این جمله برگرفته از پیام ایوت هاردی، رییس اسیتج بین‌الملل است که به مناسبت روز جهانی تئاتر برای کودکان و نوجوانان منتشر و در آن بر این نکته هم تاکید شده بود، بزرگسالان اغلب برای کودکان چارچوبی ایجاد کرده که کودک در آن زندگی و رشد می‌کند و هرگز به آن نمی‌رسد و بنابراین احساس هیچ اجباری برای یادگیری هم ندارد.

به اعتقاد رییس اسیتج بین‌الملل با توجه به ماهیت بسیار ویژه – لحظه های زنده دوسویه_ تئاتر، پنجره گران‌بهایی است که در آن هنرمندان، قادر به لمس قلب‌ها و ذهن‌ها، گوش‌ها و چشم‌های کسانی هستند که در یک هوای مشابه و در یک راه منحصر به فرد و شخصی تنفس می‌کنند. تئاتر به صورت طبیعی دارای ظرفیت محدودی برای دسترسی کودک و بزرگ‌سال است. با این حال وقتی مخاطب حضور دارد، به طور کامل و بدون محدودیت ظرفیت، برقراری ارتباط موثر، رویایی و واقعی امکان پذیر است.

چیزی که در این پیام خود را بیشتر از همه به رخ می کشید دعوت ایوت هاردی از تمامی مراکز ملی اسیتیج برای پرداختن به پروژه نگاهی به تئاتر کودک امروز بود همان چیزی که اسیتیج ایران محموریت برنامه هایش را بر آن قرار داده بود و معلوم بود می خواهد در این راستا قدمی اساسی بردارد.

این مسوول بین‌المللی تئاتر با اظهار امیدواری برای این که با شنیدن شعار “نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز” و طنین قدرتمند آن، هر روز از سال برای هر کسی و هر کودک و نوجوانی، در هر کجای جهان فرصت تجربه‌ی دیدن تئاتر فراهم شود، به پایان رسیده بود هم زمان با انعکاس این نظرات و پیام های متفاوت اما در یک راستا و یک مسیر به صورت مداوم و هر روز و در بین هر خبر برنامه های روز جهانی تئاتر نیز اطلاع رسانی می شد و این تکرار از تکرار های هنری و دوست داشتنی بود که مدام یک اتفاق مهم را به یاد می آورد و تکرار هر کجا به ذوق بزند این جا بر دل می نشست

چیزی از این خبر نگذشته بود که نشست رسانه ای مسوولان اسیتج نیز روی سایت کانون خود را به نمایش گذاشت حالا مسوولان اسیتج برنامه های خود را برای روز جهانی تئاتر به صورت جزئی با رسانه ها در میان می گذاشتند خبر از برگزاری نشست در روز بیستم می گفت و از طرف روابط عمومی کانون زمان و مکان و محور بحث های آن نیز مشخص شده بود ،تشکیل یک ستاد خبری با حضور کارشناسان ، کارشناس مسوولان و مدیریت روابط عمومی و امور بین‌الملل نشان از اهمیت داشتن این روز و برنامه های اسیتج برای تئاتر کودک می داد و خبر از این می داد که روابط عمومی برای این برنامه تدارک یک پوشش گسترده ی خبری دیده است

روی سایت روابط عمومی در روز نوزدهم این خبر نشست منعکس شده بود:

در این نشست که ساعت 10 صبح روز یک شنبه 20 فروردین در مرکز آفرینش‌های فرهنگی، هنری کانون استان تهران برگزار شد مسوولان شرکت کننده به تشریح برنامه‌های روز جهانی تئاتر در این مرکز خواهند پرداختند.

برپایی نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی و اجرای چند نمایش از جمله این برنامه‌های اعلام شده بود

صدیقه حسن‌زاده مدیر دفتر ملی اسیتج ایران، شهرام کرمی دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر همدان، مجید امرایی مجری دفتر تئاتر خیابانی، حسین نحوی‌نژاد مدیر کل دفتر معاونت توانبخشی روزانه و توان پزشکی سازمان بهزیستی کشور، حسین موذن مدیر مرکز آفرینش‌های هنری و تئاتر کانون، حسن دولت آبادی مدیر دفتر تئاتر کودک و نوجوان حوزه هنری، مهدی قلعه رییس هیات مدیره انجمن کودک و نوجوان خانه تئاتر ایران و مریم معینی رییس انجمن نمایشگران عروسکی و خیلی از فعالان و صاحب نظران تئاتر در این نشست حضور داشتند و البته دیدن نام کسانی مانند قطب الدین صادقی در مسئولیت کارگاههای تخصصی نبز به این برنامه ها جذابیت بیشتری می بخشید در این نشست یک شعار جالب نیز جلب توجه می کرد و آن تلاش برای داشتن یک نگاه جدی به تئاتر کودک بود

بلافاصله پس از این خبر در روز بیستم فروردین چند خبر دیگر به صورت هم زمان با نشست خبری از طرف روابط عمومی منتشر شد در این خبر ها به نظر مسئولین اسیتیج و برنامه های آنها پرداخته شده بود.

صدیقه حسن‌زاده مدیر مرکز ملی اسیتج ایران در نشستی رسانه‌ای با خبرنگاران رسانه‌های جمعی کشور گفت: که روز 23 فروردین برنامه‌های مشترکی توسط این مرکز و دیگر نهادها و سازمان‌های فعال در این عرصه در مرکز آفرینش‌های فرهنگی، هنری کانون استان تهران برگزار می‌شود که ایجاد یک تالار گفتمان از مهمترین این برنامه‌ها است.

او خاطر نشان کرد که دبیری این سمینار علمی را دکتر قطب‌الدین صادقی بر عهده دارد و دکتر رحمت امینی و هما جدی‌کار اعضای هیات علمی این سمینار هستند.

انتشار مجموعه مقالات این سمینار بلافاصله پس از پایان آن از جمله اقداماتی است که به گفته‌ی وی امکان دسترسی علاقه‌مندان به مباحث تخصصی را به این مقاله‌ها فراهم می‌کند.

