به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، هرمز حقیقی، عضو هیات داوران بخش بینالملل سیزدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران درباره فعالیتهای خود در چندین دهه گذشته در سینمای انیمیشن بیان کرد: من در مقطع کارشناسی در رشته نقاشی فارغالتحصیل شدم و برای ادامه تحصیل به آمریکا مهاجرت کردم. در کلمبیا کالج آمریکا در مقطع کارشناسی ارشد در رشته انیمیشن به تحصیل پرداختم و آثار متعددی را با نگاتیوهای ۱۶ میلیمتری ساختم و در ادامه به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد عکاسی پرداختم، زیرا احساس کردم برای فعالیت بهتر و حرفهایتر در سینمای انیمیشن در کنار آشنایی که در حوزه طراحی، نقاشی و انیمیشن داشتم، نیاز دارم که با عکاسی هم آشنایی داشته باشم.
وی ادامه داد: بعد از پایان مراحل تحصیل در آمریکا، قبل از انقلاب به ایران بازگشتم، در صداوسیما مشغول به کار شدم و اولین نفری بودم که در صداوسیما با مدرک کارشناسی ارشد در حوزه انیمیشن کار میکردم. بعد از انقلاب کارهای کوتاه انیمیشن زیادی ساختم که در کتاب «تاریخچه انیمیشن در ایران» نوشته مهین جواهریان منعکس شده است.
حقیقی درباره شروع فعالیتهای خود در شرکت فرهنگی هنری صبا توضیح داد: بعد از انقلاب به تعدادی از مسئولان فرهنگی و هنری و مدیران سازمان صداوسیما طرحهایی را ارائه دادم که میتوانستیم در آن زمان در سطح شرکت والت دیزنی فعالیت کنیم که متاسفانه مورد توجه قرار نگرفت و در ادامه با تعدادی از افراد دغدغهمند و متخصص فعالیت خود را در قالبی خارج از سازمان صداوسیما آغاز کردیم و همراه با چهار نفر از همکاران خود به تولید انیمیشن پرداختیم. در آن سالها گروه پنج نفره ما شناخته شده بود و شرکت فرهنگی هنری صبا را تاسیس کردیم.
وی با اشاره به اینکه مسئولیت آموزش هنرجویان را در شرکت فرهنگی هنری صبا برعهده داشت، تصریح کرد: در بازه زمانی فعالیتم در صبا، ۴۰ دوره آموزشی که در بازههای زمانی ۱۰ هفتهای برنامهریزی شده بود، برگزار کردم که به جرات ۹۰ درصد هنرجویان من که عموما در آن زمان نوجوان بودند، به تولید فیلم رسیدند و حتی خاطرم هست آثار هنرجویان اولین دورههای آموزشی، پس از تولید آثار خود به جشنوارههای جهانی چون جشنواره پویانمایی شیکاگو راه پیدا کردند و متاسفانه مسیر شرکت فرهنگی هنری صبا به یکباره تغییر کرد و زمانی که فیلمهای سینمایی انیمیشن از سوی هنرجویان شرکت فرهنگی هنری صبا ساخته میشد، تولیدات این شرکت به یکباره متوقف شد و آن فضای پویا در تولیدات پویانمایی از دست رفت.
حقیقی ادامه داد: همزمان با اوج فعالیتهای شرکت فرهنگی هنری صبا، دوسالانه پویانمایی تهران آغاز به کار کرده بود و حضور آثار این شرکت در جشنواره بسیار پر تعداد بود که بعد از تغییر مدیریت و مسیر کاری خود، به افول در سطح کمیت و کیفیت آثار خود رسید.
وی درباره تاثیر آموزشهایی که در شرکت فرهنگی هنری صبا انجام داده است، در بدنه سینمای انیمیشن تصریح کرد: هنرجویانی که در شرکت فرهنگی هنری صبا فعالیت میکردند، به فیلمسازان مطرحی تبدیل شدند که به صورت مستمر در جشنوارههای داخلی و جهانی میدرخشیدند و حتی تعدادی از آنها به تاسیس موسسهها و استودیوهای انیمیشنسازی پرداختند که استودیو هورخش از جمله آنها بود. اشکان رهگذر از جمله شاگردان من بود که در حال حاضر در سطح جهانی فعالیت میکند.
