به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، مدیرکل آفرینش‌های ادبی و هنری کانون با بیان این موضوع گفت: «دوپنجره» برنامه ادبی فرآیند محور است که از دل مراکز فرهنگی هنری کانون و کارگاه‌های ادبی آغاز می‌شود. این برنامه، دیدار اعضای ادبی مراکز کانون با نویسندگان و شاعران مطرح کشور و نقد کتاب‌های شعر و داستان توسط نوجوانان در حضور مولفان است.
انسیه موسویان توضیح داد: ۱۴ سال پیش برای نخستین بار ایده برگزاری برنامه‌ای با عنوان «دوپنجره» در مدیریت آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مطرح شد. برنامه‌ای که بعد از مدتی کوتاه با استقبال اعضای نوجوان کتابخوان مواجه و به یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های ادبی کشور تبدیل شد.
وی افزود: این برنامه توانست جریانی پویا و زنده در کشور ایجاد کند؛ به گونه‌ای که در سال‌های بعد الهام‌بخش برخی از نهادها و سازمان‌ها برای برگزاری برنامه‌هایی مشابه شد.
موسویان ادامه داد: از اهداف دوپنجره می‌توان به ترویج کتابخوانی، معرفی کتاب و آشنایی اعضا با تازه‌های نشر و شیوه‌های نقد ادبی، الگوپذیری اعضا از شخصیت‌های برجسته ادبی کشور، تقویت اعتماد به نفس در اعضا، پایدارسازی اعضای نوجوان مراکز و پرورش تفکر انتقادی اشاره کرد.
این شاعر اضافه کرد: مراحل اجرای این برنامه به این گونه است که در ابتدای هر سال مدیریت آفرینش‌های ادبی کانون با ارسال نامه‌ای به استان‌ها از کارشناسان ادبی می‌خواهد که پس از مشورت با مربیان ادبی، ۳ شاعر یا نویسنده را که آثارشان جزو آثار پرمخاطب در مراکز کانون است، به همراه نام کتاب موردنظر به ترتیب اولویت مشخص کرده و برای ستاد بفرستند و پس از دریافت پیشنهادهای استان‌ها، طی نشست‌های کارشناسی، جدول برگزاری دوپنجره را برای ۳۱ استان کشور تنظیم و ارائه می‌کند. (برای هر استان یک برنامه در طول سال) بدین‌ترتیب کتاب مورد نظر به تعداد اعضای فعال و علاقه‌مند هر استان (به تعداد ۸۰ تا ۱۰۰ جلد) تهیه و یک ماه قبل از اجرای برنامه برای استان ارسال می‌شود.
مدیرکل آفرینش‌های ادبی و هنری کانون با بیان اینکه در این مدت مربیان کتاب‌ها را به دست اعضا می‌رسانند، افزود: اعضا پس از مطالعه، سوال‌ها و نقدهای خود را پیرامون کتاب موردنظر یادداشت کرده و در اختیار مربی قرار می‌دهند. همچنین در برخی استان‌ها قبل از اجرای برنامه، نشست‌های نقد کتاب با حضور اعضا و مربیان برگزار می‌شود تا اعضا آمادگی لازم را برای حضور در برنامه دوپنجره کسب کنند.
وی تاکید کرد: در مرحله بعد، شاعر یا نویسنده میهمان، در تاریخ مقرر به استان سفر می‌کند و در یک نشست یکی دو روزه، به گفتگوی صمیمانه با اعضایی می‌پردازد که کتابش را خوانده‌اند و در حضور او نقدها و پرسش‌های خود را در باره آن کتاب مطرح می‌کنند.
شاعر کتاب «چهارشنبه‌های بستنی» برگزاری کارگاه آموزشی شعر و داستان برای اعضا از سوی شاعر یا نویسنده میهمان، جشن امضای کتاب، تهیه صفحه ادبی و نماهنگ‌های کوتاه برای معرفی میهمان برنامه، طراحی و تهیه کارت پستال با تصاویر کتاب مورد نظر، کاشت نهال یادبود در محوطه مرکز از سوی شاعر یا نویسنده میهمان، اجرای نمایش‌های کوتاه بر اساس حوادث و شخصیت‌های کتاب، نوشتن نامه از سوی اعضا برای مولف را از دیگر رویدادهایی دانست که همزمان با برگزاری برنامه دوپنجره به ابتکار مراکز کانون در استان‌های مختلف شکل می‌گیرد و اجرا می‌شود.
موسویان با بیان اینکه برنامه دوپنجره بر اساس کتاب‌های چاپ شده در انتشارات کانون برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود، گفت: در حقیقت کتاب‌های خوب و پرمخاطب پس از انتشار، رها نمی‌شوند و وارد چرخه نقد و بررسی از سوی مخاطبان می‌شوند. کاری که به گمانم ناشران دیگر کمتر انجام می‌دهند.
وی در ادامه گفت: در طول ۱۲ سال گذشته نزدیک به ۴۰۰ برنامه دوپنجره با حضور بیش از ۱۰۰ شاعر یا نویسنده مطرح برگزار شده که برخی از این شاعران و نویسندگان، آثارشان در بین نوجوانان از محبوبیت زیادی برخوردار است، که می‌توان به آثار مصطفی رحماندوست، هوشنگ مرادی‌کرمانی، فرهاد حسن‌زاده، ناصر کشاورز، طاهره ایبد، عباس جهانگیریان، بابک نیک‌طلب، افسانه شعبان‌نژاد و محمود پوروهاب اشاره کرد.
