قاسم حقیقت‌طلب: حفظ و ارتقای کیفیت مد نظر کانون زبان ایران است
رییس سابق کانون زبان ایران در سمینار هم‌اندیشی میان مسولان این نهاد و مدرسان دانشگاه‌ها، تاکید کرد که اگر قرار بر فعالیت مشترکی میان کانون زبان ایران با عموم دانشگاهیان باشد، شناخت ظرفیت‌ها و پیشنیه‌های این مرکز قدیمی لازم است، که بر مبنای پژوهش توسعه یافته است.
به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری، در سمینار یک‌روزه‌ای که صبح تا ظهر دوشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ به‌صورت مجازی و به میزبانی کانون زبان ایران و با شرکت مدرسان دانشگاه‌های مختلف ایران و جهان برگزار شد، در بخشی از پنل عمومی اول که با مدیریت دکتر سیده سوسن مرندی، اداره می‌شد، قاسم حقیقت‌طلب، دکتر سید محمدرضا هاشمی، دکتر فرهادی و دکتر مطلبی‌فرد سخنانی را درباره‌ی تحول کانون زبان و نیز ارتباط این نهاد با مجموعه‌ی دانشگاهیان عنوان کردند.
قاسم حقیقت‌طلب، بنیان‌گذار معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی کانون زبان ایران در سخنانی توضیح داد: پیشنیه و ساختار کانون زبان نشان می‌دهد که این مجموعه در طول زمان از یک موسسه‌ی آزمون‌محور و آموزشی به یک موسسه‌ی پژوهشی تبدیل شده. کانون زبان ایران در زمان ریاست مرحوم سیدحسین وزیری دارای ساختار سازمانی شد، معاونت‌هایی مثل معاونت آموزشی و بعد پژوهشی در آن ایجاد شد، و بعد براساس نیازهای کانون زبان، معاونت‌ها و مدیریت‌هایی جدید به آن اضافه یا کم شد.
رییس سابق این نهاد ادامه داد: تحولی که در کانون زبان ایران به لحاظ ساختاری ایجاد شد، با این هدف شکل گرفت که کانون زبان بتواند فعالیت‌هایش را توسعه داده و تنوع ببخشد. انواع فعالیت‌های کانون زبان به گونه‌ای بوده که این مرکز را از یک موسسه‌ی آموزش زبان صِرف به یک سازمان تبدیل کرده و امروزه این سازمان دیگر صرفا یک مرکز آموزش زبان نیست بلکه در عرصه‌های مختلف مرتبط با آموزش زبان هم تاثیرگذار است.
حقیقت‌طلب گفت: در بحث آموزش زبان، تنوع فعالیت‌های آموزشی به مفهوم ارائه‌ی کلاس‌های آموزش زبان برای زبان‌های مختلف است. کانون زبان ایران با انگلیسی شروع کرد و امروز هشت تا نُه زبان را آموزش می‌دهد و ظرفیت این را دارد که زبان‌های دیگری را هم در آموزش خود قرار دهد.
به گفته‌ی این مدیر سابق کانون زبان، یکی از ویژگی‌های کانون زبان ایران تنوع فعالیت‌های آموزشی است که این تنوع در فعالیت‌های آموزشی، با فعالیت‌های کمک‌آموزشی یعنی تولید محصولات کمک‌آموزشی قرین و همراه شده است. او توضیح داد که در مقطعی در کانون زبان ایران به این نتیجه رسیدیم که باید مدیریتی به نام مدیریت تولید هم شکل بگیرد که بسیار فعال هم بود و تولیدات کمک‌آموزشی برای زبان‌های مختلف داشت.
او در ادامه افزود: بیست‌وشش سال قبل که کمتر سازمان و مرکز آموزشی‌ای به آموزش‌های نوین فکر می‌کردند، کانون زبان ایران وارد عرصه‌ی تکنولوژی آموزشی شد و اولین موسسه‌ی آموزشی بود که در تهیه و تولید سی‌دی‌های آموزش زبان قدم برداشت تا از این طریق آموزش‌هایش را از حضوری به غیرحضوری توسعه بدهد.
