به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه، در گفتگویی با محوریت امر به معروف و نهی از منکر، این مهم را فرآیندی تربیتی برای جامعه امروز دانست.
محمد خیاط زنجانی مدیرکل کانون استان در خصوص امر به‌معروف و نهی از منکر بیان داشت: یکی از مسائلی که در آموزه‌های اسلامی به آن توجه شده مساله امر به معروف و نهی از منکر است. به اعتقاد من، حکم و این قانون امر به معروف و نهی از منکر در اسلام، یکی از مترقی‌ترین احکامی‌است که شاید امروز در خیلی از جریان‌ها و نگرش‌های حقوقی در دنیا در حال حرکت به این سمت هستند. اینکه جامعه‌ای بی‌نیاز و یا کم‌نیاز به نیروهای حاکمیتی و مجری قانون باشد و قانون توسط خود مردم برای مردم پیاده‌سازی بشود و ناظر، مجری و هدایت‌کننده جامعه به اجرای یک قانون، حسن اخلاقی و باور و اعتقاد صحیح خود افراد جامعه باشند.
وی افزود: این اتفاقی که الان در خیلی از جریان‌های حقوقی در دنیا در حال حرکت به این سمت هستند و متعالی‌ترین قوانین را قوانینی می‌دانند که خودشان لوازم اجرایی خود را در جامعه فراهم کنند، ما می‌بینیم که اسلام عزیز ۱۴۰۰ سال پیش در قالب حکم امر به معروف و نهی از منکر جامعه را در قبال جامعه مسئول کرده است، این مسئولیت‌پذیری افراد در برابر همدیگر، کمک می‌کند برای اینکه جامعه به سمت اصلاح از درون برود یعنی جامعه به سمتی برود که مسائل را از درون خودش، مانند یک خانواده حل کند. شما تصور کنید قرار باشد که مسائل خانوادگی را افراد بیرون از خانواده حل کنند! اما اگر تمامی افراد آن خانواده نسبت به همدیگر دغدغه داشته باشند و در رشد خوبی‌ها و نفی بدی‌ها مراقب هم باشند، آنگاه آن خانواده یک خانواده متعالی می‌شود.
زنجانی تصریح نمود: جامعه هم با آن من اجتماعی که دارد برای اینکه من اجتماعی آن بتواند ماندگار و به سمت نقطه متعالی حرکت کند، به نظر می‌آید که قانونی مثل قانون امر به معروف یک نقطه عطف و ویژه برای این اتفاق است؛ بنابراین اگر ما بخواهیم ساحت‌های مختلف جامعه را مورد توجه قرار دهیم، به طور طبیعی قانونی به نام امر به معروف و نهی از منکر می‌تواند کارگشای بسیاری از نیازهای ما باشد و ما را به سمت آن جامعه متعالی سوق دهد. در کنار اینکه وقتی انسان در مقام امر به معروف و نهی از منکر قرار می‌گیرد با شیوه‌ای که در اسلام به آن توجه شده: " تو اگر می‌خواهی به دیگران امر کنی خودت باید عامل به آن خوبی و ترد کننده آن بدی باشی".
مدیرکل کانون استان خاطرنشان کرد: قرآن کریم هم می‌فرماید: " أَتَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبِرِّ وَتَنسَوۡنَ أَنفُسَکُمۡ " این نشان می‌دهد که اگر همه افراد جامعه امر به‌معروف و نهی از منکر را باور کنند علاوه بر آن اثری که هر فرد روی دیگران می‌گذارد، اثر بر خود تربیت فرد هم دارد، بنابراین امر به معروف و نهی از منکر می‌تواند سبب اصلاح همه افراد جامعه گردد، چه خود فرد آمر و ناهی از منکر چه افرادی که در طرف امر به معروف و نهی از منکر، قرار می‌گیرند.
وی در پاسخ به اینکه چه راهکارهایی را می‌توانیم برای بسط فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر در جامعه داشته باشیم، اظهار داشت: در وهله اول ما باید تلاش کنیم که ابعاد صحیح این حکم را به جامعه معرفی کنیم. بر خلاف آنچه که شاید در جامعه مخصوصا" جامعه ما تعریف شده است، امر به معروف و نهی از منکر یک واجب فردی است که فرد در قبال اجتماع خود به آن توجه می‌کند؛ ممکن است آن را یک واجبی بدانیم که در جامعه ما امروز گاهی وقت‌ها مورد فراموشی قرار گرفته است اما اگر ما توانستیم ابعاد، آثار، نتایج و فواید امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه به درستی تعریف کنیم و به اطلاع مردم برسانیم، به طور طبیعی عقل مدنی انسان، عقلی که ناشی از نفس مدنی، طبع و آن جنبه اجتماعی انسان هست،این قانون را خواهد پذیرفت و با آن همکاری می‌کند.
خیاط‌زنجانی در بیان نکات بعدی ادامه داد: گستره امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه گاهی خلاصه شده در اینکه امر به معروف و نهی از منکر فقط در حوزه حجاب عفاف است و در باقی حوزه‌ها معنی برای این مقوله پیدا نشده، می‌دانند در صورتی‌که امر به معروف و نهی از منکر یک معنای عام دارد که همه اخلاقیات و رفتارهایی که می‌تواند در جامعه معروف، حسنه و نیکی باشد را شامل می‌شود و نهی از همه آن رفتارهایی که می‌تواند از نظر معنایی ناصحیح باشد و اثر نامطلوبی در جامعه بگذارد شامل می‌شود. اگر ما بتوانیم این گستره فراوان امر به معروف و نهی از منکر را با معرفی الگوهایی که در این زمینه توانسته‌اند قدم بردارند و این فرهنگ را پیاده‌سازی کنند، می‌توانیم این نگاه و اقدام را در جامعه خود بسط دهیم.
