شهاب‌الدین یحیی بن حبش بن امیرک ابوالفتوح سهروردی، ملقب به شیخ اشراق، در قرن ششم هجری قمری در روستای سهرورد از توابع زنجان چشم به جهان گشود. این فیلسوف فرزانه عمر کوتاه خود را به یادگیری علوم مختلف زمانه چون فلسفه، حکمت و منطق پرداخته و هم‌چنین سفرهای بسیاری به نقاط مختلف ایران و سوریه می‌کند. سهروردی در نتیجه‌ی این سیاحت‌ها علاوه بر تحصیل دانش و شناخت شهرهای بزرگ با بزرگان تصوف آشنا می‌شود و از آن‌ها تاثیر می‌گیرد. شهاب‌الدین که نام فلسفه‌ی خود را «حکمت اشراق» به معنای برآمدن آفتاب نامیده است، در نهایت به خاطر بداندیشی و تهمت‌های بدخواهان دست‌گیر شده و در حدود 38 سالگی در زندان صلاح الدین ایوبی به شهادت می‌رسد.
روستای سهرورد اکنون شهری زیبا و سرسبز است که چشمه‌های آب از جای‌جای آن می‌جوشد و درختان گردو و سیب بسیار دارد. منزل شیخ سهروردی در این شهر که حوادث تاریخی متعددی چون حمله‌ی مغول‌ها را در حافظه‌ی تاریخی خود جای داده، امروزه تبدیل به کتاب‌خانه‌ی کانون پرورش فکری کودکان‌ونوجوانان شده است تا در این بنا کودکانی هم‌چون شیخ اشراق تربیت شوند و رشد کنند. گفتنی است که با توجه به جایگاه رفیع سهروردی، در تقویم رسمی کشور هشتم مردادماه هر سال به بزرگ‌داشت رهبر افلاطونیان جهان اسلام اختصاص یافته است و به همین مناسبت هر ساله در کتاب‌خانه‌ی کانون سهرورد نیز ویژه‌ی برنامه‌ای برگزار می‌شود. این گزارش در ادامه به شرح مراسم گرامی‌داشت سهروردی در کتاب‌خانه‌ی کانون می‌پردازد.
کتاب، محور آشنایی با شیخ اشراق
زینب علی‌بیگلو مربی مسئول مرکز فرهنگی هنری قیدار است که در روز بزرگ‌داشت شیخ شهابدین سهرودی، به صورت ویژه در کتاب‌خانه‌ی سهرورد کانون پرورش فکری حاضر شده تا برنامه‌های فرهنگی، هنری و ادبی را برای اعضای این مرکز اجرا کند. به گفته‌ی این مسئول در این روز در حین برگزاری کارگاه معرفی شخصیت، کاردستی، نقاشی و روزنامه دیواری اعضای مرکز سهروردی با ابعاد گوناگون شخصیت شیخ اشراق آشنا شده‌اند. علی‌بیگلو ابتدا با اشاره به این‌که در فعالیت معرفی شخصیت، اعضای کانون با استفاده از کتاب‌های مختلف با شخصیت‌های بزرگ ایران و جهان آشنا می‌شوند، می‌گوید: امروز، ششم مردادماه سال 1397، این فعالیت متناسب با بزرگ‌داشت شیخ اشراق در مرکز کانون سهرورد برنامه‌ریزی شده تا کودکان‌ونوجوانان با ابعاد گوناگون شخصیت و زندگی سهروردی آشنا شوند و به صورت غیرمستقیم از آن الگو بگیرند. او هم‌چنین در معرفی شیخ شهاب‌الدین سهروردی می‌افزاید: ایشان چهره‌ی برجسته‌ای در حکمت، فلسفه و عرفان در فرهنگ ایران است که در سال 549 هجری قمری در دهکده‌ی سهرورد از توابع شهرستان خدابنده واقع در استان زنجان متولد شده است. این مربی مسئول با بیان این‌که بر طبق روایاتی، سهروردی از همان کودکی به کتاب علاقه داشته و با این‌که 36 یا 38 سال بیشتر از بهار زندگی‌اش نمی‌گذشته که به شهادت می‌رسد؛ کتاب‌های ارزشمند فلسفی، عرفانی و دعا و مناجات‌نامه‌هایی به زبان عربی از خود به یادگار گذاشته است می‌گوید: نقش کتاب و کتاب‌خوانی در رشد شخصیت و فکر کودکان بسیار پررنگ است و ما مربیان کانون هم باید از این ظرفیت در پرورش کودکان سود ببریم. او از میان