در همین حال برگزاری دو کارگاه تخصصی برای فعالان بزرگسال عرصه تئاتر و دو کارگاه برای نوجوانان از دیگر برنامه‌هایی است که به گفته‌ی مدیر مرکز ملی اسیتج در روز جهانی تئاتر کودک ونوجوان باید برگزار می شد

حسن‌زاده در ادامه برگزاری نشست تخصصی با موضوع بررسی تاثیرات پرورشی تئاتر خیابانی برای کودکان و نوجوانان و اجرای دو نمایش محیطی در محل مرکز آفرینش‌های کانون را از دیگر برنامه‌های این روز برشمرد.

در این نشست رسانه‌ای همچنین از پوستر این برنامه که توسط سید جعفر ذهنی طراحی شده است توسط محسن حموله مدیر روابط عمومی و بین‌الملل و صدیقه حسن‌زاده مدیر مرکز ملی اسیتج رونمایی شد.

حسن‌زاده توضیح داد که این پوستر از منظر فعالان تئاتر کودک ونوجوان طراحی شده و در آن نگاه کودکان و نوجوانان به سوی فعالان تئاتر است و ما باید آن‌ها را بشناسیم و به نیازها و توانایی‌های آن‌ها توجه و خوراکی مناسب و در خورآنان را تامین کنیم.

رونمایی پوستر روز جهانی تئاتر نیز از ویژه برنامه های این نشست بود که خود را به رخ می کشید و به فاصله ی کمی با خبر پیشین خبر نشست در رسانه های گروهی خود را نشان داد گزارش تصویری این نشست را به صورت کامل می شد در سایت کانون دید و از جزئیات آن به صورت تصویری نیز با خبر شد ، گزارش تصویری به صورت لحظه به لحظه به آن چه که در این نشست اتفاق افتاده بود می پرداخت این گزارش های تصویری همچنان در آرشیو سایت روابط عمومی در دسترس هستند

روز پس از این نشست یعنی روز بیست و یکم فروردین سال نود و یک در خبری دیگر از نشست علمی و تخصصی صاحب نظران تئاتر کودک و ارائه مقالات تخصصی صحبت شده بود و خبری با محموریت همین مقاله ها و صحبت های علمی در سایت روابط عمومی منتشر شد و جزیئات نشست تخصصی را در بر داشت

نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز در سمیناری علمی

برنامه‌ی این سمینار علمی ساعت 9 صبح روز چهارشنبه در سالن غدیر این مرکز با خوانش مقاله‌ای از دکتر عادل پیغامی با موضوع “فرهنگ‌سازی اقتصادی در ایران، ضرورت‌ها و راه‌کارها” آغاز شد و پس از آن مقاله‌های “گسترش تئاتر در مدارس جهان” توسط دکتر حسن دولت‌آبادی، و “نمایش خلاق و تاثیرات درمانی آن” توسط دکتر یدالله آقاعباسی ارایه شد

مقاله‌های “شاهنامه، کودک و موانع اقتباس دراماتیک” ، “آموزش غیرتعلیمی تجربه‌ی تئاتر و تاثیر آن بر تماشاگر کودک و نوجوان” و “داشته‌ها و بایسته‌های تئاتر کودک در ایران” سه مقاله‌ی دیگری بوددند که در این سمینار به ترتیب توسط منوچهر اکبرلو، حسین فدایی حسین و عباس جهانگیریان خوانده شدند

هم زمان با خبر نشست علمی و تخصصی صاحب نظران در باره تئاتر کودک، تصویری از پوستر روز جهانی تئاتر با محموریت تئاتر کودک نیز در بخش تصویری سایت کانون خود نمایی می کرد و به تغذیه ی خبری رسانه ها در این مسیر کمک می کرد در همین راستا خبری دیگر با پرداختن به مضمون و محتوای ویژه نامه ی روز جهانی تئاتر روی سایت کانون خود را به رخ می کشید این خبر به صحبت های مدیر عامل کانون و رئیس مرکز بینالمللی اسیتیج پرداخته شده بود و جزئیاتی در بارهد ی ویژه نامه روز جهانی تئاتر را بیان می کرد انعکاس صحبت های پیشکسوتان تئاتر در باره ی تئاتر کودک از اطلاعات قابل توجه این خبر بود

این ویژه‌نامه که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بود و بخش‌هایی همچون حرف اول، پیام‌ها، گفت‌وگو، معرفی سازمان‌ها و گروه‌های فعال در عرصه تئاتر کودک و نوجوان، ‌سمینار، کارگاه‌ها و نشست‌ تخصصی را در بر داشت، ویژه نامه‌ای برخوردار از کیفیت چاپی مطلوبی نیز بود که می تواند تا بعدها پس از برگزاری جشنواره روز جهانی تئاتر در ارشیو علاقه مندان ماندگاری خود را مانند یک کتاب حفظ کند

سیدصادق رضایی مدیرعامل کانون در گفت‌وگویی که با دست‌اندرکاران این ویژه‌نامه انجام داده بود، تئاتر را شیوه‌ای مؤثر در پرورش زنان و مردان آینده‌ساز دانسته و بر اهمیت نقش و جایگاه تخصصی تئاتر کودک و نوجوان تأکید و بیان کرده به عنوان یک شاخه از فعالیت عام نمایش از آن نام برده بود

در همین حال، داوود کیانیان پیشکسوت تئاتر کودک و نوجوان نیز در پیامی تأکید کرده بود، بیایید این امکان را برای کودکان و نوجوانان کشورمان فراهم کنیم تا در روز جشن بین‌المللی تئاتر یا روی صحنه به اجرای نمایش بپردازند و یا در هر نقطه‌ای که هستند بتوانند به تماشای تئاتر ویژه‌ی خودشان بنشینند.

