به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، این نشست از سوی ادارهکل آموزش و پژوهش و با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد روز دوشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۴ با حضور مربیان، کارشناسان و علاقهمندان حوزه تربیت هنری و فرهنگ برگزار شد.
سیامک جاماسبیان، مدرس کارگاه و پژوهشگر حوزه حنجره و تولید صوت، با بیان پیشینه ۱۰ ساله خود در حوزه آموزش صدا، تأکید کرد که بخش عمده مشکلات صوتی در میان مربیان، قابل پیشگیری و قابل درمان است؛ مشروط بر اینکه فرد به چگونگی عملکرد حنجره و شیوه صحیح استفاده از آن آگاه باشد.
اهمیت شناخت سازوکار تولید صوت
جاماسبیان با تشریح ساختار حنجره، تارهای صوتی را «دو رشته بسیار ظریف اما فوقالعاده مهم» توصیف کرد که نقش آنها در بدن تنها به تولید صدا محدود نمیشود.
او توضیح داد: اولویت اصلی حنجره حفاظت از راه هوایی است و اگر این نقش را بهدرستی نشناسیم، ممکن است با استفاده نادرست از صدا، فشار زیادی بر این عضو ظریف وارد کنیم و در طولانیمدت دچار آسیب شویم.
مدرس نشست با ارائه تصاویر و مثالهای ساده، نشان داد که کوچکترین التهاب یا تورم در تارهای صوتی میتواند به سرعت، کیفیت صدا را تغییر دهد و به خستگی صوتی منجر شود.
ویژگیهای اصلی صدای سالم
او در ادامه پنج ویژگی صدای سالم از جمله «بلندی مناسب» صدایی که بدون فشار، واضح و شنیدنی باشد، «سالم بودن تولید صوت» نبود خشخش، لرزش اضافی یا نفسزدگی، «خوشایند بودن» نرمی و گرمی صدا که شنونده را خسته نکند، «انعطافپذیری» توانایی تغییر حجم، زیر و بمی بدون فشار و «انطباق با سن و جنس» هماهنگی طبیعی صدا با فیزیولوژی فرد را تشریح کرد.
جاماسبیان گفت بسیاری از مربیان، بدون آنکه متوجه باشند، با بلند صحبت کردن بیش از حد یا استفاده از تنفس سطحی، به تارهای صوتی فشار وارد میکنند که در بلندمدت آسیبزا است.
تنفس دیافراگمی؛ اساس تولید صدا
جاماسبیان توضیح داد: اگر تنفس درست نباشد، هیچ تکنیک صوتی نتیجه مطلوب نمیدهد.
او با مقایسه تنفس سینهای و دیافراگمی، نشان داد که تنفس سطحی باعث خستگی سریع، فشار زودهنگام و بیثباتی صدا میشود، در حالی که تنفس دیافراگمی امکان کنترل حجم هوا و جلوگیری از فشار بر حنجره را فراهم میکند.
نقش تشدید در زیبا و رسا شدن صدا
در بخش دیگری از نشست، مدرس کارگاه درباره تشدید صدا سخن گفت. او توضیح داد که رسا، گرم و خوشطنینبودن صدا بیش از آنکه نتیجه فشار بر تارهای صوتی باشد، به نحوه استفاده از فضای دهان، بینی و استخوانهای صورت مربوط است.
او افزود: با تکنیکهای ساده اما اصولی میتوان حجم و رسایی صدا را افزایش داد بدون آنکه فشاری بر تارهای صوتی وارد شود.
توضیح انواع اختلالهای صوتی
جاماسبیان در ادامه، اختلالهای صوتی را در چهار دسته عملکردی، عضوی، عصبی و روانی طبقهبندی کرد و به شرح هرکدام پرداخت.
او نمونههایی مانند وجود ندول، پولیپ، خشگرفتگیهای مکرر، دوصدایی و شکست صوت را تشریح کرد و گفت: بسیاری از این مشکلات در مراحل نخست کاملاً قابل مدیریت و درمان است و نباید فرد تصور کند که آسیبهای صوتی دائمیاند.
نکتههایی برای پیشگیری و مراقبت صوتی
بخش پایانی نشست به توصیههای عملی اختصاص داشت. مدرس کارگاه بر اهمیت گرمکردن صدا پیش از فعالیتهای آموزشی، هیدراته نگهداشتن بدن، استفاده از تنفس استاندارد، پرهیز از فریاد زدن، داشتن استراحت صوتی میان برنامهها و رعایت بهداشت صوتی تأکید کرد.
او پیشنهاد کرد مربیان از فرصتهای آموزشی آینده استفاده کرده و با شرکت در دورههای تخصصیتر، مهارتهای خود را در زمینه مدیریت و مراقبت از صدا تقویت کنند.
در پایان نشست، شرکتکنندگان پرسشهای خود را درباره مشکلات رایج صوتی، نحوه مقابله با خشدار شدن صدا در زمان فعالیت زیاد، و راهکارهای افزایش ماندگاری صوت مطرح کردند و مدرس کارگاه به پرسشها پاسخ داد.
این نشستها در قالب برنامههای ارتقای توانمندی مربیان از سوی ادارهکل آموزش و پژوهش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ادامه خواهد داشت.