وی با اشاره به آموزش از طریق تلفن‌های همراه که از بییست سال قبل در این نهاد آغاز شد گفت: در آن دوره که کمتر آموزشگاهی به این مقوله فکر می‌کرد، آموزش از طریق تلفن‌های همراه را آغاز کردیم. امروز هم شاهد هستیم که آموزش مجازی در این مرکز فعال است، این تجربه‌ها، نگاه پیش‌رونگر را در این نهاد نشان می‌دهد.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در بُعد آموزشی و کیفیت هم برای زبان‌های مختلف با توجه به گروه‌های سنی، ارزشیابی آزمون‌ها ایجاد کردیم، به‌این شکل که به صورت مستمر در کانون زبان، از آموزش‌ها بازخورد در نظر گرفته و اصلاح می‌شده است.
حقیقت‌طلب با اشاره به آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان گفت: در کنار این کار، برگزاری دوره‌های تخصصی آموزش انگلیسی و فرانسه به پزشکان، و تهیه‌ی آزمون‌های بین‌المللی، اپلیکیشن آموزش زبان، و... در کانون زبان ایران مورد توجه بوده است.
این مدیر کانون زبان ایران در بخش دیگر از سخنانش تصریح کرد: رویکرد برنامه‌های کانون زبان، همیشه حفظ کیفیت نبوده، بلکه ارتقای سطح آموزش و خدمات مد نظر بوده و همه‌ی فعالیت‌های این نهاد مورد بررسی‌های کارشناسی قرار می‌گرفته‌اند. به‌طوری که در سال ۱۳۷۹ برای این که این فعالیت‌های پژوهش‌محور سازمان بهتری پیدا کنند، معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی در این نهاد شکل گرفت تا تحقیق کند درباره‌ی سطح اثربخشی فعالیت‌های کانون زبان و راه حل برای مشکلات بیابد.
وی شناخت بیشتر از گذشته‌ی این مجموعه برای دانشگاهیان را مهم دانست و تاکید کرد که آغاز همکاری از این دریچه شکل می‌گیرد.
در این پنل عمومی، سید محمدرضا هاشمی، در کنار دکتر فاطمی، دکتر فرهادی و دکتر مطلبی‌فرد، از اساتید و مدرسان زبان در دانشگاه‌های مختلف کشور نکاتی را درباره‌ی راهکارهای تحول در کانون زبان ایران مطرح کردند.
مدیرعامل کانون نیز در این سمینار حضور داشت که در سخنانی، تاکید داشت که از پژوهش‌های دانشگاهیان داخلی و خارجی باید در توسعه و تحول کانون زبان ایران استفاده کرد.
علی‌رضا جلیلی‌فر: ارتباط کانون زبان با دانشگاه‌های شهرستان‌ها کم است
رییس انجمن آموزش زبان و ادبیات انگلیسی ایران معتقد است که با گستره‌ای که کانون زبان ایران در کشور دارد، ارزیابی فعالیت‌های این نهاد بسیار سخت و دشوار است.
او در ادامه گفت که اگر قرار باشد ارزیابی‌ای صورت بگیرد باید از تمامی مراکز کشور باشد؛ این ارزیابی باید دارای دو بخش ارزیابی درونی و برونی باشد. درونی مربوط به نقاط ضعف و قوت این نهاد است، که مثل هر سازمانی احتمالا کانون زبان هم دارای نقاط ضعفی مثل عدم انعطاف‌پذیری در شیوه‌های آموزش، شیوه‌های آموزش ساکن، عدم تنوع مالی، ... است.
علی‌رضا جلیلی‌فر دکترای زبان‌شناسی و معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز در سمینار هم‌اندیشی اساتید دانشگاه‌ها با مدرسان کانون زبان ایران گفت: در کنار نقاط ضعف، کانون زبان ایران نقاط قوت بسیاری دارد. این مرکز قبل از انقلاب کارش را شروع کرده و بعد از انقلاب، به شدت گسترش یافته و من مطمئن ام که مدیریت خلاقی داشته که به این شکل درآمده است.
او گفت: نظمی که در این موسسه وجود دارد یکی از دلایل پیشرفت آن در سطح کشور بوده است. به خاطر همین نظم و مدیریت است که تهدیدهای بیرونی، مانند موسسات آموزشی رقیب، کمتر توانسه برای این موسسه مشکل ایجاد کند.