در این ویژه‌نامه، فعالان عرصه تئاتر کودک و نوجوان در سازمان‌هایی همچون کانون، یونسکو، حوزه هنری، بهزیستی، شهرداری، اداره کل هنرهای نمایشی، انجمن تئاتر کودک و نوجوان، انجمن نمایش‌گران عروسکی، مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع)، دانشگاه سوره و گروه‌های مختلف تئاتری معرفی شده و دیدگاه‌های آنان در مورد تئاتر کودک و نوجوان نیز منعکس شده بود

هم زمان با این خبر در همان روز بیست و یکم فروردین هزارو سیصد و نود و یک خبری دیگر این بار با محوریت صحبت های مدیر عامل و نظر متفاوت او در باره ی تئاتر کودک روی سایت روابط عمومی و امور بین الملل انتشار یافت. این خبر به صورت مفصل به گفته های مدیر عامل کانون در باره ی اسیتج و تئاتر کودک و برنامه های کانون برای آن می پرداخت و برای رسانه ها قابل توجه بود

مدیرعامل کانون: افزایش درک عمومی باعث گسترش تئاتر کودک و نوجوان می‌شود

سید صادق رضایی در آستانه برگزاری برنامه‌های روز جهانی تئاتر کودک و نوجوان در ایران این مطلب را عنوان و تاکید کرد که مرکز ملی تئاتر برای کودک و نوجوان (استیج ایران) در این راه نقشی اساسی بر عهده دارد.

وی در گفت‌وگویی با ویژه‌نامه روز جهانی تئاتر کودک و نوجوان همچنین خاطر نشان کرد ه بود اسیتج ملی براساس برنامه‏ای گام بر می‏دارد که برگرفته از آسیب شناسی این عرصه در کشور است و اعتقاد دارم یکی از اهدافی که این مرکز می‌تواند دنبال می‏کند افزایش درک عمومی از تئاتر کودک و نوجوان است.

درک عمومی به اعتقاد مدیرعامل کانون گسترش تئاتر کودک و نوجوان در همه ابعاد است.

سید صادق رضایی در این گفت‌گو در عین حال به چشم اندازهای پیش روی اسیتج برای گسترش تئاتر نیز پرداخته بود: در اساسنامه اسیتج بین‌الملل آمده؛ هدف ما متحد کردن جامعه تئاتر کودک و نوجوان است این چشم‏انداز ایده‌آل است. با این حال شناسایی نیازهای جامعه تئاتر کودک و نوجوان اعم از مخاطبان و دست اندرکاران و فراهم کردن زمینه‏های مشارکت و فعالیت به نظر من چشم انداز قابل تاملی می‌تواند باشد.

وی افزود: این روزها، این شعار اسیتج بارها تکرار شده است: اسیتج یک چتر حمایتی و یک پل ارتباطی است بواقع تحقق این شعار در گرو مشارکت همه جانبه دست اندرکاران است، در این میان کانون هم حمایت های لازم را خواهدداشت.اسیتج در ایران آینده رو به امیدی دارد.

مدیرعامل کانون همچنین با اشاره به این نکته که علی رغم گذشت بیش از چهار دهه تولید تئاتر برای کودکان در ایران تصریح کرد ه بود که با این حال هنوز آن نگاه مطالعه شده وتخصصی که بتواند از زوایای پرورشی و تربیتی ابعادمختلف شخصیت کودک و نوجوان را بررسی کند در تولیدات نمایشی دیده نمی‏شود.تئاتر کودک و نوجوان با آن نگاه دانشگاهی و علمی که از هر فعالیت تخصصی توقع داریم سابقه‏ای در کشورمان ندارد و دست‌آوردهای علاقه‌مندان و هنرمندان فعال تئاتر کودک و نوجوان منبعث از مطالعات و تجربه‏های فردی آن‌ها در این حوزه است که البته این هم با ارزش است.

این گفتگو به صورت مفصل دیدگاهها و نظرات مدیر عامل کانون را در باره اسیتیج و برنامه های کانون در حوزه تئاتر کودک و مسائل آن را منعکس کرده بود و شیوه ی گفتگو نیز نشان می داد که شیوه ای علمی و بر اساس اطلاعات علمی طرح ریزی شده است

اما نظر مدیر اسیتج نیز از جنبه های بسیاری قابل توجه بود و نشان از جدیتی می داد که در پیگیری تئاتر کودک دنبال می کند. صدیقه حسن‌زاده با بیان این‌که بیایید به تئاتر کودک و نوجوان بیاندیشیم اظهار داشته است: به دور از دغدغه‏های حاشیه ساز کاری، دور از هیاهوی جشنواره‏ها و اجراهای عمومی، باورکنیم که در مسیر خدمت به کودکان و نوجوانان، راه‏های تاریک برای‌مان روشن و گذرگاه‏های سخت هموار خواهند شد.

وی در پیام خود گفته بود : بیایید بیاندیشیم که چگونه رویاهای کودکانه را با کودکان این خاک به اشتراک بگذاریم و چگونه پاسخ چراهای بسیار کودکان یا سوالات بی پاسخ نوجوانان را کشف کنیم.

مدیر مرکز ملی اسیتج با بیان این‌که حرف‏های بسیار در این مجال از ذهن می‏گذرد تاکید کرد: بیاندیشیم که چگونه کودکان حاشیه‏نشین، یا حتی کودکان برج نشین تئاتر ببینند.

یک روز پیش از برگزاری برنامه ها ریز نشست ها و برنامه های اصلی و فرعی نیز خود را در سایت های خبری کانون به رخ می کشید

بنا به گفته ی مسئولین اسیتج ،دراین سمینار از ساعت 9 تا 30/12 مقاله‌هایی با موضوع‌ “فرهنگ‌سازی اقتصادی در ایران، ضرورت‌ها و راه‌کارها”، “گسترش تئاتر در مدارس جهان”، “نمایش خلاق و تاثیرات درمانی آن”، “شاهنامه، کودک و موانع اقتباس دراماتیک”، “آموزش غیرتعلیمی تجربه‌ی تئاتر و تاثیر آن بر تماشاگر کودک و نوجوان” و “داشته‌ها و بایسته‌های تئاتر کودک در ایران” توسط سخنرانان ارایه شد.

مراسم افتتاح این برنامه ساعت 14 همین روز با سخنرانی سیدصادق رضایی مدیرعامل کانون و صدیقه حسن‌زاده مدیر مرکز ملی اسیتج ایران، اهدای کارت عضویت افتخاری به 15 نفر از پیش‌کسوتان حوزه تئاتر کودک و نوجوان و رونمایی از تندیس مرکز ملی اسیتج، در سالن غدیر این مرکز همراه بود.

