پیشرفت جوامع بشری وابسته به توسعه توانایی‌های شناختی است

امروزه توسعه جوامع بشری وابسته به توسعه توانایی‌های شناختی در جامعه است. بازی نیز یکی از مهم‌ترین این توانایی‌ها و مهارت‌ها است که بخشی از جامعه ما به عنوان امری حاشیه‌ای و بیهوده به آن نگاه می‌کند.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، محمود تلخابی استاد راهنمای چهارمین رویداد ملی ایده‌آزاد اسباب‌بازی کانون پرورش فکری و نماینده ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، در پنجمین کارگاه مجازی این رویداد با بیان این مطلب افزود: والدین کودک را به عنوان چیزی که باید تغییرش بدهند در نظر نگیرند. کودک برای والدین خود فرصتی را فراهم می‌کند که بزرگسالان دوباره کودکی را تجربه کنند.
او در ادامه خاطرنشان کرد: به یاد داشته باشیم که ما برای مهندسی کردن دوران کودکی فرزندان‌مان به دنیا نیامده‌ایم. باید ارزش‌ها و ساحت کودکانه زیستن را درک کنیم و به دوران کودکی بازگردیم.
تلخابی همچنین درباره اهمیت سه‌گانه کودکی، تجربه و بازی گفت: متاسفانه همچنان جوامعی وجود دارند که مفهوم کودکی را محدود می‌کنند و کودکی را مساوی با ندانستن و نفهمیدن می‌دانند. اما کودکی ساحتی از زیستن است نه دوره‌ای از زندگی که روانشناسان به آن اشاره دارند. وقتی از کودکی صحبت می‌کنیم در واقع از یک نوع زیستن صحبت می‌کنیم. زیستنی که گاهی به بزرگ‌سالان هم توصیه می‌شود. به‌عنوان مثال؛ کودکان وقتی بازی می‌کنند، در جریان آن زندگی می‌کنند نه اینکه صرفا بازی کنند. همین موضوع است که کودکی را به ناب‌ترین و انسانی‌ترین نوع زیستن تبدیل کرده است.
در ادامه این نشست و در بحث اهمیت بازی، نماینده ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی افزود: بازی، صرفا کاری برای پر کردن اوقات فراغت نیست، بلکه می‌تواند نقش بسیار تعیین کننده‌ای در رشد افراد داشته باشد. امروزه مطالعات شناختی نشان داده که مغز در شرایط مختلف دست به بازآرایی اتفاق‌ها می‌زند و در خیلی از مواقع بازی عامل اصلی این اتفاق است. همچنین تجربه‌های ما در زندگی که بخش بزرگ آن با بازی می‌تواند همراه باشد، معماری مغز را تغییر می‌دهد و با گسستن ارتباطات پیوندهای جدیدی را ایجاد می‌کند.
در ادامه این نشست تلخابی با اشاره به کتابی از فیلسوف و روان‌شناس معروف گفت: ما اگر بخواهیم زندگی مثبتی داشته باشیم باید طرح زندگی‌مان را اصلاح کنیم. سه طرح اصلی در زندگی انسان از دیدگاه گروهی از روان‌شناسان و فلاسفه عشق ورزیدن، کار کردن و بازی کردن است. هر فردی که این سه مورد را داشته باشد زندگی متعادلی خواهد داشت.
در بخش دیگری از این نشست تلخابی درباره اهمیت تجربه گفت: منظور از تجربه، تعامل‌هایی است که با جهان اطراف خود داریم. تجربه کردن بدین معناست که آن چیز برای‌مان رخ می‌دهد، و ما را در خود غوطه‌ور می‌سازد؛ بازی نیز به همین شکل است و تجارب ناب را برای ما فراهم می‌کند. بازی فعالیتی برای زنده کردن تجربه‌هایی که انجام آن در زندگی واقعی ناممکن و پرهزینه است، انجام می‌شود.
در ادامه این کارگاه تخصصی که به صورت مجازی و در بستر اسکای روم با حضور بیش از ۱۲۰ ایده‌پرداز برگزار شد؛ وی درباره سه نوع از کارکردهای شناختی برای ایده‌پردازان سخن گفت. کارکردهای پایه یا همان کارکردهای اجرایی مغز، کارکردهای عالی شناختی که وظیفه تحلیل‌های پیچیده را بر عهده دارند و کارکردهای هیجانی–اجتماعی. یکی از مهم‌ترین فرایندهای پایه توجه است زیرا یادگیری بدون توجه رخ نمی‌دهد. نکته مهم این است که اگر مغز از کارکردها و محرک‌ها استفاده نکند، آن کارکرد به حالت نیمه خاموش درمی‌آید. مثلا پدر و مادری که در تمام بخش‌های زندگی کودک تصمیم می‌گیرند، مهارت تصمیم‌گیری کودک را از بین می‌برند. باید توجه داشت که در تمام بازی‌ها می‌توان توانایی‌های مختلف شناختی را ارتقا و یا در مرحله اول صرفا تحریک کرد.
تلخابی در پایان افزود ایده‌پردازان عروسک نیز می‌توانند به‌خوبی فرایندهای هیجانی و کارکردهای آن را با عروسک‌هایی که طراحی می‌کنند، ارایه دهند.
پنجمین کارگاه روز پنج‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ با همکاری‌ ستاد توسعه علوم شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دبیرخانه رویداد ملی ایده‌آزاد و اداره‌کل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با هدف ارتقای دانش ایده‌پردازان این رویداد در حوزه علوم شناختی برنامه‌ریزی و برگزار شد.

برچسب‌ها

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 6 =