به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون؛ پویا بازرگان داور بخش آیینی سنتی جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با قدردانی از دست اندرکاران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان در برگزاری این جشنواره و به‌خصوص مردم هنردوست و فرهیخته یزد اظهار داشت: کار بزرگ کانون زنده کردن فرهنگ روایت‌گری و قصه‌گویی است.
وی افزود: یکی از شیوه‌های قصه‌گویی در جهان و ایران شیوه نقّالی یا همان روایت‌گری است که به صورت پرده‌خوانی در بخش قصه‌های آیینی و سنّتی اجرا شده است.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون، با اشاره به بخش قصه‌های آیینی و سنتی در این جشنواره، افزود: هر سال این هنر نسبت به سال‌های قبل پیشرفت داشته است.
بازرگان، با دارا بودن سابقه حضور چندین سال به عنوان شرکت‌کننده و برگزیده در جشنواره قصه‌گویی، بیان کرد: ۲۶ سال در عرصه نقالی و روایت‌گری، شاهنامه‌خوانی و نیز به عنوان مدرس شاهنامه‌خوانی در دانشگاه، کانون پرورش فکری و برخی مؤسسه‌های آموزشی فعالیت دارم تا گوشه‌ای از رسالت فرهنگی را انجام دهم.
وی، با گرامی‌داشت یاد و خاطره دو نفر از اساتید شاهنامه‌خوان خود «مرحوم آقا سیدمصطفی سعیدی» در سال ۷۶ و «مرحوم مرشد سبزه‌علی درویشی» اظهار داشت: الحان شاهنامه‌خوانی مقامی در نقاط مختلف ایران را در دست بررسی دارم و در ایران گشته‌ام و هفت مقام در این زمینه را ثبت کرده‌ام.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، با اشاره به سابقه ۳هزار ساله هنر نقالی در ایران گفت: هنوز نتوانسته‌ایم روایت‌گری را به عنوان یک رشته تحصیلی در دانشگاه‌ها ایجاد کنیم و هنوز پیش‌کسوتانی در ایران داریم که فرهنگ نقالی را به صورت شفاهی سینه به سینه منتقل کردند که مرشد چایانی به عنوان داور این جشنواره از جمله این افراد به شمار می‌روند.
محتوای نقالی قبل و بعد از اسلام در ایران
بازرگان، ریشه نقالی را از نقل یعنی روایت بیان کرد و افزود: روایت‌گر نوعی قصه‌گوست که سابقه آن به دوران مادها برمی‌گردد که در آن زمان داستان عبور سیاوش از آتش و یا آیین پهلوانی را نقل می‌کردند و در بعد از اسلام هم از رشادت‌های مولا علی علیه‌السلام، فتح خیبر، جنگ خندق و واقعه غدیر را بیان می‌کردند.
ضرورت ثبت آیین نقالی در کشور
وی، ادامه داد: بعد از واقعه عاشورا نقال‌ها به این سمت روی آودند که پرده‌خوانی هم می‌گویند و ۷۲ روایت عاشورا را در این پرده‌خوانی‌ها نقل می‌کنند.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، گفت: شیوه‌های خوانش مقامی در نقالی و شاهنامه‌خوانی شبیه دستگاه‌های موسیقی وجود دارد و هنوز نتوانستیم آن را مکتوب کنیم و هفت مقام در ایران وجود دارد که نیازمند ثبت و ضبط آن برای آیندگان و نیز تأمین بودجه آن است.
وی برخی از مقام‌های خوانش شاهنامه‌خوانی را شامل بختیاری، لری، کردی، بوشهری، خراسانی و زورخانه‌ای بیان کرد.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، خواستار شد: کانون پرورش فکری با ورود به موضوع نقالی، یک مستند کامل از مقام‌ها و افراد گمنامی که اکنون نه در دانشگاه‌ها بلکه در گوشه‌گوشه کشور و حتی در روستاها زندگی می‌کنند تهیه کند.
بازرگان، تصریح کرد: می‌توان در سال همایشی بدون رقابت برای موضوع نقالی از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار کرد که رقابتی نباشد و پیش‌کسوتان این هنر برای اجرا و یا برگزاری کارگاه‌های آموزشی دعوت شوند.
وی، بیان کرد: شاهنامه ۶۰هزار بیت دارد که متأسفانه نسل امروز کمتر به حفظ اشعار و یا آشنایی با آن می‌پردازند.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، گفت: اگرچه دوره‌های آموزشی نقالی برگزار می‌شود ولی زمان آن محدود است و تنها به تغییر نگرش در شرکت کنندگان می‌انجامد زیرا نمی‌توان هنر ۳هزار ساله را در سه ساعت آموزش داد.
تغییر ذائقه نوجوان امروزی در مورد داستان های کهن ایرانی
بازرگان، خاطرنشان کرد: منابع قصه در ایران از جمله در کتاب‌های جوامع‌الحمایات، سعدی، فردوسی، کلیله و دمنه، عبید زاکانی، هزار و یک شب و... زیاد داریم که متأسفانه نوجوان امروزی به جای خواندن قصه‌های این کتاب‌های کهن به دنبال مطالعه رمان‌های هزار صفحه‌ای خارجی است.
وی، گفت: کتاب‌های مهدی آذریزدی را در کودکی مطالعه کرده‌ام زیرا آثار بزرگان گذشته را به زبان ساده در اختیار مخاطب قرار می‌دهد و هنوز جای کار در این زمینه وجود دارد.
اینستاگرام پر از هیچ و سئوال های بیجواب است
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، یکی از آسیب‌های مطالعه کودکان و نوجوانان امروز را وجود گوشی همراه و رسانه‌های مرتبط با آن دانست و افزود: از جمله اینستاگرام که در حقیقت پر از هیچ است و در پایان پس از گشت و گذار در آن و ایجاد صدها سئوال برای مخاطب به هیچ می‌رسد.
ورود هنرمندانه به رسانه‌های در دست مردم
بازرگان، تأکید کرد: ما باید هنرمندانه به این فضا و رسانه‌هایی که در دست کودک و نوجوان امروزی است ورود کنیم و کتاب‌های صوتی را در معرض دید مخاطب ایرانی قرار دهیم.
وی ابراز کرد: اگر می‌خواهیم محتوا را به کودکان بدهیم باید آن را قشنگ کنیم زیرا محتوای غیرایرانی و بیگانه به درد ما نمی‌خورد و ارتباطی با زندگی ما ندارد.
داور بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، اظهار داشت: ما دارای عرف، شرع و دین و نیز دارای سنت‌هایی هزار ساله هستیم که وقتی نوجوان این سنت‌ها و پیشینه خود را فراموش کند گستاخ و از ایرانی بودن تهی می‌شود و حتی می‌بینیم چند بیت از کتاب‌های ادبیات خود را هم نمی‌داند.
بیست‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در یزد پایتخت قصه‌گویی ایران از ۲۷ تا ۳۰ آذر ۱۴۰۲ برگزار شد.
بازرگان، ابراز کرد: بشر امروز از زندگی اجتماعی فاصله گرفته است و به سمت تنهایی می‌رود و پر از توهم شده است. ما در آداب و رسوم خود همیشه دورهمی‌هایی داشتیم و اکنون این دورهمی‌ها در گوشی همراه ایجاد شده است.