نشست تخصصی “بررسی تأثیرات پرورشی تئاتر خیابانی برای کودکان و نوجوانان” نیز در ساعت 30/16 تا 18 با سخنرانی فعالان این عرصه برگزار می‌شود.

بر همین اساس، در تالار گفت‌وگو این برنامه طی ساعت‌های 9 تا 19 تمامی سازمان‌ها، نهادها، تشکل‌ها و گروه‌های نمایشی با یکدیگر و با مخاطبان خود به تعامل و گفت‌وگو پرداخت و فعالیت‌های خود را معرفی می‌کنند.

بر اساس این گزارش، برگزاری کارگاه‌های “تئاتر شورایی‌” و “نمایش خلاق و خلاقیت در تئاتر کودک و نوجوان” در ساعت 30/16 تا 18 و “کارگاه نمایش‌نامه‌خوانی” ساعت 15 تا 16 در مرکز آفرینش‌ها و “کارگاه بداهه‌سازی در بازیگری” ساعت 15 تا 19 در مرکز تئاتر کانون واقع در پارک لاله تهران از دیگر برنامه‌های این روز به شمار می‌رود.

در عین حال، اجرای 3 نمایش محیطی با عناوین “دزدان دریای کارائیب”، “بچه بازیگوش” و “بازی عروسک‌ها” به ترتیب در ساعت‌های 30/17، 30/18 و 19 در محل تیمچه و بازارچه مرکز آفرینش‌ها در خیابان حجاب از جمله برنامه هایی بود که برای روز جهانی تئاتر برنامه ریزی شده بود.

یکی از نکات جالب این برنامه تجلیل از پیشکسوتان تئاتر کودک و انعکاس صحبت ها و پیام های آنها برای روز جهانی تئاتر کودک بود و انعکاس پیام داود کیانیان پیشکسوت تئاتر نیز از جمله همین جذابیت ها بود کیانیان در پیامش آورده بود.

باید در فکر ایجاد صندوق حمایت از فعالان و فعالیت‌های تئاتر کودکان که سرمایه‌های ملی ما هستند باشیم تا هنرمندان این عرصه در اندیشه‌ خلق آثاری ارزشمند باشند.

بیایید برای کودکان و نوجوانان امکانی را فراهم کنیم تا در روز جشن بین‌المللی تئاتر یا روی صحنه به اجرای نمایش بپردازند و یا در هر نقطه‌ای که هستند بتوانند به تماشای تئاتر ویژه‌ی خودشان بنشینند.

پیش‌کسوت تئاتر کودک و نوجوان با اشاره به تحولات عرصه تئاتر کودک و نوجوان گفته بود: تولد دوباره مرکز ملی تئاتر برای کودکان و نوجوانان (اسیتج ایران) با برنامه‌هایی پر کیفیت، تولید یک تئاتر سیار دیگر، اعلام برگزاری جشنواره‌ بین‌المللی تئاتر نوجوانان، درخشش تئاترهای ایران در چند جشنواره بین‌المللی و تولید کارهای مشترک، گلستان تئاتر کودک ایران را زیباتر کرد.

روز بیست و سوم بالاخره فرا رسید و جالب این که تمام برنامه های برنامه ریزی شده و اعلام شده در سایت های خبری به اجرا در آمد، اگرچه باز بر این اعتقادم که این برنامه های مهم را می توانستند در چند روز برگزار کنند که فرصت بیشتری به مخاطب برای استفاده از تمامی آنها بدهند.

عادل پیغامی رییس مرکز تحقیقات علوم انسانی و اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) نیز مقاله‌ای با عنوان “فرهنگ‌سازی اقتصادی در ایران، ضرورت‌ها و راه‌کارها” به سمینار “نگاهی به تئاترکودک و نوجوان امروز” ارایه کرد و در آن بر فرهنگ‌سازی اقتصادی در حوزه‌ی کودک ونوجوان متناسب با الگوی اسلامی ایرانی پیشرفته از طریق ارایه‌ی مدل‌های محتوایی به فعالان فرهنگی، هنرمندان، معلمان و مسوولان آموزش و پرورش تاکید کرد.

این صاحب‌نظر در عرصه‌ی اقتصاد ایران توجه مقام معظم رهبری به مباحث اقتصادی را به ویژه با انتخاب شعارهایی برای سال‌های مختلف با اهمیت دانست و گفت: در کشورهای پیشرفته صنعتی تمامی مردم، جهادگر اقتصادی هستند و به اعتقاد من این جهادگران باید از کودکی تحت آموزش و تعلیم و تربیت قرار بگیرند در این کشورها سال‌هاست که استانداردهای مشخصی برای این امر تدوین و برخی از آن‌ها حتی به الگوهای بین‌المللی تبدیل شده است نویسندگان و هنرمندان مشهورعرصه‌های تولید کتاب یا موسیقی یا تئاتر آن‌ها نیز این استانداردها را در تولید آثار خود مورد توجه قرار می‌دهند.

مهدی قلعه کارگردان تئاتر کودک و نوجوان نیز در ویژه‌ برنامه روز جهانی تئاتر با اعلام این مطلب گفت: هنر تئاتر این قدرت و توان را دارد که هنرمندان بتوانند از طریق آن مفاهیم و نکته‌های مهمی هم‌چون ریاضی، ادبیات، بهداشت و نظایر آن را به کودکان و نوجوانان انتقال دهند و در آموزش‌های خود از آن یاری بجویند.

مدیر انجمن تئاتر کودک و نوجوان خانه تئاتر، هم‌چنین از نقش تریلی سیار تئاتر به عنوان یک عامل مهم در گسترش فرهنگ تئاتر و ایجاد علاقه به این هنر در کودکان و نوجوانان یاد کرد و گفت: کانون پرورش فکری با استفاده هر چه بیشتر از تریلی سیار خود در نقاط مختلف کشور می‌تواند در این زمینه بیش از پیش اثر گذار باشد و در توسعه هنر تئاتر نقش‌آفرینی کند.