آثار برجسته‌ی این حکیم و فیلسوف ایرانی به کتاب حکمت‌الاشراق به عنوان مهم‌ترین اثر فلسفی سهروردی اشاره می‌کند و می‌گوید: سهروردی فلسفه‌ی خود را حکمت اشراق به معنای درخشندگی و برآمدن آفتاب نامیده است. این مربی مسئول فرهنگی با اشاره به نقش کتاب‌خانه‌های کانون پرورش فکری در شناساندن تاریخ و هویت فرهنگی هر خطه از کشور به کودکان‌ونوجوانان از پدرومادرها دعوت می‌کند تا فرزندان‌شان را خصوصا در فصل تابستان برای غنی‌سازی اوقات فراغت به مراکز کانون بیاورند. مربی‌مسئول مرکز قیدار هم‌چنین درباره‌ی برگزاری این مراسم می‌افزاید: علاوه بر این برنامه روز هفتم مرداد در مرکز قیدار بزرگ‌داشت شیخ اشراق را برگزار خواهیم کرد و هشتم مرداد هم به اتفاق هم‌کاران و اعضای کتاب‌خانه‌ی قیدار به مرکز سهروردی خواهیم آمد تا با همکاری مربیان این‌جا کارگاه‌های ویژه‌ای در حوزه‌ی شعرخوانی، سیاه‌قلم، طراحی، کاردستی و مسابقه برگزار کنیم. او در توضیح این کارگاه‌های ویژه بیان می‌کند که از بعضی از اعضای خردسال مرکز که بیش از شش هزار بیت شعر حفظ هستند دعوت شده تا در این برنامه شرکت کنند.
علی‌بیگلو در ادامه با اشاره به این‌که 15 سال است به عنوان مربی فرهنگی در کانون مشغول به خدمت است اعضا را سرمایه‌های فرهنگی و هنری کانون می‌داند. او با ذکر این‌که تعدادی از اعضای ارشد کانون اکنون به عنوان مربی فعالیت خود را در کتاب‌خانه‌ها ادامه می‌دهند و دانسته‌های‌شان را به کودکان‌ونوجوانان منتقل می‌کنند می‌گوید: ما در مرکز خودمان حتی کلاس‌های هنری و فرهنگی را برای مادران اعضا برگزار می‌کنیم تا آن‌ها نیز از این امکانات بهره‌مند شوند و پابه‌پای کودکان‌شان به کسب دانش و تجربه بپردازند. علی‌بیگلو معتقد است با این کار هم پدرومادر با فعالیت‌های کانون آشنا می‌شوند و هم در صورت تمایل می‌توانند با استفاده از فعالیت‌های کتاب‌محور کانون رشد کنند، چرا که هرگز برای یادگیری دیر نیست.
پرورش اشراقی‌ها در منزل سهروردی
فاطمه غفاری، یکی از اعضای قدیمی مرکز سهروردی، اکنون با 25 سال سن به مدت دو سال است که مربی فرهنگی همین کتاب‌خانه شده است. او با بیان این‌که به دلیل عشق و علاقه‌اش به مربی‌گری این شغل را انتخاب کرده می‌گوید به تولد و رشد در زادگاه شیخ شهاب‌الدین سهروردی افتخار می‌کند. این مربی کانونی درباره‌ی فعالیت در کتاب‌خانه‌ای که زمانی منزل شخص سهروردی بوده است می‌گوید: این خود انگیزه‌ای برای تلاش بیشتر و رشد ما است، چراکه ما می‌توانیم اشراقی‌های دیگری را در این‌جا پرورش بدهیم. او با اشاره به آثار سهروردی در زمینه‌های مختلف می‌گوید: با توجه به مکتب و فلسفه‌ی ایشان و هم‌چنین مطالعه‌ی آثارشان اگر ما نتوانیم شهاب‌الدین پرورش ندهیم، می‌توانیم زمینه‌ی شخصیت‌های چون او را فراهم کنیم. غفاری درباره‌ی برنامه‌های بزرگ‌داشت شیخ اشراق می‌گوید: ما امروز با بچه‌ها کاردستی و نشریه دیواری با موضوع اشراق درست کرده‌ایم و شخصیت سهروردی را در برنامه‌ی کتاب‌خوانی و معرفی شخصیت به آن‌ها شناسانده‌ایم. غفاری بیان می‌کند که علاوه بر برنامه‌های معمول فرهنگی، هنری و ادبی مراکز مثل نقاشی، سفال‌گری، نشریه‌نگاری و نمایش خلاق در ویژه‌برنامه‌هایی که در مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شود این کارها بسیار پررنگ‌تر انجام می‌شود و مورد استقبال بچه‌ها قرار می‌گیرد. این مربی که معتقد است بچه‌های مرکزش بیشتر به کتاب‌خوانی علاقه‌مندند در این‌باره می‌گوید: علاوه بر این‌که در این مرکز برای بچه‌ها کتاب می‌خوانیم، آن‌ها گاهی برای چند بار هر کتاب را از ما امانت می‌گیرند و در خانه مطالعه می‌کنند. به گفته‌ی غفاری علاوه بر فعالیت معرفی کتاب، هر ماه دو کتاب با استفاده از کاغذهای رنگی و شکل‌های جذاب به صورت تصویری روی دیوار کتاب‌خانه به بچه‌ها معرفی می‌شوند. او در پایان درباره‌ی فعالیت‌های روز بزرگ‌داشت سهروردی به استفاده از دو کتاب «اقلیم هشتم»، نوشته‌ی محسن هجری و مجموعه‌ی «زنجان‌شناسی» اشاره می‌کند و درباره‌ی اقلیم هشتم می‌گوید: این اثر رمان نوجوان است و زندگی‌نامه‌ی سهروردی را از زندگی تا مرگ توصیف می‌کند. به گفته‌ی این مربی بچه‌ها با مطالعه‌ی این کتاب به آن بسیار علاقه‌مند می‌شوند و آن را چندین بار امانت می‌گیرند. او هم‌چنین اشاره می‌کند که منظور از اقلیم هشتم جست‌وجوی سهروردی در هفت اقلیم برای سعادت است که وقتی آن را نمی‌یابد به نتیجه می‌رسد که باید در اقلیم دیگری به دنبال سعادت بگردد.
مربیانی از جنس خود اعضا
عاطفه موسوی، مربی مرکز قیدار که اکنون 24 سال سن دارد، از هفت سالگی عضو همان مرکز بوده است. او درباره‌ی نقش کانون در زندگی‌اش می‌گوید: اوایل که وارد کانون شدم بیشتر به فکر بازی بودم، ولی کم‌کم با رنگ‌ها ارتباط گرفتم و به دنیای هنر علاقه‌مند شدم. این مربی معتقد است تحت تاثیر صمیمیت و مهربانی مربیان کانون قرار گرفته و توانسته با آن‌ها ارتباطی نزدیک برقرار کند که در انتخاب‌های آینده‌اش هم اثر گذاشته است. غفاری که در حال تحصیل در مقطع فوق‌لیسانس در رشته‌ی معماری است از سال 1396 به عنوان مربی به کانون بازگشته و با یادگیری نقاشی سیاه‌قلم این هنر را نیز به اعضای کانون آموزش می‌دهد. او درباره‌ی این‌که چند سال پیش خود به عنوان عضو پشت میزهای کانون می‌نشسته و اکنون مربی بچه‌هایی شبیه به خود است می‌گوید: از زندگی‌ام راضی‌ام چرا که می‌توانم مفید باشم و به بچه‌ها آموزش بدهم. موسوی معتقد است تجربه‌ی عضویتش در کانون باعث شده شرایط کودکان‌ونوجوانان را بهتر بفهمد و با آن‌ها ارتباط صمیمانه‌تری برقرار کند. او دراین‌باره می‌گوید: بچه‌ها همیشه من را به اسم کوچکم صدا می‌کنند و برای هم‌فکری پیشم می‌آیند، من در هم مقابل مراقب آن‌ها هستم و سعی می‌کنم به آن‌ها آزادی‌عمل بدهم تا فعالیت‌ها را با میل و علاقه انجام بدهند. این هنرمند کانونی که به مناسبت روز بزرگ‌داشت سهروردی یک سیاه‌قلم از چهره‌ی این شخصیت بزرگ تاریخی کشیده است درباره‌ی این بزرگ‌داشت می‌گوید: قبل از برگزاری این برنامه ابتدا در مورد شیخ اشراق مطالعه کردم تا بتوانم با دست پر با بچه‌ها حرف بزنم و درعین‌حال با آن‌ها درباره‌ی این شخصیت کاردستی ساختیم. این مربی جوان معتقد است فضای کتاب‌خانه‌های کانون و ارتباط صمیمانه‌ای که بین کودک‌ونوجوان با کتاب برقرار می‌شود فکر و دید بچه‌ها را باز می‌کند و باعث می‌شود اوقات فراغت‌شان را با مطالعه پر کنند.
گزارش از علی‌اکبر امینی