این مقام مسئول در مورد جایگاه تربیتی امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرد: چون آمر به معروف و ناهی از منکر اولا" باید خودش عامل و عمل‌کننده به آن احکام باشد؛ لذا به طور طبیعی یک خودتربیتی را ایجاد می‌کند، ما در نظام‌های تربیتی اعتقاد داریم که بهترین نظام تربیتی بیشترین جنبه تربیت را به خود تربیتی اختصاص می‌دهد. خودتربیتی یعنی تربیت در همه ساحت‌های زندگی و در همه ساعت‌های زندگی یعنی شامل حال همه ابعاد و همه زمان‌های انسان می‌شود. نکته بعدی اینکه سن را هم گسترده می‌کند، ما شاید اگر می‌گوییم تربیت، در ذهن ما محدودیت سنی وجود داشته باشد ولی وقتی خودتربیتی را ملاک قرار می‌دهیم، دیگر ما سن را نداریم و انسان تا آخرین لحظه‌ای که در قید حیات هست دارای فرآیند خودتربیتی است.
محمد خیاط زنجانی تاکید نمود: امر به معروف و نهی از منکر یعنی فعال کردن فرآیند خودتربیتی در جامعه که این می‌تواند حائز اهمیت باشد. همان‌طور که در روایت هم داریم که: " کلکمْ راعٍ، وَ کلکمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِیتِهِ " اینکه ما نسبت به جامعه خود مسئول هستیم، خود این هم جنبه تربیتی دارد، یعنی ما هم فرد را در مقام مربی و هم در مقام متربی قرار دادیم و امر به معروف و نهی از منکر این کار را می‌کند نسبت به کسی که از تو در کسب کمالات مرتبه پایین‌تری دارد، تو مربی هستی و نسبت به خودت و آن تعالی که باید برسی متربی هستی و باید خودتربیتی کنی و خودت را بالا ببری که هر دوی اینها در نظام تربیتی حائز اهمیت هستند و جایگاه ویژه دارند.
وی برای فرهنگ‌سازی امر به معروف و نهی از منکر در کودکان و نوجوانان گفت: اولین مساله الگو هست ما این جمله مشهور را همه شنیدیم که"فرزندان آیینه پدر و مادر هستند" پس اگر الگوهای خوب یعنی پدر و مادر، مربیان و افرادی که مورد توجه کودک و نوجوان هستند، امر به معروف و نهی از منکر را در اطراف خود ببینند به‌طور طبیعی با این فرهنگ بزرگ خواهند شد، همان‌طور که این را در بعضی از بچه‌ها می‌بینیم و زمانی‌که پیگیری می‌کنیم می‌بینیم که این بسترش در خانواده‌ها است. ما باید از آثار مثبت امر به معروف و نهی از منکر در قالب بازی، داستان، نمایش، انیمیشن و مواردی از این‌دست، به کودک و نوجوان آموزش دهیم و او باید با این رفتار به‌عنوان یک رفتار اثرگذار اجتماعی مواجه شود و آن را بپذیرد که یعنی استفاده از ابزارهای مورد علاقه و جذاب برای کودک و نوجوان، یک راهکاری‌است که می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان، ما را در فرهنگ‌سازی امر به معروف و نهی از منکر موفق کند.
وی افزود: ما هم در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برنامه‌هایی در این حوزه داریم از جمله اینها برگزاری بسیاری از جشنواره‌ها و فعالیت‌هایی که در کانون انجام می‌شود و مبنای اصلی آن و یکی از مهم‌ترین اینها فرهنگ قصه‌گویی است؛ قصه و قصه‌گویی یکی از ابزارهای مهم برای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه هست و به واسطه قصه‌گویی می‌شود بسیاری از مفاهیم مطلوب را در جامعل مطرح کرد و بسیاری از مفاهیم نامطلوب را از جامعه نهی کرد. در کنار این مقوله توانمندسازی مربیان در حوزه توجه مساله امر به معروف و نهی از منکر که در قالب آشنایی آنها با نظام صحیح تعلیم و تربیت اسلامی تعریف شده است. توجه به ارزش‌های اسلامی در برنامه‌هایی کل کانون در حال پیاده‌سازی آن هست، از جمله توجه ویژه به مقوله حجاب و عفاف و توجه به مساله‌ای که ما امسال در کانون سه اولویت را برای سال ۱۴۰۳ در نظر گرفتیم که یکی از اینها رشد اخلاق در کودک و نوجوان بود که با همه ابعاد خودش، جنبه‌های اخلاقی را باید مورد توجه قرار دهیم که امسال در این حوزه انجام شده و در ۱۲۲ برنامه‌ای که ما در سال ۱۴۰۳ برای فعالیت‌های کانون پرورش فکری طراحی کردیم، می‌توان این سه اولویت را مشاهده نمود و اثر آن‌را ان‌شاءالله بر روی کودکان و نوجوانان ببینیم.