دکتر حسن دولت‌آبادی مدرس دانشگاه و پژوهش‌گر تئاترنیز در همین راستا در سمینار “نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز” با ارایه‌ی مقاله‌ای افزود: اگر خانواده‌ها به این کاربردها به ویژه نقش تئاتر در تربیت کودکان پی ببرند، بی‌تردید به سمت آن می‌آیند.

این نویسنده و نمایشنامه‌نویس حاصل سال‌ها تجربه‌ی خود در آموزش و پرورش ایران را به ویژه در حوزه‌ی آموزش تئاتر به دانش‌آموزان و معلمان، دست‌مایه‌ی تدوین طرحی کاربردی باعنوان “نمایشنامه‌های آسان برای اجرا در کلاس درس و صحنه تئاتر” کرده و اکنون در مقاله‌ای این یافته‌ها را ارایه داده است.

عنوان مقاله‌ی وی اگر چه “گسترش تئاتر در مدارس جهان” بود اما وی به بیان تجربیات خود در عرصه‌ی آموزش و اجرای تئاتر در مدارس ایران پرداخت و در عین حال گفت که این طرح را به کشورهای مختلف جهان عرضه و بازخوردهای آن را ازطریق 300 پیامی که به پست الکترونیکی او ارسال شده دریافت کرده است.

اما خبری دیگر با محموریت صحبت های مدیر عامل کانون این بار که در مراسم گرامی‌داشت روز جهانی تئاتر کودک و نوجوانان و در جمع تعدادی از فعالان و پیشکسوتان خود را نمایان ساخت

فعالان کمک کنند؛ بالندگی تئاتر کودک هدف کانون است

وی ابتکار مرکز ملی اسیتج ایران را برای بزرگداشت این روز با ارزش دانست و تاکید کرد که این برنامه‌ها همه ساله باید با حضور تعداد بیشتری از فعالان و دست‌اندرکاران این عرصه و گروه‌های نمایشی برپا شود.

رضایی مراکز گسترده‌ی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را شبکه‌ای بزرگ و تاثیر گذار ارزیابی کرد و گفت: بسیاری از هنرمندان و دست اندرکاران مایلند وارد این مراکز شوند و با استفاده از امکانات آن، نگاه خودشان را به تئاتر کودک در این مراکز تجربه کنند و به نظر ما هم مراکز کانون سرمایه‌ای بزرگ برای خانواده‌ها، کودکان و نوجوانان‌ و همه علاقه‌مندان به تعلیم و تربیت است.

بخش عمده‌ای از سخنان مدیرعامل کانون در این مراسم که روز 23 فروردین در سالن غدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی، هنری کانون تهران برپا شد به اهمیت تولید تئاتر برای کودکان و نوجوانان و تاثیرگذاری تربیتی آن بر روی بچه‌ها اختصاص داشت و او تصریح کرد این هنر هرگز حذف شدنی نیست ممکن است با رکود مواجه شود اما با کمک همه سازمان‌ها و نهادها در داخل و خارج از کشور می‌توانیم وظیفه خود را به خوبی انجام و تئاتر را به معنای واقعی آن در دسترس مخاطبان قرار دهیم.

رضایی علت استقبال و علاقه‌ی مخاطبان به این هنر را این گونه مورد تحلیل قرار داد که: تئاتر عین زندگی است و بچه‌ها بسیاری از مشکلات خود را در حوزه‌های رفتاری و اجتماعی همچون گوشه‌گیری، اعتماد به نفس نداشتن و ضعف در قدرت سخن گفتن و گفت‌وگو کردن را با حضور در گروه‌های تئاتری و دیدن تئاتر رفع می‌کنند.

صحیت های مدیر عامل مفصل تر از فرصت این گزارش است و متن کامل خبر را با گشتن در آرشیو سایت روابط عمومی کانون می توان به خوبی مشاهده کرد. از دیگر نکات برجسته ی این برنامه رونمایی از تندیس اسیتج بود. این تندیس 28 سانتی‌متری با وزنی حدود 1 کیلوگرم در آینده به مناسبت‌های مختلفی به فعالان و پیشکسوتان عرصه‌ی تئاتر کودک و نوجوان کشور همچنین افراد و گروه‌های برگزیده و موفق این عرصه توسط مرکز ملی تئاتر برای کودک ونوجوان(اسیتج ایران) اهدا خواهد شد.

تندیس آفرینش به صورت رسمی روز 23 فروردین 1391 در آیین گرامی‌داشت روز جهانی تئاتر کودک و نوجوان در مرکز آفرینش‌های فرهنگی، هنری کانون توسط سید صادق رضایی مدیرعامل کانون و صدیقه حسن‌زاده مدیر مرکز ملی اسیتج ایران رونمایی شد.

در این مراسم همچنین لوح تقدیر و کارت عضویت افتخاری در اسیتج ایران به تعدادی از پیشکسوتان عرصه‌ی نمایش و نمایش عروسکی کشور اهدا شد.

هم زمان با برگزاری برنامه گزارش تصویری سمینار ها و کارگاههای تخصصی این روز میز به صورت هم زمان بر روی سایت کانون قابل دسترسی بود وگزارش تصویری مراسم مراسم گشایش برنامه‌های مرکز ملی اسیتج ایران به مناسبت روز جهانی تئاترنیز از همین دسته بود نمایشگاه غرفه های گروههای مختلف تئاتر کودک ونوجوان در عصر همین روز با حضور مدیر عامل و دیگر مسوولان کانون و پیشکسوتان و صاحب نظران تئاتر کودک و مسئولین گروههای مختلف تئاتر کودک افتتاح شد که با برنامه های نمایشی متنوعی همراه بود. در این نمایشگاه عروسک‌های غول پیکر و گروه‌های نمایشی خیابانی نیز حضوری نمایان داشتند و هر کدام از غرفه ها دستاورد ها و برنامه های اجرا شده ی خود را به نمایش گذاشته بود ند حضور در این نمایشگاه فرصتی فراهمئ آورد که با چند تن از این مسئولین صحبتی داشته باشیم و نظرشان را در باره برنامه روز جهانی تئاتر و هم نشینی گروه‌های مختلف در یک مکان جویا شویم

مسوولان غرفه های مختلف شرکت کننده در جشنواره روز جهانی تئاتر با بیان این که اسیتج بستر مناسبی برای به روز کردن اطلاعات نمایش کودک به وجود آورده است این قدم را مثبت و موثر دانستند. بر اساس این گزارش مینو حسینیان نماینده کمسیون یونسکو در ایران گردهم آمدن فعالان و صاحب نظران تئاتر کودک ونوجوان را در یک مکان خاص با مطرح کردن مطالب تخصصی به صورت رودر رو یک فرصت دانست وی که با غرفه یونسکو در با غرفه یونسکو و با موضوع تئاتر در نمایشگاه حضور داشت با بیان این که در تهیه محصولات فرهنگی اولین انتخاب ما کانون خواهد بود موضوعات مناسب و پرداخت تخصصی را از ویژگی مشخص کارهای کانون داست .

