به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، محمدعلی شامانی در نشست «رویکردهای کتاب علمی، آموزشی کودک ونوجوان » که در محل سرای اهل قلم کودک نوجوان نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد افزود: کتاب علمی پرسشگری ایجاد میکند و نباید آن را سطل زبالهای از انباشت اطلاعات بدانیم بیشتر کتابهای علمی امروز اغلب شبه علمی است.
این استاد دانشگاه در توضیح این موضوع گفت: علم به واسطه معرفی بهترینها میتواند در مخاطب شورانگیزی ایجاد کند. در حالی که کتابهای علمی ما نسبت به شاخصهای علمی و معرفی آنان تهی است. کتابهای علمی ما پر از شخصیتهای شبه علمی است. چرا کودکان ما خوارزمی را نمیشناسند؟ درد ما به واقع فاصله گرفتن از دانایی است. پس به شبهدانایی قناعت کردهایم. این شبهدانایان در مورد همه مسایل اظهار نظر میکنند و در چنین جامعهای، کتابهای شبهعلمی زیادی منتشر شده و میشود که بیشتر آنها هم ترجمهای است.
شامانی در این نشست که در مصلای تهران و هم زمان با برگزاری بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب برگزار شد، درعین حال خاطرنشان کرد: دنیای امروز روی توانمندی انسانها سرمایهگذاری میکند، اما آنچه باعث ایجاد فاصله بین ما و این تحولات جهانی شده، نظام آموزش و پرورش ماست که در کشور ما مقولهای دست چندمی تلقی میشود.
در ادامه این نشست که صبح روز 15 اردیبهشت 1393 برگزار شد، مجید عمیق مترجم کتابهای علمی کودک و نوجوان نیز گفت: کتابهای علمی ما اغلب ترجمهای و پر از غلط است پس چهطور میتوانیم از آنها توقع داشته باشیم که شوری در زمینه دانایی در مخاطب ایجاد کنند. مولف کتاب علمی خود یک «خالق »است اما کتابهای علمی ما از این لحاظ مناسب نیست.
این مترجم آثار علمی تاکید کرد: کتابهای علمی ما با مشکلات فراوان و آشکاری در حوزه ویراستاری مواجه است. گاهی کسانی دست به ترجمه و ویراستاری این آثار میزنند که حتی نمیدانند علم چیست. کتاب علمی ویراستار خاص خود را میخواهد و نمیتوان یک کتاب علمی را به ویراستار ادبی داد تا آن را ویرایش کند.
حسن سالاری نویسنده و مترجم سخنران بعدی این نشست با بیان این که موضوع کتابهای علمی کودکان و نوجوانان به صورت عمده در حوزهی کتابهای علمی، تخیلی قرار می گیرد، یادآور شد که باید به سمت تالیف کتابهای علمی برویم. متاسفانه بسیاری از مولفان ما در این حوزه نیازها و منابع اطلاعاتی لازم را در اختیار ندارند. درحالی که تالیف کتابهای علمی نیازمند همکاریهای سازمانی است. در کشورهای دیگر این همکاری و بستر آن فراهم شده است .
این نویسنده و مترجم همچنین گفت: درمورد علومی چون شیمی و فیزیک نیز که ماهیتی وارداتی دارند، باز باید دانشمندان ایرانی وارد و دست به قلم شوند. چرا که افزون بر80 درصد سوالهای کودکان ما با سایر کشورها مشترک است و شاید بیست درصد سوالهای آنها خاص کودکان ایرانی باشد.
مشاور عالی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان معتقد است هر کتابی در مخاطب ایجاد روحیهی پرسشگری کند علمی است؛ حتی اگر این کتاب یک رمان باشد.