به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، سید رضا صالحی امیری رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در گردهم‌آیی مدیران کل کانون در تهران، تصریح کرد: کانون باید یک سازمان بزرگ، مستقل، ملی و مرجعی برای سیاست‌گذاری، هدایت، برنامه ریزی و نظارت در عرصه بسیار با اهمیت کودک و نوجوان در ایران باشد و این، برای جامعه چند میلیونی آینده‌سازان کشور خواسته بزرگی نیست.
وی در این سخنرانی به تحلیل وضعیت فرهنگی و اجتماعی امروز ایران پرداخت و چالش‌های امروز را در حوزه‌های اجتماعی، خانواده، فرهنگ، سیاسی و اقتصادی دانست و افزود: اگر اتفاقی بخواهد در این زمینه شکل بگیرد به اعتقاد من باید از همین نقطه شروع کنیم و در این حوزه برای کانون مرجعیت قایل هستیم.
صالحی امیری با بیان این‌که سرعت تغییر و تحولات در ایران بسیار بالاست و این سرعت در میان کشورهای جهان بی‌نظیر است، خاطر نشان کرد تنها اصل ثابت جامعه ایران، اصل تغییر است و این سرعت زیاد در عرصه‌های فرهنگی، قدرت تحلیل را از ما می‌گیرد و ما یک تاخّر تاریخی با جامعه پیدا می‌کنیم، در مدیریت آن نقشی نداریم و - به صورت عمده - بعد از وقوع آن اتفاق، به تجزیه و تحلیل آن می‌پردازیم.
صالحی‌امیری معتقد است جامعه ایران در حال گذار تاریخی از عرصه سیاسی به عرصه فرهنگی است و علاقه به عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی، شعر، موسیقی، خوشنویسی افزایش خواهد یافت این را باید درک و تحلیل کنیم در حالی که می‌خواهیم با ادبیات پنج دهه گذشته با نسل امروز ارتباط برقرار کنیم.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با تاکید بر ضرورت باز تولید و باز تعریف کانون در بستر تغییرات و تحولات جامعه ایران، یادآور شد که اگر جهت‌گیری و سرعت حرکت ما متناسب با این تحولات تغییر نکند در همین نقطه می‌مانیم، شکاف نسلی رخ می‌دهد و نسل حاضر دیگر نمی‌تواند با نسل گذشته ارتباط برقرار کند.
وی کاهش ارتباط والدین با فرزندان‌شان را از 2 ساعت در روز به 20 دقیقه نشانه‌ای از این شکاف دانست و تصریح کرد اگر بخواهیم در این زمینه اتفاقی بیافتد خانواده مهم‌ترین کانون این تحول است چرا که رسانیدن دانش‌آموزان به کنکور و دانشگاه نباید هدف متعالی نظام آموزشی باشد در حالی که این مساله در کانون متفاوت است و نباید در چنبره‌ی اداری منجمد شود. کانون می‌تواند در بطن جامعه و در بین خانواده‌ها حضور موثری داشته باشد.
صالحی امیری در ادامه این بحث، وجود بیش از 40 میلیون کاربر اینترنت در ایران را - که بخش زیادی از آن‌ها را نوجوانان و جوانان تشکیل می‌دهند و حضور آنان را در شبکه‌های اجتماعی - به یک انقلاب فرهنگی و اجتماعی تشبیه کرد و افزود: واکنش به این تحولات باید عقلانی باشد و مراجع فرهنگی بتوانند این تحولات را مدیریت کنند. این اتفاق با ورود به نظام «باید و نباید» رخ نمی‌دهد. زمستان را که نمی‌شود از بین برد بلکه باید برای ورود به آن آماده باشیم و با لباس تابستانی وارد زمستان نشویم.
مشاور رییس‌جمهوری در این بخش گفت: در مقابل این نظام «بایدها و نبایدها» کار کانون رشد و توسعه باورها در نسل کودک و نوجوان است و فرصت تاریخی روبرو شدن با کودکان - که نهادهای دیگر در آن دخل و تصرفی ندارند - فرصتی تاریخی است که کانون باید از آن استفاده کند.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد نظام فرهنگی را باید بر نظام باورها تکیه داد و اصولا زیست انسان هم مبتنی بر باورهاست و در خانه خودتان باید بچه‌ها را قانع کنید.
صالحی‌امیری همچنین از منظری پژوهشی نیز به این تغییرات اجتماعی نگاه کرد و گفت: سرعت این تغییرات در ایران آن قدر زیاد است که دیگر مطالعات موردی و انفرادی در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی نمی‌تواند تحلیل دقیقی را به ما ارایه دهد چرا که پس از گذشت دوسال می‌بینیم به مطالعه جدیدی نیازمندیم و باید به مطالعات روندی روی بیاوریم.