محمد رضا امامی سرپرست گروه نمایشی ستاره نیز ضمن بر شمردن این قدم به عنوان حرکتی موثر ارتباط با مخاطب عام برای آشنایی رودر رو با فعالان و صاحب نظران حوزه تئاتر کودک را ضروری دانست. به نظر این هنرمند ارتباط با مخاطب عام باعث موفقیت و ماندگاری هنر می‌شود. وی از این حرکت به عنوان نوعی دید و بازدید و فرصت دیدار هنر مندان تئاتر کودک با همدیگر یاد کرد مسعود همتیان مسوول غرفه حوزه هنری نیز با اشاره به پیشینه و پیگیری جدی حوزه هنری در عرصه کودک ونوجوان تعامل گروههای مختلف در این اسیتیج را فرصتی مهم برشمرد وی همچنین با اشاره به این که معتبرترین مرکزتولید تئاتر کودک ونوجوان کانون بوده این نمایشگاه را فرصتی برای به روز کردن مسائل مربوط به حوزه تئاتر کودک دانست.

فاطمه فخری کارشناس ارشد امور هنری معلولین سازمان بهزیستی که با غرفه معاونت توانبخشی سازمانش در این نمایشگاه حضور دارد می گوید :اسیتج فرصتی ایجاد کرده است تا سازمان ها و کسانی که در زمینه تئاتر کودک فعالیت دارند گردهم بیایند و تازه ترین نظرات و کارهایشان را ارائه بدهند. فخری می گوید این نمایشگاه فرصتی برای ما هم بود که توانمندی‌هایمان را در این زمینه به نمایش بگذاریم و با صحبت هایی که با مسوولان کانون شده امیدواریم بتوانیم از حمایت‌های کارشناسی و تخصصی کانون در حوزه تئاتر کودک برخوردار شویم

اکرم ابوالمعانی سرپرست گروه نمایشی آنو نیز که با یک نشست تخصصی و غرفه تازه ترین آثار و نمایش نامه خوانی لافکادیو در این جشنواره حضور دارد می گوید این قدم به عنوان اولین گام موثر در عرصه تئاتر کودک قابل ستایش است و امیدوارم فضایی ایجاد شود تا شاهد تکرار دوران طلایی تئاتر کودک باشیم.

تئاتر کاغذی از غرفه هایی بود که به دلیل تازگی و نوپا بودنش جلب توجه می کرد سهراب خواجه‌نژاد کارشناس هنری کانون پرورش فکری استان خراسان رضوی و مدرس آموزش تئاتر کاغذی که هم زمان با روز جهانی تئاتر، این شیوه‌ی جدید نمایشی در ایران را در یک نمایشگاه رسمی مطرح کرده و آن را آموزش می‌داد، در باره این فعالیت هنری گفت: من معتقدم پیشینه این تئاتر در جهان هم زمان با پیدایش کاغذ بوده و چند سالی است که به همت کانون پرورش فکری این نوع نمایش در ایران معرفی شده است.

وی از حضور و فعالیت گروه‌های پراکنده تئاتر کاغذی در ایران خبر داد و تاکید کرد، برای معرفی هرچه بیشتر و گسترش این هنر باید به سامان دهی آن توجه داشت تا مردم و دیگر مخاطبان با ویژگی‌های بیشتری از این هنر نمایشی آشنا شوند.

این نویسنده و کارگردان تئاتر هم چنین به بخشی از امتیازهای تئاتر کاغذی در شیوه اجرا اشاره کرد و یادآور شد: از آن‌جا که شیوه‌ی تئاتر کاغذی نیاز به فضای زیاد و گسترده برای اجرا ندارد، به همین دلیل می‌توان آن را در مکان‌های محدود هم‌چون‌، فروش‌گاه‌ها، رستوران‌ها و فضاهایی که بازیگران زیادی نمی‌توانند در آن حضور داشته باشند به کار گرفت و حتی با وجود یک بازیگر هم قابلیت اجرا دارد. بنابراین گسترش آن در حوزه تئاتر ضروری به نظر می‌رسد. البته نباید ناگفته گذاشت که در این نمایشگاه دو غرفه نیز به تاتر کاغذی می پرداختند یکی از طرف کانون بود و یکی هم گروه هی که به صورت خصوصی فعالیت می کرد و فعالیت های بین المللی خوبی هم در این زمینه به نمایش گذاشته بود.

غرفه هایی که در نمایشگاه حضور دارند هر کدام حال و هوای خودشان را دارند و شناسنامه ی   ویژه ی خودشان را به نمایشگاه بخشیده اند اما غرفه ی توانبخشی سازمان بهزیستی به دلیل مخاطبین خاصی که دارد به نوعی جلوه می کند این که کار تئاتر برای کودکان معلول چقدر می تواند موثر باشد ، این که تا کنون چه فعالیت هایی برای کودکان معلول در زمینه تئاتر عروسکی و نمایش کودکانه انجام شده ؟سئوالاتی هستند که در فاصله ی دیدن تابلوی این غرفه تا رسیدن به غرفه به سراغ ذهن می آیند.