مدیرکل آفرینش‌های ادبی و هنری کانون افزود: از آنجا که هر برنامه برای ماندگاری و تأثیرگذاری، باید تداوم داشته باشد و در طول سال‌های برگزاری، به‌طور پیوسته، آسیب‌شناسی و بازنگری شود، در مورد برنامه دوپنجره هم این اتفاق افتاده و ما در طول سال‌های گذشته، هر سال نقدها، نظرها و پیشنهادهای همکارانمان در استان‌ها را دریافت و بررسی کرده‌ایم. همچنین بازخورد اجرای این برنامه را هم از سوی مربیان و اعضا و هم از سوی شاعران و نویسندگانی که میهمان این برنامه بوده‌اند دریافت کرده‌ایم.
این شاعر تصریح کرد: به گفته بسیاری از شاعران و نویسندگانی که در این برنامه حضور داشته‌اند، ارتباط بی‌واسطه و رو در رو با مخاطب و شنیدن نقطه نظرات نوجوانان که مخاطب اصلی کتاب هستند، برایشان بسیار ارزشمند و راهگشا بوده و تاثیر چشمگیری در خلق آثار بعدی‌شان داشته است. چرا که نوجوانان منتقدانی منصف و بی‌پروا هستند و بدون توجه به تعارفات و بایدها و نبایدهای دنیای بزرگسالان، احساساسات و افکار خود را پیرامون آثاری که خوانده‌اند بیان می‌کنند. میهمانان دوپنجره همواره از تأثیرات این برنامه یاد کرده و آن را اقدامی ارزشمند و ستودنی از سوی کانون پرورش فکری می‌دانند.
موسویان گفت: مدیران کل کانون استان‌ها و مربیان و کارشناسان استان‌ها که اغلب آن‌ها از شرکت کنندگان در نشست‌های دوپنجره هستند به نقش مهم این برنامه در ترویج کتابخوانی، تقویت اعتماد به نفس اعضا، پرورش تفکر انتقادی و ایجاد فضایی پویا و پرنشاط در مراکز تأکید دارند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: متاسفانه در دو سال اخیر، به دلیل شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌هایی که برای سفر و برنامه‌های حضوری ایجاد شد، نتوانستیم برنامه دوپنجره را مطابق ۱۲ سال گذشته در تمام استان‌ها به شکل حضوری برگزار کنیم. اما سعی کردیم آن را به شکل متمرکز و کشوری و در قالب نشست مجازی برگزار کنیم که تجربه‌ای جدید و متفاوت بود.
شاعر کتاب «با چتری از شکوفه» ادامه داد: در هفته کتابخوانی سال گذشته نشست دوپنجره شعر با حضور افسانه شعبان‌نژاد با نقد مجموعه شعر «یک شعر بی طاقت» برگزار شد که حدود ۵۵۰ نفر از اعضای نوجوان مراکز کانون سراسر کشور از طریق اسکای روم و صفحه رسمی اینستاگرام کانون در این نشست مجازی شرکت کردند. در این سال همچنین برنامه دوپنجره داستان با حضور فرهاد حسن‌زاده و نقد رمان «زیبا صدایم کن» برگزار شد. در این نشست مجازی هم که با استقبال بی‌نظیری مواجه شد حدود ۷۰۰ نفر از اعضای نوجوان مراکز کانون سراسر کشور حضور داشتند.
موسویان افزود: امسال نیز همزمان با هفته کتابخوانی نشست دوپنجره به شکل آنلاین در فضای اسکای روم و اینستاگرام کانون برگزار می‌شود. البته دوپنجره امسال با سال‌های قبل یک تفاوت اساسی دارد و آن حضور تصویرگر کتاب و یک منتقد ادبی در کنار مولف کتاب است.
وی گفت: سال‌های گذشته شاهد بودیم که در نشست‌های دوپنجره کتاب‌های شعر، اعضا سوال‌هایی درباره تصویرگری کتاب داشتند که در بسیاری از موارد، شاعر پاسخ مناسب و قانع کننده‌ای برای این سوال‌ها نداشت. ما دوست داشتیم بتوانیم در این نشست‌ها به جز شاعر از حضور تصویرگر کتاب هم بهره‌مند شویم، اما متاسفانه به دلایل مختلف، این امر امکان‌پذیر نبود تا این که خوشبختانه امسال محقق شد.
مدیرکل آفرینش‌های ادبی و هنری تاکید کرد: بر این اساس روز یکشنبه ۳۰ آبان در نشست دوپنجره با حضور بیوک ملکی و نقد مجموعه شعر «چرا تو سنگی؟»، علی خدایی تصویرگر این کتاب هم به شکل مجازی در برنامه حضور خواهند داشت و به سوال‌های اعضا درباره تصاویر کتاب پاسخ خواهند داد.
همچنین در نشست دوپنجره روز شنبه ۲۹ آبان، نقد رمان «لبخندی برای سوفیا» با حضور محمدرضا مرزوقی، مولف کتاب، سولماز خواجه‌وند، نویسنده و منتقد حوزه ادبیات کودک و نوجوان برگزار شد.
وی افزود: به دلیل فرصت کوتاهی که برای برنامه‌ریزی دوپنجره امسال داشتیم، امکان تهیه و ارسال کتاب‌ها برای اعضا میسر نشد و اعضای علاقه‌مند به حضور در برنامه، فایل pdf این دو کتاب را از اپلیکیشن طاقچه، تهیه و مطالعه کرده‌اند.
موسویان گفت: امیدوارم با رفع محدودیت‌ها و پایان یافتن همه‌گیری کرونا، در سال آینده بتوانیم با حمایت مسئولان و مدیران کانون، بار دیگر نشست‌های دوپنجره را به شکل حضوری در تمام استان‌های کشور برگزار کنیم.
