به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، نشست تخصصی «حضور بین‌الملل/مراقبت محتوایی از آثار» با حضور فرنوش عابدی نویسنده و کارگردان انیمیشن و رائد فریدزاده معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی و همچنین جمعی از علاقه‌مندان و صاحبان آثار عصر یکشنبه ۱۳ اسفند ۱۴۰۲ در سالن کنفرانس مجموعه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در قالب نشست‌های تخصصی سیزدهمین جشنواره پویانمایی تهران برگزار شد.
عابدی در این نشست با اشاره به آثار خود مانند «سم پاش» که در جشنواره‌های بین‌المللی نزدیک به ۲۰۰ جایزه دریافت کرده است، گفت: دریافت ۲۰۰ جایزه ممکن است این تصور را ایجاد کند که شاید همه آنها معتبر نباشند، که البته درست است ولی هر برنده شدنی با هر مقیاس سنجشی که در نظر بگیرید کار چندان آسانی نیست مانند جشنواره‌های کوچکی که من شرکت کردم و رقیبم نامزد جایزه اسکار بود که مانند سایه دنبالم می‌کرد. حدود ۱۳ هزار جشنواره جهانی وجود دارد و پیش از این به این شکل بود که شما در سال از این بین بتوانید تنها در تعداد کمی از آنها شرکت کنید ولی امروز با حضور اینترنت تعداد جشنواره‌های قابل شرکت و البته مخاطبان به شدت افزایش پیدا کرده است.
وی در مورد اهمیت اعتبار جشنواره‌هایی در آنها شرکت کرده است، بیان کرد: حتما به جشنواره‌های الف نگاه ویژه دارم اما بدون تعارف چیزی که در انیمیشن کوتاه داریم این است که می‌توان حضور در جشنواره را که با جوایز نقدی و حق پخش همراه است به یک کار تجاری تبدیل کرد. این موضوع باعث می‌شود که فیلم‌ساز تن به ساخت هر فیلمی ندهد و با یک برنامه‌ریزی مناسب از جشنواره‌ها کسب درآمد داشته باشد. ضمن این که با توجه به قیمت ارز حتی یک رقم ۵۰ دلاری برای حق پخش هم محلی از اعراب پیدا می‌کند. البته من خودم را پخش‌کننده حرفه‌ای نمی‌دانم بلکه انیماتور و فیلم‌ساز هستم.
کارگردان انیمیشن «سم پاش» قدم اول برای پخش خوب اثر را فیلم خوب عنوان کرد و ادامه داد: وقتی فیلم و اثر شما سر زبان‌ها می‌افتد و دیده می‌شود دعوت جشنواره‌ها از اثر شما به تدریج شروع می‌شود. از دوستان خواهش می‌کنم که از این جشنواره‌ها حق پخش طلب کنید و از بابت مطالبه‌تان خجالت نکشید. جالب است که بدانید چانه‌زدن در این مورد یک امر طبیعی است پس برای آن هم خجالت نکشید.
عابدی پخش اثر را به اندازه ساخت آن سخت عنوان کرد و گفت: برنامه‌ریزی و شناسایی جشنواره‌های مختلف امری وقت‌گیر و انرژی‌گیر است که البته به‌عنوان یک کار تجاری باید انجام پذیرد. در سایت فیلم فری وی، زمان‌بندی نهایی و قیمت‌ها را استخراج کنید. من «سم پاش» را به حدود دو هزار جشنواره فرستادم. البته برای شروع و جشنواره‌های world premiere باید برنامه‌ریزی مناسب داشت و در این مرحله نباید به ارزش جایزه بلکه به اعتبار آن فکر کرد.
این کارگردان حوزه انیمیشن با بیان اعتقادش مبنی بر شرافت درآمدزایی از اثر هنری، اهمیت جشنواره‌های الف و جشنواره های مورد تایید اسکار را یادآور شد و بیان کرد: به فراخور موضوع و تکنیک، هر اثر شما در نقطه‌ای از دنیا با استقبال بیشتری مواجه می‌شود مثلاً فیلم «ملکوت» در اسپانیا و مکزیک بسیار مورد اقبال قرار گرفت و «سم پاش» در ایتالیا. بنابراین قبل از ساخت باید مطالعه کنید که اتمسفر فیلم‌تان برای چه ذائقه‌ای مناسب است.