او در عین حال تصریح کرد که مطالعات پژوهشی در ایران نشان داده است که جامعه در سیر این تحولات، دست‌خوش تغییرات بنیادی، ارزشی، معرفتی و اعتقادی نشده است و بنیان‌ها همچنان مستحکم است. اما در حوزه رفتار شناسی با چالشی جدی روبرو شده‌ایم به واقع این تغییر، بیشتر در رفتارها و هنجارها رخ داده است و باورهای بنیادی، عناصر هویتی و اسلامی، انقلابی، اهل بیت(علیهم‌السلام) و حتی فرهنگ ملی در بنیان‌های جامعه ریشه دارد.
مشاور رییس‌جمهوری یک ویژگی دیگر این تحولات را در جامعه ایران، پیش‌بینی ناپذیر بودن آن عنوان کرد و افزود: سیر تحولات، قدرت پیش‌بینی را از دست‌اندرکاران سلب می‌کند و در چنین جامعه‌ای دایم باید منتظر حوادث جدید بود و اگر پیش‌بینی و برنامه‌ریزی نکنیم دچار تاخّر تحلیلی می‌شویم و با انبوهی از حوادث روبرو خواهیم شد، جامعه ایران جامعه پیچیده‌ای است.
صالحی امیری به طرح این پرسش پرداخت که در مسیر تبدیل جامعه بسته به جامعه باز - که بسیاری از تحولات در بستر شبکه‌های اجتماعی معنی پیدا می‌کند - کانون چه نقشی را بر عهده دارد؟
وی افزود: این تغییر سبب می شود تا به جای تاثیرگذاری معلم، این محتوای شبکه‌های اجتماعی است که ذهنیت‌ها را شکل می‌دهد، فضایی که در آن کنترلی وجود ندارد و در همین مسیر تحول، فرزندان ما دیگر از آموزش و پرورش، خانواده و کانون تغذیه نمی‌شوند.
پیشنهاد رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای همراهی با این تحولات این است که کانون با طراحی شبکه‌های اجتماعی بخشی از فضای فردای کودکان و نوجوانان را - به تعبیر وی - اشغال و زیست فرهنگی متناسب با جامعه ایرانی طراحی کند. چرا که در حال حاضر سهم فرهنگ در سبد کالاهای مصرفی خانواده‌های ایرانی اندک است و کانون می‌تواند سهمی از این سبد را به خود اختصاص دهد و البته تاثیرگذار باشد.
وی در عین حال تصریح کرد که مصرف‌کنندگان امروزی از یک الگوی خاص به تنوع مصرف‌گرایی روی آورده‌اند و در کنار تنوع طلبی به لذت جویی هم اهمیت می‌دهند در چنین شرایطی - که البته جامعه با یک دوگانگی فرهنگی نیز در تریبون‌های رسمی و فضاهای غیر رسمی فرهنگی روبروست - کانون می‌تواند برای تداوم حیات فرهنگی خود به خلق ایده‌های جدید و خلاقانه برای نسل جدید روی بیاورد.
مشاور رییس جمهوری یادآور شد که جامعه امروز به ویژه نوجوانان به نشاط نیاز دارند و یاس و نامیدی و ابهام از آینده، می‌تواند به امید به آینده تبدیل شود.
وی در این بخش همچنین از همکاری کانون و کتابخانه ملی برای دیجیتال کردن کتاب‌های کانون برای سهولت دسترسی مخاطبان به کتاب‌ها خبر داد.
صالحی امیری پیشنهاد کرد که کانون تلاش کند تا از فضاهای رسمی و دولتی به سمت فضاهای غیر رسمی حرکت کند و در فضاهای اجتماعی و در بین خانواده‌ها نقش سیاست‌گذار و ستاد ملی برنامه‌ریزی در حوزه کودک را بر عهده بگیرد و محور این تحولات را به درون خانواده‌ها ببرد. چرا که برای مدیریت این تحولات هیچ کانونی بهتر از خانواده سراغ نداریم.
وی در پایان توصیه کرد که کانون از کمیت‌گرایی به سمت کیفیت‌گرایی برود و به اثر بخشی بیشتر توجه کند.
گردهم‌آیی معاونان، مشاوران، و مدیران کل حوزه ستادی و استانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روزهای 19 تا 20 اسفند 1394 در تهران برگزار شد.
برپایی کارگروه‌های تخصصی به منظور بحث و تبادل نظر درباره‌ی مسایل کاری و برنامه‌های آتی کانون از جمله برنامه‌ای این گردهم‌آیی بود.