دکتر علی‌رضا جلیلی‌فر در همایش یک‌روزه‌ی هم‌اندیشی دانشگاهیان و مدرسان کانون زبان ایران در پنل عمومی دوم این رویداد، در سخنانی تاکید کرد که فرصت‌های دیگری برای کانون زبان وجود دارد که بیرون از این موسسه هستند. به‌ویژه این فرصت‌ها را می‌توان در دانشگاه‌ها دید.
او گفت که اگر رویکرد بین‌المللی داشته باشیم، این فرصت‌ها را بایستی خارج از مرزها و از طریق آموزش مجازی (که در یک‌ونیم سال اخیر گسترش زیادی هم پیدا کرده) ببینیم.
او هرچند تاکید داشت که منظورش از آموزشی مجازی، آموزشی نیست که به دلیل کرونا و به اجبار ایجاد شده و شاید نیاز داشته باشیم که برگردیم و آموزش مجازی را از نو تعریف کنیم.
او با ذکر مثال‌هایی از قبل از شیوع کرونا، به تجربه‌ی کلاس‌های مجازی اشاره کرد و گفت که برای برخی از قبل این مسایل مطرح شده بود و به عنوان یک فوریت کنونی نبوده است.
او گفت که آموزش و یادگیری، حتی قبل از کووید نوزده هم عوض شده بود و به همین خاطر است که باید یک بازتعریف و بازنگری در کانون زبان ایران داشته باشیم.
رییس انجمن آموزش زبان و ادبیات انگلیسی ایران در این حوزه گفت که بخش عمده‌ای از ارتباط بین کانون زبان ایران و دانشگاه، باید و می‌تواند از طریق این انجمن باشد؛ بسیاری از همکاران ما در انجمن هم پرورش‌یافته‌ی کانون زبان ایران است.
او همچنین گفت که به جز تهران، کانون زبان ارتباط کمی با دانشگاه‌ها دارد که از طریق شعب استانی انجمن آموزش زبان و ادبیات انگلیسی می‌تواند این ارتباط گسترش یابد.
لازم به ذکر است که مدیریت این پنل عمومی را دکتر سیدضیاالدین تاج‌الدین بر عهده داشت و در آن علاوه بر دکتر جلیلی‌فر، دکتر غلامحسین غلامحسین‌زاده، دکتر عبدالمهدی ریاضی، دکتر علی‌اکبر صفوی و دکتر پرویز مفتون نیز نکاتی را در سخنان ایراد کردند.
در این روز همچنین چهار پنل تخصصی در حوزه‌ی آموزش زبان‌های خارجی نیز در کنار این دو پنل عمومی برگزار شد.
غلامجسین غلامحسین‌زاده: علاوه بر زبان، متخصصان حوزه‌های مختلف را به کار بگیرید
استاد ادبیات و علوم انسانی خطاب به مسوولان کانون زبان ایران و دانشگاهیان گفت که کانون زبان باید استفاده از سرمایه را متوقف کرده و بر افزایش سرمایه بپردازد. چراکه کارکردن در جایی مثل کانون، بسیار حساس است چراکه هم باید استانداردهای گذشته حفظ شود و هم به آن‌ها افزوده شود.
غلامحسین غلامحسین‌زاده استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: باید با دانشگاه‌ها تفاهم‌نامه‌هایی منعقد شود، ولی به این اکتفا نکرد و با انجمن‌های علمی هم تفاهم‌نامه امضا کرد چراکه این انجمن‌ها دیگر منحصر به یک‌دو دانشگاه نیستند، بلکه کلیه‌ی دانشگاه‌ها را دربرمی‌گیرند و می‌توانند به کانون زبان کمک‌های تخصصی بکنند.
او اشاره کرد که اغلب متخصصان حاضر در کانون زبان، متخصصان زبان انگلیسی هستند و تنوع در استفاده از متخصصان حوزه‌های دیگر، مخصوصا حوزه‌های مدیریت آموزشی و تکنولوژی آموزشی، اهمیت زیادی دارد و کانون زبان باید بتواند از این سرمایه‌ها نیز استفاده کند.
