به گفته‌ی وحید کیانی کانون به عنوان یک بازوی قوی فرهنگی وظایف ویژه‌ای را برای توزیع امکانات فرهنگی در سطح استان و ایجاد شادی و نشاط برای کودکان‌ونوجوانان بر عهده دارد.
او که در همایش فصلی مدیران کانون پرورش فکری، گزارشی از طرح خدمت‌رسانی ویژه کانون به کودکان مناطق حاشیه‌نشین در استان خوزستان ارایه کرد در گفت‌وگوی پیش رو جزییات این طرح را تشریح کرد.
از آن‌جا که ارائه خدمات فرهنگی هنری به کودکان سراسر ایران از اهداف اولیه کانون است که تا امروز با روش‌های مختلفی چون کتاب‌خانه‌های سیار و پستی دنبال شده، لطفاً برای شروع بحث به معرفی این ویژه‌برنامه‌ها بپردازید.
استان خوزستان حدود ۵میلیون نفر جمعیت دارد و به همین نسبت حاشیه‌نشین‌های آن هم بیشتر است. درواقع بعد از مشهد بیشترین میزان حاشیه‌نشینی به شهر اهواز مربوط است. طبیعی است که آسیب‌های اجتماعی زیادی از این حاشیه‌ها وارد متن می‌شود و متأسفانه کودکان‌ونوجوانان را بیشتر درگیر می‌کند. البته باید بگویم که به دلیل شرایط خاص، حتی در میان و متن شهر اهواز هم حاشیه‌نشین وجود دارد. ما مجموعه مناطق کم‌برخورداری در اهواز داریم که علی‌رغم حضور در میان شهر یا با فقر امکانات مواجه‌اند و یا به دلیل تراکم بالای جمعیتی و بیکاری به مشکلاتی چون انواع بزه‌ها و آسیب‌ها دچار شده‌اند. در نتیجه این شرایط در استان خوزستان برنامه‌های متنوع و متعددی در حوزه فرهنگ، هنر و جامعه برای مناطق حاشیه‌نشین در نظر گرفته شده است. درواقع طبق سیاست‌گذاری کلان استان، اداره کل امور اجتماعی استانداری مسئول پی‌گیر رفع بخشی از این مشکلات شده است. در این بین برای کانون پرورش فکری هم به عنوان یک بازوی قوی فرهنگی وظایفی در کنار اداره کل امور اجتماعی استانداری تعیین شده است.
این فعالیت شامل چه اقدام‌هایی است؟
کانون با سابقه‌ای که در حوزه‌ی کنش‌گری فرهنگی، هنری و اجتماعی برای کودک‌ونوجوان دارد، این فعالیت‌ها را در دو حوزه پوشش می‌دهد. اول این‌که با حمایت استانداری و دفاتر تسهیل‌گری که در سطح مناطق حاشیه راه‌اندازی کرده است، ما راه‌اندازی پایگاه‌های ثابت را در دستور کار قرار داده‌ایم. در حال حاضر دفاتر تسهیل‌گری و توسعه محلی از طرف استانداری تاسیس شده است و ما هم در یکی از دفاتر فعالیت داریم. در آینده نیز در پنج دفتر دیگر آغاز به کار خواهیم کرد. در واقع ما یکی از اتاق‌های این دفتر را به نام کانون در اختیار می‌گیریم و با وسایل و امکانات فرهنگی و هنری خودمان تجهیز می‌کنیم. هر دفتر حدود پنج نفر کارشناس دارد. ما به این کارشناسان آموزش می‌دهیم و کودکان آن مناطق می‌توانند در این دفاتر تسهیل‌گری، از خدمات کانون بهره‌مند شوند.
در عین حال ما خودروهایی در قالب کتاب‌خانه‌های سیاری در اختیار داریم که علاوه بر ماموریت‌های سازمانی که برای این خودروها تعریف شده است، قرار است این خودروها در مناطق کم‌برخوردار و حاشیه‌ای به صورت هفتگی وارد شوند و برای بخشی از بدنه اجتماعی مناطق تحت پوشش خود در مدارس یا مکان‌های مشابه برنامه‌های فرهنگی و هنری چون قصه‌گویی و پخش فیلم انجام دهند.