عابدی با اشاره به اهمیت «تکنیک خارپشت» به مفهوم یادگیری و تمرین یک تکنیک و فن به صورت عالی و پرهیز از یادگیری هزار فن به صورت غیرحرفه‌ای گفت: فیلم «بی بازگشت» بهترین فیلم‌نامه زندگیم بود ولی به دلیل نداشتن تکنیک مناسب یک شکست مطلق شد. یک انتخاب اشتباه می‌تواند همه چیز را خراب کند. همچنین موفقیت‌های دیگران را تکرار نکنید. جشنواره‌ها با جوایز و حمایت از یک اثر می‌توانند باعث جریان‌سازی برای دیگر هنرمندان شوند و این ممکن است به تقلید بینجامد ولی از سوی دیگر جشنواره‌ها بی‌رحم هستند و همیشه به دنبال ایده‌های جدید می‌گردند.
این کارگردان در پایان با تاکید بر این‌که فیلم‌ساز باید فیلمی را که دوست دارد بسازد و تن به کارهای سفارشی ندهد، بیان کرد: وقتی چیزی را که عاشقانه به وجودش ایمان دارید می‌سازید سخت ترین مشکلات را تاب می‌آورید بنابراین هرگز فیلمی که به آن اعتقاد ندارید، نسازید. مورد بعدی این است که هدف‌گذاری کرده و تکلیف خودتان را با اثرتان مشخص کنید. بدون هدف‌گذاری به جای موفقیت، سردرگمی به سراغتان می‌آید.
کار پخش‌کننده از ابتدای شکل گیری ایده فیلم شروع می‌شود
رائد فریدزاده نیز در این نشست به ارائه صحبت‌هایی پرداخت و بازاریابی را یک شغل بسیار حرفه‌ای عنوان کرد و گفت: خلق اثر هنری سینمایی یک زنجیره است که از ایده شروع می‌شود و کم کم پرورش پیدا می‌کند. کار پخش‌کننده حرفه‌ای در انتهای کارِ هنرمند و آن وقتی که اثر خلق شده باشد، نیست بلکه کار پخش‌کننده حرفه‌ای در کشورهای صاحب سینما از ابتدای شکل‌گیری ایده شروع می‌شود. همچنین پخش‌کننده، نظرات خودش را در مورد بیشتر شدن احتمال موفقیت آن به خالق اثر انتقال می‌دهد.
وی با اشاره به اهمیت عضویت در «کنوانسیون برن» بیان کرد: امروز کمتر پیش می‌آید که یک کشور صفر تا صد یک اثر انیمیشن را انجام دهد، بلکه چندین کشور به عنوان خالق کنار هم قرار می‌گیرند. برای ساخت انیمیشن باید به یک زمین مشترک رسید. فقط نباید ارسال اثر به جشنواره‌ها مورد توجه باشد بلکه باید از نظر حقوقی نیز دقت کرد که اثر مشکل حق‌نشر نداشته باشد که این ظرایف حقوقی را یک پخش‌کننده حرفه‌ای می‌تواند متذکر شود. همچنین خود عقد قرارداد هم مسائل خود را دارد که تنها یک حقوقدان مسلط به حوزه سینما می‌تواند کمک‌کننده باشد که البته در ایران همچین فردی وجود ندارد. به‌ویژه در مورد تولیدات مشترک که این موضوع خیلی پیچیده‌تر می‌شود.
او ادامه داد: ناشناخته بودن قوانین برای صاحبان آثار باعث آسیب به وجهه انیماتورهای ایرانی می‌شود. برای هر اثر باید مراحل ثبت جهانی‌اش را انجام دهید تا دچار کپی غیرقانونی نشود.
معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی در پایان فناوری‌های جدید به‌ویژه هوش مصنوعی را عامل برداشته‌شدن تمایز بین اثر انسانی و ماشینی بیان کرد و گفت: با این که این فناوری در حوزه خلاقیت نمی‌تواند جای عامل انسانی را بگیرد ولی باعث کاهش چشمگیر هزینه تولید می‌شود.
