نخستین جشنواره‌ی پویانمایی کودک و نوجوان «شار» از ۱۲ تا ۱۶ اسفند سال 1397 هم‌زمان با یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران از سوی کانون پرورش فکری مازندران در ساری برگزار شد. این جشنواره حاصل برگزاری چندین دوره و کارگاه آموزشی پویانمایی در این استان برای مربیان کانون بود که در این دوره‌ها با مبانی و اصول تولید پویانمایی آشنا شدند. آموزش به عنوان مساله‌ای مهم در پرورش استعدادها و تولید آثار پویانمایی است. آموزش مربیان علاقه‌مند و مستعد کانون استان مازندران در این حوزه، باعث رونق فعالیت انیمیشن و آموزش آن از سوی مربیان برای اعضا در مراکز و در نتیجه تولید آثار پویانمایی در بخش مربیان و اعضا شد. هدف اصلی جشنواره‌ی «شار» ایجاد زمینه‌ای برای رشد، توسعه و تولید آثار مناسب پویانمایی است. از سوی دیگر طبق فراخوان منابع طبیعی، محیط زیست و مبحث انرژی از موضوع‌های اصلی این جشنواره هستند.
اما اختتامیه‌ی این جشنواره 21 اسفند در شهرستان چالوس با تقدیر از آثار برگزیده برگزار شد. به بهانه‌ی جشنواره «شار» گپ و گفتی با دست‌اندرکاران آن داشتیم و نگاهی انداختیم به چگونگی روند برگزاری جشنواره که در ادامه می‌خوانید.
جشنواره‌ای برای معرفی بیشتر کانون و ظرفیت‌هایش
محمدعلی یزدان‌شناس، مدیرکل کانون استان مازنداران
یزدان‌شناس در ابتدا با اشاره به این‌که انیمیشن یکی از فعالیت‌های شاخص کانون پرورش فکری است، اظهار داشت: از ابتدای سال 97 در کانون استان مازندران سه دوره کارگاه آموزشی تخصصی برای مربیان برگزار شده است تا زیر نظر استادان انیمیشن آموزش ببینند.
او گفت: در میان فعالیت‌های کانون، انیمیشن فعالیت نسبتا جدیدی است و باعث جذب اعضا می‌شود. از سوی دیگر نشاط و پویایی را به دنبال دارد. برهمین اساس نخستین جشنواره‌ی پویانمایی «شار» را هم‌زمان با جشنواره‌ی بین‌المللی پویانمایی برگزار کردیم.
به گفته‌ی مدیرکل کانون مازندران «شار» در زبان مازندرانی به معنای آبشار است. از آن‌جا که انیمیشن هنری زنده، متحرک و مانند آبشار جاری است این نام برای جشنواره‌ی پویانمایی انتخاب شد.
او ادامه داد: در حقیقت از این فرصت برای اکران تولیدات انیمیشن مراکز استان در کنار نمایش منتخب آثار پویانمایی جشنواره‌ی بین‌المللی طبق برنامه‌ی اکران استان‌ها استفاده کرده‌ایم.
به گفته‌ی یزدان‌شناس تولیدات انیمیشن استان در قالب‌های استاپ موشن، دیجیتال انیمیش، تاکو و... هستند.
او تاکید کرد: خوشبختانه با وجود این‌که نخستین دوره‌ی جشنواره‌ی انیمیشن «شار» است اما از آن‌جا که در بحث آموزش خوب کار کرده‌ایم مربیان در مراکز به خوبی توانسته‌اند آموزش‌های لازم را به اعضا منتقل کنند.
مدیرکل کانون مازندران درباره محورهای اصلی انیمیشن‌های تولید شده استان گفت: موضوع‌هایی چون محیط زیست و اصلاح الگوی مصرف انرژی دغدغه‌ی امروز ما است. برای همین چنین محورهایی را در فراخوان جشنواره اعلام کردیم تا از یک سو بچه‌ها بیشتر درباره‌ی این موضوع‌ها اطلاعات داشته باشند و خودشان آن‌را رعایت کنند و هم از طریق بچه‌ها انتقال مفاهیم صورت بگیرد.
اجراهای جشنواره «شار» در دو نوبت صبح‌ها برای مدارس و بعدازظهرها برای عموم صورت گرفت و اختتامیه‌ی جشنواره 21 اسفند در چالوس برگزار شد.
به گفته‌ی یزدان‌شناس آثار جشنواره در سه بخش کودک، نوجوان و مربی بررسی و داوری شد. از هر بخش دو اثر منتخب معرفی شد. داوری آثار از سوی علیرضا اوجی مدرس انیمیشن، حمیده ناجی و نعیمه خنکدار از کارشناسان هنری کانون استان مازندران انجام شد.
او با اشاره به فعالیت گذشته‌اش در استان بوشهر و برگزاری جشنواره انیمیشن «موج» در آن استان افزود: از زمانی‌که به کانون استان مازندران آمده‌ام با توجه به ظرفیت موجود در مراکز کانون استان تصمیم گرفتم بحث انیمیشن را در مازندران نیز پی‌گیری کنیم.
