتن قدرت محرک اولیه، می‌توان به نذری‌های ایام سوگواری سالار شهیدان اشاره کرد که در خاطرات ما از کودکی نهادینه شده است.
در پایان کارگاه تخصصی «ارتباط موثر کودکان و نوجوانان با والدین»، اسپیدکار به حضور والدین در کارگاه‌های «فرزندپروری با حضور پدر و مادر» تاکید کرد.
در حاشیه کارگاه، مهرناز قربانعلی با برگزاری کارگاه مادر و کودک با حضور اعضای نوباوه و مادران، با شیوه کار در طبیعت و نمایش خلاق در جهت تکمیل مباحث کوشید.
