به گزارش روابط عمومی ادارهکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان شمالی، کارگاه نقد و بررسی داستان نوجوان با حضور محمد خسرویراد، نویسنده و منتقد برجسته کشور، در حاشیه دوازدهمین نمایشگاه کتاب خراسان شمالی و چهاردهمین نمایشگاه ملی کتاب دفاع مقدس با همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان شمالی و همکاری ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، برگزار شد.
در این کارگاه که با مشارکت فعال اعضای نوجوان مراکز کانون استان برگزار شد، آثار داستانی نوجوانان بهصورت تخصصی مورد نقد و بررسی قرار گرفت و شرکتکنندگان با اصول روایت، زبان داستان و ساختار اثر آشنا شدند.
محمد خسرویراد در این نشست با تأکید بر تفاوت میان زبان شعر و داستان گفت:شعر تنها وزن و قافیه نیست؛ زبانی است برای تغییر نگاه ما به جهان و انتقال حس، اما در داستان، مخاطب در مسیر تجربه و مشاهده عمل قرار میگیرد تا نتیجه رفتارها را ببیند.
وی افزود: در برخی آثار نوجوانان، زبان شعر بر روایت داستانی غلبه داشت و همین امر باعث میشد مخاطب میان حس و درام بلاتکلیف بماند. داستان باید از دل عمل شکل بگیرد و حس را در بستر روایت منتقل کند.
این منتقد ادبی با اشاره به ساختار دومحوری داستان توضیح داد: هر داستان یک محور عمودی دارد که بر پایه کنش و حرکت شکل میگیرد و یک محور موضوعی که حامل پیام اثر است. توازن میان این دو، رمز تأثیرگذاری و باورپذیری یک داستان است.
خسرویراد با تحسین استعدادهای نوجوانان استان گفت: برخی از نوجوانان ذهنی داستانساز و خلاق دارند و حتی پیش از نویسندگان باتجربه به زبان داستانی رسیدهاند. توصیه میکنم پیش از نگارش، طرحی کوتاه از داستان بنویسند تا ساختار اثرشان منسجمتر شود.
وی همچنین بر استفاده از زمان حال در روایت داستانی تأکید کرد و افزود:داستان را از اکنون آغاز کنید و فقط در صورت نیاز از فلاشبک بهره بگیرید. اگر این شیوه را در طول یک سال تمرین کنید، شاهد رشد قابل توجهی در داستاننویسی نوجوانان و انتشار آثارشان در مجلات خواهیم بود.
خسرویراد در بخش دیگری از سخنان خود به طنز در داستاننویسی پرداخت و گفت: طنز از دشوارترین گونههای روایی است. هرچند طنز میتواند مرز واقعیت را بشکند، اما باید بر پایه واقعیت استوار باشد تا برای مخاطب باورپذیر و اثرگذار بماند.
وی افزود: هر گونه ادبی منطق خود را دارد و شکستن این منطق نباید به از بین رفتن باورپذیری اثر منجر شود. طنز موفق، موقعیتی واقعی میآفریند که در عین خنده، اندیشهبرانگیز نیز هست.
این نویسنده و منتقد کشور در ادامه با اشاره به اهمیت فرهنگ عامه و زیست بومی در ادبیات گفت: ادبیات از دل زندگی مردم برمیآید. توجه به فرهنگ کوچه و بازار، زبان محلی و تجربههای زیسته میتواند زمینهساز خلق آثار اصیل و ماندگار شود.
محمد خسرویراد در پایان از سطح بالای آثار نوجوانان خراسان شمالی ابراز خرسندی کرد و گفت: انتظار نداشتم چنین داستانهای پخته و خلاقانهای از نوجوانان این استان بخوانم. ظرفیتهای داستاننویسی خراسان شمالی واقعاً شگفتانگیز است و آیندهای روشن برای ادبیات این منطقه نوید میدهد.