عضو هیات داوران بخش بینالمللی پویانمایی تهران در ادامه با تاکید بر اینکه با تجربه داوری جشنوارههای خارجی مانند جشنواره پویانمایی شیکاگو و چندین دهه فعالیت در ایران و آمریکا، داوری آثار بینالملل را در این دوره از جشنواره پذیرفته است، عنوان کرد: ۱۹۱ اثر به بخش بینالملل راه یافته بود که باید داوری میشدند، آثار برای چهار داور غیرایرانی ارسال شد، من به شخصه نظرات آنها درباره تک تک فیلمها را دریافت و طبقهبندی کردم و با اجماعی که خودم روی آثار داشتم، بعد از حضور داوران در ایران جلسههای متعددی را برگزار کردیم. حتی درباره یک اثر ساعتها گفتوگو میکردیم تا جمعبندی دقیقتری برای داوری آثار انجام دهیم.
وی بیان کرد: به جرات میگویم تمام آثاری که به جشنواره راه پیدا کردهاند، از تکنیکهایی استفاده کردند که من تجربه تولید اثر با این تکنیکها و یا تدریس آنها را داشتهام؛ از همین رو نقاط ضعف و قوت آنها را به خوبی متوجه میشوم. در بین تکنیکهای مختلف متاسفانه آثار ایرانی در تکنیک سه بعدی سطح کیفی خوبی ندارند و نیاز است که با کشف استعداد فیلمسازان در این زمینه به تولید و حمایت از ساخت انیمیشنهای سه بعدی ایرانی بپردازیم.
حقیقی با تاکید بر اینکه نهادها و مدیران برای تولید آثار پویانمایی از فیلمسازان حمایت مالی کنند، درباره سطح کیفی فیلمهای ایران از نظر فرم و محتوا توضیح داد: انیمیشن یک هنر است و زمانی که درباره هنر صحبت میکنیم، مساله فرهنگ بسیار مهم است و این غنای فرهنگی در فضای محتوایی آثار دیده میشود. برای اینکه در حوزه انیمیشن بتوان محتوا را به خوبی منتقل کرد، هنرمندان ما باید فارغ از تسلطهای تکنیکی، روی فرآیند تولید انیمیشن به هنرهای مختلفی مانند، عکاسی، نقاشی، فیلمنامهنویسی و حتی معماری هم تسلط داشته باشند تا در کنار استفاده از تکنیک بتوانند محتوای خود را به اشکال مختلف منتقل کنند؛ البته با شناختی که از فیلمسازان دارم تعدادی از آنها به صورت آکادمیک آموزش ندیدهاند و با استفاده از تجربه و فعالیت و تسلط بر کامپیوتر انیمیشنساز شدهاند و ضعف فرم و محتوا در آثار آنها به وضوح مشهود است.
وی با بیان اینکه فیلمسازان باید از طراحی و ترکیببندی اطلاع کافی داشته باشند تا در تولید انیمیشن، زمینه، شخصیت و حرکت با مفهوم کلی فیلمنامه مطابقت داشته باشد، افزود: ضعف جدی آثار چه در بخش بینالملل و به ویژه آثار ایرانی، ضعف در ترکیببندی و طراحی صحنه است. وقتی ما یک شخصیت را طراحی میکنیم باید خصوصیات آن شخصیت که در فیلمنامه ذکر شده است، طراحی شود که من در آثار این دوره بسیار کم مشاهده کردم. در هیات داوران هم من این نکته را بیان کردم، حتی تعدادی از اعضای هیات داوران توجه نکرده بودند که صحنه و طراحی به خودی خود باید گویای مفهوم اصلی ایده فیلمنامه باشد. به عنوان مثال در یک انیمیشن دوبعدی که مفهومی احساسی دارد، نمیتوان از صحنهای که خط خطی شده است، استفاده کرد.
در ادامه این هنرمند پیشکسوت در توصیف جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران گفت: جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران، تاثیرگذارترین اتفاقی است که باعث شده سینمای انیمیشن و خانواده آن منسجم شود و رو به جلو حرکت کند. اثراتی که این جشنواره روی سینمای ایران گذاشته بینهایت مثبت است. جشنواره به فیلمسازان جرات میدهد و هنرجویان هم با دیدن آثار ترسشان برای فعالیت و تولید اثر میریزد و انگیزه پیدا میکنند.