لازم به ذکر است که در کنار این فعالیت‌ها طرح دیگری به نام برگزاری هفته‌های فرهنگی نیز در سطح شهرستان‌های استان خوزستان در حال اجرا است که بخشی از امور آن به کانون پرورش فکری سپرده شده است.
حضور کانون در اجرای این طرح‌های فرهنگی چه اهمیتی دارد؟
کانون در تمام جلسه‌ها و برنامه‌های استانداری یا دیگر نهادهای حاکمیتی استان در حوزه فرهنگ حضور دارد. به عقیده من این‌که از کانون دعوت و نظرخواهی می‌شود حسن بزرگی است. می‌توانم بگویم در سه ماهه گذشته پیش آمده است که به علت عدم حضور کانون، حتی جلسه‌هایی برگزار نشده است. در نتیجه نظر کانون و نوع فعالیت‌های آن برای این مجموعه‌ها مهم است. بنابراین یک روز از هفته فرهنگی هر شهرستان منحصراً به کودک‌ونوجوان و فعالیت‌های کانون پرورش فکری اختصاص داده شده است. درواقع ما در کانون وظیفه داریم برگزاری آن روز را برای کودکان شهرستان مورد نظر سامان بدهیم. برای این طرح نیز اقدام‌هایی صورت گرفته است. ابتدا باید اشاره کنم که ما تعدادی خودروی باکیفیت و بی‌کیفیت در اختیار داریم. این خودروها را مجدد رنگ‌آمیزی کرده‌ایم و با نصب بنر این ماشین‌ها را به همراه ۳۰ نفر از همکاران فرهنگی و هنری و عروسک‌های‌شان هر هفته در قالب یک کاروان یا شادپیمایی به یک شهرستان می‌فرستیم. برای مثال می‌توانم به برگزاری هفته فرهنگی در شهرستان شوش و ایذه اشاره کنم که کانون در آن بسیار خوش درخشیده است.
هدف و چشم‌انداز این طرح‌های فرهنگی که با همکاری کانون در استان خوزستان انجام می‌شود چیست؟
پیش‌تر نیز اشاره کردم ما در استان خوزستان و شهرستان‌های آن با مشکلاتی چون بیکاری و دیگر آسیب‌های اجتماعی مواجه هستیم. یکی از مشکلات اصلی استان که باعث شکل‌گیری این هفته‌های فرهنگی هم بود بحث خودکشی است. باید آمار خودکشی در استان خوزستان را مورد توجه قرار دهیم که عمدتاً هم نوجوانان و جوانان اقدام به این کار می‌کنند. من در آماری غیررسمی شنیدم که از ۱۰ مورد اقدام به خودکشی در یکی از شهرستان‌های استان هفت مورد آن منجر به فوت شده است. با احتساب این شرایط تصمیم عمومی استان این است که برای برون‌رفت از این شرایط، نشاط اجتماعی را به‌ویژه برای کودکان، نوجوانان و جوانان ایجاد کنیم. کانون پرورش فکری هم به دلیل تأثیرگذاری بسیار خاصی که دارد و هم‌چنین به دلیل شناخت خوبی که استان از کانون به دست آورده است در این طرح‌ها حضور فعال دارد. می‌توانم بگویم که به‌ویژه بعد از جشنواره‌ی بین‌المللی قصه‌گویی ما توانستیم تاثیر عمیقی بر مردم درباره کانون و فعالیت‌های آن بگذاریم. به‌همین‌خاطر هم کانون پرورش فکری به‌عنوان یک ظرفیت فعال اجتماعی در استان دیده شده و قرار است که برای همین اهداف اعتبار خوبی هم به آن از سوی دفتر امور اجتماعی استانداری تعلق بگیرد.
گفت‌وگو از علی‌اکبر امینی