فاطمه فخری کارشناس ارشد امور هنری معلولین سازمان بهزیستی کشور در حالی که به سئوالات بازدید کنندگان پاسخ می دهد چند دقیقه از وقتش را به صحبتی با بچه های روابط عمومی می بخشد ، فخری با حوصله از جشنواره های منطقه ای مختلفی می گوید که سازمانش با حضور تمام استان ها ی کشور در چند منطقه هر ساله برگزار می کند و استفاده از ابزار تئاتر برای آگاه سازی عمومی نسبت به مشکلات معلولین و ، تغییر نگرش به معلولین و پذیرفتن تواننمندی های آنان را از اهداف سازمانش در پیگیری این فعالیت ها بر می شمرد اما مهم تر از همه شادی و نشاطی است که کار های نمایشی به بچه های معلول می بخشد چه آنها که بازی می کنند و چه آنها که بازی می کنند و یا می شنوند از نظر خانم فخری کودکان فلج مغزی ،کودکان کم توان ذهنی و سایر معلولین با شادی و نشاطی که از تئاتر و نمایش به آنها منتقل می شود روحیه ی با نشاطی پیدا می کنند که در رشد ذهنی آنها بسیار موثر است فخری فعالیت تئاتر را برای این قشر نوعی درمان می داند و از آن به فیزیو تراپی نیز تعبیر می کند چرا که بازیگران نمایش معلولین با حرکت های جسمی شان نوعی فیزیو تراپی غیر مستقیم را نیز تجربه می کنند صحبت کردن با این کارشناس مسئول مرا به دنیای معلولین و نیاز این قشر به شادی و نشاط بیشتر نزدیک می کند و اگر کمی تخیلم را به کار بیندازم می توانم به خوبی تصور شادی یک معلول را در هنگام بازی کردن یا بازی دیدن تجسم کنم و همین نکته مرا به ادامه ی صحبت تشویق می کند. از نوع تولیدات سازمان بهزیستی برای مخاطبینش می پرسم و خانم فخری با همان حوصله ی اولی پاسخش می گوید :در کار ما دو نوع محصول برای کودکان ونوجوانان تولید می شود یکی محصولی است که توسط خود معلولین تولید می شود و برای دیگر معلولین یا عموم مردم به اجرا در می آید مانند همین نمایشی که در جشنواره روز جهانی تئاتر ،امروز از طرف گروه ناشنوایان به اجرا در می آید و دیگری محصولی است گروههای دیگر برای معلولین اجرا می شود و در آنها به خواسته ها و نیاز های معلولین توجه می شود کارشناس مسئول سازمان بهزیستی مهم ترین نقش و نتیجه ی یک نمایش را برای کودکان ونوجوانان معلول به وجد آوردن و ایجاد یک لذت و شادی و نشاط در آنها است که با عث می شود از گوشه گیری و نا امیدی دور بشوند و به زندگی با روحیه ای بالاتر نگاه کنند فخریاز ته دل و با استناد به تجربیاتش از شادی و نشاط نمایش برای کودکان ونوجوانان معلول دفاع می کند و معتقد است که این شیوه در رشد و ذهنی معلولین بسیار موثر و پر ثمر است صحبت های خانم فخری که به پایان می رسد توران رشوند کارشناس سازمان بهزیستی استان مازندران نیز با صحبت هایی در باره اهمیت نمایش برای کودکان معلول به ما می پیوندد او که به عنوان شرکت کننده به این جشنواره آمده است می گوید مغز بچه های معلول با شادی و نشاطی که از راه نمایش به آنها منتقل می شود فعال می گردد و این قشر بهتر از هر قشر دیگری نقش ها را درک می کنند و اگر مسئولین در زمینه ی این گونه فعالیت ها سرمایه گذاری بیشتر و گسترده تری داشته باشند بدون شک به نتایج مثبت بیشتری خواهیم رسید در بین صحبت های خانم رشوند از آقای رجبعلی فلاح کار گردان گروه نمایش ناشنوایانش حرفی به میان می آید و همین نکته جرقه ای می شود که دنبال آقای فلاح بگردم که ببینم با چه گروهی آمده و چه کسانی در گروهش نقش بر عهده دارند آقای فلاح را در حالی که مشغول تمرین و آماده سازی نهایی گروه نمایشی اش شده پیدا می کنم دعوتم را با خوشرویی می پذیر د و می گوید از استان مازندران آمده و با گروه تئاتر کانون ناشنوایان مازندران برای عموم مردم در جشنواره امروز اجرا دارد،فلاح که تجربه های زیادی در زمینه حضور در جشنواره های استانی و بین المللی کودک ونوجوان دارد معتقد است که بازی دادن معلولین در نمایش های مختلف به آنها روحیه ی بالایی می بخشد و این روحیه را به دیگر دوستانشان نیز منتقل می کنند مصداق این گفته ی آقای فلاح را به خوبی می توان در اشارات و جنب و جوش گروهش در غرفه ی بهزیستی دید فلاح برای اجرای نمایش شبنلی که کاری از گروه ناشنوانایان است در جشنواره امروز حضور دارد و موضوع نمایشش را پرداختن به یک شخصیت محلی مازندرانی به نام شبنلی قرار داده است می گوید تا به حال در چند اجرایی که با این نمایش موزیکال و شاد داشته است به نتایج خوب و امیدوار کننده ای رسیده است و بچه های ناشنوا به خوبی با مخاطب ارتباط ایجاد می کنند .آخرین نفری که در این غرفه هم صحبتم می شود کاوه کهن کارشناس تبلیغات روابط عمومی سازمان بهزیستی است فلاح با اشتیاق از اهداف سازمانش در راستای توانمند سازی افراد معلول و افراد تحت سرپرستی می گوید به اعتقاد این کارشناس تبلیغات اگر کار های نمایشی با پشتوانه یک قصه ی قوی ، یک کار علمی و اصولی و با توجه به نیاز جامعه کودکان ونوجوانان معلول انجام بگیرد بدون شک پر ثمر خواهد بود او اضافه می کند که هنر تئاتر یک ابزار هنری و مناسب برای انتقال پیام هاست و چه بهتر که از این وسیله در راستای شادابی و نشاط کودکان ونوجوانان معلول نیز استفاده شود به اعتقاد فلاح ارتباط نمایش معلولین یک ارتباط دوسویه است از یک طرف معلولین این فرصت را به دست می آورند که حرف ها ،خواسته ها و نیازهایشان را از راه نمایش با هم سن و سال ها و عموم مردم در میان بگذارند و از طرفی مخاطب نیز این فرصت را پیدا می کند که با خواسته های آنها به صورت رودر رو آشنا شود و سازمان بهزیستی قصد دخالت و تصمیم گیری برای گروههای نمایشی را ندارد و با نظارت اصولی و علمی سعی در حمایت آنها و ایجاد زمینه برای اجرای برنامه های گروههای مختلف دارد