غلامحسین‌زاده در همایش یک‌روزه‌ی مدرسان کانون زبان ایران و اساتید دانشگاه‌ها، اولین نیاز کانون زبان را فضای مجازی قابل قبول و مجهز دانست تا بتواند براساس آن کار بین‌المللی انجام بدهد. او گفت: علی‌رغم این که کار الکترونیکی در کشور و منطقه‌ی ما بسیار دشوار است، اما این مساله نیاز است. ما با محدودیت‌های زیادی مواجه ایم، بنابراین سازماندهی‌ای که در کارمان می‌کنیم با آن‌چه در جهان پیشرفته است، تفاوت‌هایی باید داشته باشد، به‌شکلی که با مشکلات دانشجویان و دانش‌آموزان و کارآموزان کشور ما هماهنگ باشد.
او از مدیران کانون زبان همچنین خواست که اولویت‌های این مجموعه را بازتعریف کنند: برداشت من این است که مخاطب‌های کانون زبان ایران را باید اولویت‌بندی کند. فکر می‌کنم الآن اولویتش در زمینه‌ی آموزش زبان به کودکان و نوجوانان است، پس تا زمانی که این بخش تقویت نشده، وارد حوزه‌های دیگر نشود. چون این حوزه، پایه‌ای است و این کودکان تبدیل به بزرگسال و محققان آینده‌ی ما می‌شوند و اگر الآن آن‌ها را درست تربیت نکنیم در آینده با مشکلات مواجه می‌شویم.
به عقیده‌ی این مدرس دانشگاهی، کانون زبان ایران در حوزه‌ی آموزش زبان، نیاز به تامین منابع مرجع و تولید محتوا دارد. او در این بخش توصیه کرد که این نهاد طرح‌های تحقیقاتی را با دانشگاه‌ها پیش ببرد، مثلا در حوزه‌ی آموزش‌های زبان کتاب‌های مرجعی تهیه کنند.
وی گفت: برای این کار باید شورای علمی داشته باشد که احتمالا دارد، در این شورا باید شوراهای تخصصی وجود داشته باشد.
دکتر غلامحسین‌زاده افزود: من برخی از کتاب‌های کانون زبان را دیدم که قرار است به عنوان منبع استفاده شود، مثل مجموعه‌ای که به معرفی شخصیت‌های ملی و معاصر می‌پردازد، اما این‌ها چیزهایی نیستند که برای زبان‌آموزی مناسب باشند.
او تاکید کرد که نباید کارهای سیاست‌زده و شعاری، کانون زبان را از کارهای اصلی‌اش منصرف و منحرف کند: هرچند که انجام این کارها بد نیست، اما با توجه به نیازهایی که کانون زبان دارد، این‌ها در الویت نیستند.
وی به تولید محتوا در حوزه‌های دیگر غیر انگلیسی، مثل زبان عربی و دیگر زبان‌هایی که در کانون زبان تدریس می‌شود اشاره کرد و گفت که خوب است که کانون زبان در این حوزه کار تخصصی کند، حتی در زمینه‌ی زبان فارسی هم کارهایی می‌تواند بکند که من پیشنهادهایم در این زمینه را به مدیریت این موسسه خواهم داد.
او همچنین گفت: امکانات اجرایی و مالی باید فراهم شود، نیاز داریم به هموار کردن راه با تقویت مدرسان کانون زبان. مطالبی که مدرسان در بخش گفت‌وگوی همین سمینار آنلاین می‌نویسند، نشان می‌دهد که منابع برای ایشان تامین نبوده، برخی می‌گویند تامین بوده، خود این گفت‌وگو نشان می‌دهد که مدیران کانون زبان باید جلسه‌ای با مدرسان‌شان داشته باشند.
براساس این گزارش، مدیریت این پنل را سیدضیاالدین تاج‌الدین بر عهده داشت و در آن علاوه بر دکتر غلامحسین‌زاده، دکتر عبدالمهدی ریاضی، دکتر علی‌اکبر صفوی، دکتر پرویز مفتون و دکتر جلیلی‌فر نیز سخن گفتند.
براساس این خبر، در این روز چهار پنل تخصصی در حوزه‌ی آموزش زبان‌های خارجی نیز در کنار این دو پنل عمومی برگزار شد که مدیرعامل کانون پرورش فکری به همراه رییس کانون زبان ایران نیز از حاضران در آن بودند.
