به گزارش روابط عمومی کانون خوزستان، همزمان با روز بزرگداشت فردوسی، نشست مجازی نمایندگان و کارشناسان انجمنهای سرود کانون کشور با موضوع «موسیقی در سرودهای حماسی»، و حضور سید محمد تنکابنی، دبیرانجمن سرود-نمایش کانون کشور، آهنگساز، نوازنده و مدرس دانشگاه تشکیل شد.
تنکابنی دراین نشست گفت: حماسهها برآمده از افسانهها، داستان ها و سرگذشتِ اقوام مختلف، بازگوکنندهی تاریخِ تغییرو تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هستند.
او شاهنامهی فردوسی را نمونهی کاملی از حماسهپردازی در چهارچوبی افسانهای و اسطورهای دانست، که زاییدهی ذهنی خلاق، برای نقد اجتماع و انتقال مفاهیم اخلاقی و انسانی است.
وی اضافه کرد: تلفیق ادبیات حماسی و موسیقی در فرهنگ اقوام مختلف جهان، نمودی شفاهی و مکتوب داشته و از جایگاه ویژهای برخوردار است.
دبیر انجمن سرود-نمایش کانون کشور، در بخش دیگری از سخنان خود، انواع موسیقی در سرودهای حماسی را به سه دستهی «شعربنیان»، «موسیقی بنیان» و «ترکیب یکسان شعر و موسیقی »، تقسیمبندی کرد و گفت: در موسیقی حماسیِ شعر بنیان، مبنا بر پایهی محتوای شعر است، که نمود واضحِ این مسئله در فرهنگ ایران زمین و نقالیها و شرح رشادتهای حماسی هویداست.
او از وزن و قالب شعر به عنوان اولین مسئلهای که در تطابق موسیقی و شعر با آن مواجه هستیم یاد کرد و توضیح داد: معمولا بهرهبرداری ازاوزان پرتحرک، توجه به جایگاه و تاثیر هجاهای کوتاه و بلند در ریتم و موسیقیِ کلام، توجه به آهنگ کلمات و حروف و بار معنایی آن ها و در نهایت، انتقال حداکثریِ مضامین حماسیِ متن شعر در چهارچوب موسیقی، از ویژگیهای موسیقی حماسهایِ شعر بنیان هستند.
تنکابنی در ادامه تاکید کرد: در شاهنامه شاهد این هستیم که فردوسی از واژههایی با بار معنایی خاص استفاده می کند، واژگانی که باردلاورانه دارند و نقالها در خوانش و تاکید خاص روی آنها، علاوه بر پیشبرد داستان، به اجرای خویش حال و هوای حماسی میبخشند.
این نوازنده و آهنگساز، نوع دیگر موسیقی حماسی را "موسیقی بنیان " نامید که طی آن، شعر در خدمت موسیقی است و از موسیقی سازی برای ایجاد حس سلحشوری بهرهجویی میشود به گونهای که کلیت اثر بر پایه و اساس موسیقی و جنبه ی شنیداری استوار است، و درادامه بیان کرد: به طور کلی در این گونه موسیقی، شعر حماسی براساس سرعت، ریتم و جنب و جوش کلماتش انتخاب شده و در اثر راه پیدا میکند. در واقع میتوان گفت ویژگیهای حماسی موسیقی بر ویژگیهای حماسی شعر ارجح هستند.
وی با اعتقاد به این که در موسیقی حماسی پیچیدگی، مانع لذت مخاطب می شود تشریح کرد: سادگی و بیتکلف بودن ملودیها و امکانِ درک موسیقیایی آسان، در آثار موسیقی بنیان مد نظر هستند و ابزار مورد استفاده معمولآً سازهای محلی، سازهای بادی برنجی و آلاتی هستند که دارای طنین زیادی هستد.
دبیر انجمن سرود-نمایش کانون کشوراشاره کرد: رد پای این نوع از موسیقیِ حماسی در موسیقی اصیل ایرانی و نواهای محلی، به خصوص در استانهای مرزنشین به دلیل موقعیت جغرافیایی و وقوع تهدیدها و جنگ ها نموداراست، از این روی استفاده از فرهنگ موسیقیایی غنی ایرانی و موتیفهای اصیل بومی، میتوانند موجب خلق آثار حماسی موسیقی بنیانِ ماندگار شوند.
این مدرس دانشگاه در پایان به بررسی ترکیب شعر و آهنگِ زمینه، در موسیقی حماسی پرداخت و افزود: شعر و موسیقی در این بخش، رسالت خویش را با روش متفاوت اما به کمال و در یک راستا ادا کرده و موجب ایجاد تاثیرِ مضاعف در خلق و برانگیختنِ حس حماسی و دلاوی میشوند و در واقع شعر و موسیقی حماسی در خدمت همدیگر عمل میکنند.
گفتنی است: این رویداد هنری با حضور معاونت فرهنگی و کارشناسان واحدهای فرهنگی وهنری خوزستانی، همچنین کارشناسان و نمایندگان انجمنهای سرود سراسر کشور، به میزبانی استان خوزستان و درفضای اسکای روم معاونت فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این استان برگزار شد.