✍حمید حیدرپناه، دکترای جامعهشناسی فرهنگی
بسیاری دوران فعلی را عصر «فرزندسالاری» میدانند که در نظام خانواده، بیشترین توجهات متوجه فرزندان است؛
در روزگاری که تمام تلاش والدین جهت فراهم نمودن امکانات، وسایل بازی، سرگرمی و رفاهی آنان است که گاه از یکسری علائق و ضرورتهای ابزاری خود میگذرند و اولویت خرید را به فرزندان میدهند.
در حالی که چنددهه پیش همین والدین امروزی در حسرت خرید یک دوچرخه یا عروسک سخنگو بودند، امروزه کمتر کودکی هست که عقده خرید وسایل موردعلاقهاش در دلش بماند!!
بنابراین در ظاهر میتوان کودکان ونوجوانان امروز را در رفاه نسبی دید، اما سوال اینجاست که آیا داشتن امکانات تضمین مناسبی برای آینده و خوشبختی آنان است؟
واقعیت این است که ما فقط ظاهر امر را میبینیم و لازم است به باطن ماجرا هم نگاه کنیم؛
آیا همانقدر که به امکانات و ابزارهای بازی و سرگرمی کودکان توجه میکنیم به خواستههای درونی، شکوفایی استعدادها، باورها و یافتن راههای پیشرفت آنان در آینده هم توجه داریم؟
به نظر میرسد توجه بیش از حد به ظواهر و امکانات مادی ما را از توجه به امورات غیرمادی دور کرده است.
امروزه در خانوادهها با بسیاری از کودکان ونوجوانان مواجه هستیم که در اتاقهای مستقل و در میان انبوهی از اسباببازی و امکانات تفریحی و رفاهی نشستهاند اما نه تنها احساس خوشبختی نمیکنند بلکه حس تنهایی و کمتوجهی میکنند، این همان انزوای درونی حاصل از عدم درک والدین و توجه نکردن به تمایلات درونی و دغدغههای ذهنی و نداشتن مکالمات همدلانه کافی با آنهاست و همچنان بسیاری از والدین نهایت توجه خود را معطوف به تامین خواستههای مادی و ابزاری آنها کردهاند.
از دیگر معضلات این حوزه عدم توجه به شکوفایی استعدادها، هدایت آنها به سمت کلاسها و آموزشهای متناسب با علائق و توانمندیهای آنان است که در این حوزه هم برخی والدین اسیر علائق خود یا چشم و همچشمی هستند؛ مثلا کلاس اجباری زبانانگلیسی در حالی که شاید کودک علاقمند و مستعد نقاشی، موسیقی، داستاننویسی یا شعر باشد.
در این بین یکسری نهادها مانند «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» هم هستند که مکمل مدرسه هستند و با داشتن متخصصان و مربیان خبره میتوانند از طریق شناخت استعدادها، کودکان را در مسیر آینده بهتری قرار دهند.
هفته کودک و نوجوان بهانه خوبی است برای نگاه عمیقتر به علایق، درونیات و استعدادهای آنها و هم توجه به نهادی مانند کانون پرورش فکری کودکان ونوجوان و هدایت بیشتر فرزندان به این نهاد تخصصی و کارا که البته جا دارد در این هفته از زحمات مدیران، مربیان و متولیان این حوزه تقدیر نمود که با عشق و علاقه خاصی در راه هدایت و شکوفایی فرزندان این سرزمین کوشا هستند.
به نظر میرسد در دوران فعلی لازم است والدین «چشمها را شسته و جور دیگر به کودکان و نوجوانان نگاه کنند»