مدیرکل کانون یادآور شد: همچنین به دنبال جذب اسپانسر و حمایت سازمان‌هایی مانند اداره‌ی آب، برق یا گاز بودیم هر چند امسال خیلی در این زمینه موفق نشدیم اما با حمایت انجمن سینمای جوانان استان آثار تولید شده برای نمایش خریداری شد و همچنین سازمان فرهنگی هنری شهرداری نیز از جشنواره حمایت کرد.
او افزود: از سوی دیگر انیمیشن‌های تولید شده را به صورت لوح فشرده نیز آماده کرده و برای مراکز دیگر کانون فرستاده‌ایم تا نمایش بدهند.
یزدان‌شناس در پایان تاکید کرد: هدف از برپایی چنین جشنواره‌ای برای انیمیشن لذت بردن بیشتر بچه‌ها از این فعالیت است. از سوی دیگر با توجه به شعار سال کانون که «تمرین زندگی» بود بچه‌ها طی این فعالیت تجربه‌های مختلفی را کسب و باهم بودن را تمرین کردند. همچنین زمینه بسیار خوبی برای معرفی کانون به بیرون نیز فراهم شد.
انیمیشن فعالیتی برای تمرین کار گروهی
نعیمه خنکدار، کارشناس هنری کانون استان مازندران و داور جشنواره «شار»
خنکدار پنج سال است با کانون پرورش فکری همکاری دارد. او که ابتدا به عنوان مربی انیمیشن و پس از آن به‌عنوان مربی فرهنگی و مربی مسوول فعالیت داشته است. می‌گوید: از آن‌جا که فعالیت انیمیشن مخاطبان خاص خودش را دارد و همچنین همان‌طور که از اسم آن پیداست پویانمایی، پویا و ادامه‌دار است به‌ویژه برای اعضای نوجوان جذابیت زیادی دارد.
او ادامه داد: با بررسی این ویژگی‌ها و برگزاری دوره‌های آموزشی برای مربیان مستعد و علاقه‌مند به این رشته هنری و تولید آثاری در این راستا، نخستین جشنواره پویانمایی استان مازندران برنامه‌ریزی و برگزار شد.
این کارشناس هنری درباره‌ی سطح کیفی تولیدات انیمیشن استان مازندران توضیح داد: از آن‌جا که بچه‌ها به صورت ابتدایی کار کرده‌اند بیشتر از تکنیک استاپ موشن در کارهایشان بهره گرفته‌اند. اما از نظر کیفیت آثار خوشبختانه ایده‌های خوبی را هم اعضا و هم مربیان برای تولید آثارشان داشته‌اند و سطح کیفی آثار از حد قابل قبولی برخوردار بود. البته ممکن است در اجرا ضعف‌هایی به دلیل تازه‌کار بودن دیده شود.
او درباره‌ی موضوع و محور این انیمیشن‌ها ادامه داد: باتوجه به این‌که موضوع‌های مرتبط با محیط زیست دغدغه‌ی جامعه‌ی امروز ما است و از آن‌جا که بچه‌ها مسایلی از این دست را بیشتر در اطراف خود می‌بینند و با آن درگیر هستند در تولیدات‌شان اغلب به سراغ موضوع‌های محیط زیستی مانند اصلاح الگوی مصرف انرژی رفته بودند.
خنکدار درباره‌ی تاثیر فعالیتی مانند انیمیشن بر رشد مهارتی اعضای کانون گفت: نخستین مساله به‌ویژه برای اعضای نوجوان تشویق به انجام فعالیت گروهی است که خوشبختانه در فعالیت‌هایی مانند پویانمایی، نمایش عروسکی یا تئاتر اتفاق می‌افتد. بچه‌ها در چنین فعالیت‌هایی در قالب گروه‌های چهار یا پنج نفره با هم همکاری می‌کنند و خودشان از این کار بسیار لذت می‌برند.
او در ادامه اظهار داشت: از سوی دیگر بر اعتماد به نفس بچه‌ها نیز تاثیر به‌سزایی دارد. این ویژگی به‌ویژه در اعضای نوجوان پسر بیشتر خودش را نشان می‌دهد. به‌طورکلی اعضای نوجوان پسر خیلی در فعالیت‌های هنری حضور پررنگی ندارند اما فعالیت انیمیشن باعث شد خوشبختانه اعضای نوجوان پسر بیشتر جذب فعالیت هنری انیمیشن شوند.
همچنین به گفته‌ی فلاحت‌پیشه، معاون فرهنگی و دبیر جشنواره‌ی «شار» در اختتامیه‌ی جشنواره که 21 اسفند برگزار شد 20 انیمیشن تولیدی به نمایش گذاشته و بعد از نمایش هر انیمیشن نشستی برای نقد و بررسی آن اثر برپا شد. همچنین در بخش پایانی برنامه‌ی روز اختتامیه کارگاهی یک ساعته برای جمع‌بندی و تکمیل نقد و بررسی آثار برگزار شد.
علیرضا اوجی، انیماتور، تصویرگر و مجسمه‌ساز مدرس کارگاههای آموزشی پویانمایی، طراح پوستر جشنواره و یکی از داوران این جشنواره بود.