تئاتر شورایی نیز با غرفه یی مستقل حضور خود را اعلام کرده بود نوعی از تئاتر که حرف هایی برای گفتن داشت و به عنوان شیوه ای تازه و نوپا در تئاتر کودک از جذابیت خاص خودش برخوردار بود علی ظفر قهرمانی نژاد نویسنده وکارگردان تئاتر که برای برگزاری یک کارگاه تخصصی با عنوان تئاتر شورایی درجشنواره روزجهانی تئاتر حضور داشت این تئاتر را در تعریفی ساده تمرینی برای گفت‌وگوی اجتماعی در مسیر زندگی بهتر و برداشتن مرز بین تماشاگر و بازی‌گر خواند.

این مدرس تئاتر در توضیح تئاتر شورایی افزود: این نوع تئاتر که به تازگی در ایران مطرح شده به بازیگر و تماشاگر فرصت مشارکت می‌دهد و بر هفت تکنیک استوار است که تئاتر مجسمه‌ای، تئاتر مجادله، تئاتر روزنامه‌ای، رنگین کمان آرزو، تئاتر نامرئی، تئاتر قانون‌گذار و نمایش‌نامه نویسی هم زمان را در بر می‌گیرد.

کارشناس ارشد کارگردانی دانشکده سینما همچنین یکی از بخش‌های اصلی تئاتر شورایی را بخش کودک و نوجوان خواند که با حضور و مشارکت کودکان انجام می‌شود و کودکان از راه این نوع تئاتر با مسایل اجتماعی و نکات ایمنی ، بهداشتی، قوانین راهنمایی و رانندگی، قوانین شهروندی وخیلی از مسایل مهم دیگر آشنا می‌شوند و در آن به عنوان بازیگر مشارکت می‌کنند.

در همین راستا گفتگو با مسئولین و اساتید کارگاههای مختلف نیز حرف های زیادی برای گفتن داشت با هر کدام که می نشستی در شیوه ی خود قابل توجه بود

منوچهر اکبرلو نویسنده و پژوهشگر عرصه‌ی تئاتر کودک و نوجوان معتقد است ادبیات مدرن امروز به اسطوره‌های مدرن نیاز دارد و این اسطوره‌ها نیز باید با رعایت قواعد زیبایی‌شناسی امروزی به مخاطب معرفی شوند. وی با ارایه مقاله‌ای با موضوع “شاهنامه، کودک و موانع اقتباس دراماتیک” به سمینار “نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز” بحثی را پیرامون حضور اسطوره‌ها در دوران معاصر برای مخاطب کودک و نوجوان با تاکید بر شاهنامه مطرح کرد.

کارگاه آموزشی بداهه‌پردازی در تئاتر نیز با حضور پرویز برید در مرکز تولید تئاتر کانون برگزار شد. در این کارگاه که 32 نفر از هنرجویان تئاتر دانشگاه تهران، مربیان کانون و بازیگران و اعضای انجمن تئاتر کودک و نوجوان شرکت داشتند رهاسازی از استرس‌های روزمره و آمادگی فیزیک و ذهن بازیگر برای بازی کردن در یک تئاتر به صورت عملی و تئوری مورد بررسی قرار گرفت.ادامه کارگاه به آموزش بداهه‌پردازی، طرح یک مساله و بحران و به نتیجه رساندن آن بدون پیش‌بینی قبلی و متن اختصاص داشت.به گفته‌ی برید، در این کارگاه سعی برآن بوده تا برای آمادگی فیزیکی بازیگر به جای ورزش به بازی پرداخته شود تا ضمن رسیدن به اهداف مربی از خستگی فیزیکی بازیگر جلوگیری شود. دکتر یدالله آقاعباسی نیز در سمینار “نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز” در روز جهانی تئاتر ضمن ارایه مقاله‌ی “نمایش خلاق و درمان” به معرفی چند تجربة پژوهشی در تعلیم و مراقبت بهداشت روانی، رشد هوش هیجانی، کنترل بر خود یا مهار نفس و موارد دیگر پرداخت. به گفته این کارگردان، تئاتر خلاق متن ندارد و از پیش تعیین نشده و متن و کار، هم‌زمان بر اساس بداهه‌سازی شکل می‌گیرد و مانند تئاتر اجرا می‌شود.این مدرس دانشگاه با اشاره به تفاوت تئاتر خلاق و نمایش خلاق گفت: هر جلوه‌ای که در جهان وجود دارد نمایش است اما تئاتر کاری است که آماده می‌شود و دارای نتیجه نهایی است و با مخاطب بده بستان دارد.به اعتقاد آقا عباسی: نمایش خلاق قصدش اجرا کردن نیست، فرآیند محور، محصولی و به نفع دست‌اندرکاران است. در هر جلسه تمام می‌شود و هدف در آن، اجرا نیست.

حضور کودکان ونوجوانان و والدین از دیگر جذابیت های نمایشگاه بود که اجرای یک نمایش خیابانی کودکانه که بچه ها را به مشارکت در کار نمایش دعوت می کرد و لحظه هایی به یادماندنی را برای مخاطبین خود به وجود آورد و باسخنرانی کوتاهی از طرف مدیر اسیتج برنامه‌ی یک روزه ی روز جهانی تئاتر در سالن حجاب کانون پایان گرفت.

به هر حال این روز برای فعالان تئاتر کودک روز ی به یاد ماندی بود روزی که لذت در کنار هم بودن از شیرین ترین نتایج آن بود و باید دید در آینده نتایج علمی آن چگونه به ثمر خواهد نشست.